Het nieuws over de fouten in de WIA-uitkeringen heeft veel mensen bezorgd gemaakt, omdat velen van hen afhankelijk zijn van deze uitkeringen voor hun levensonderhoud. UWV werkt hard om deze fouten zo snel mogelijk en nauwkeurig te herstellen.
De eerste stap is dat degenen die te weinig hebben ontvangen het ontbrekende bedrag alsnog krijgen. UWV doet zijn best om te voorkomen dat deze nabetalingen invloed hebben op andere uitkeringen, zoals toeslagen. Ook als iemand te veel heeft ontvangen, wordt de uitkering aangepast. De minister en UWV vinden het belangrijk dat mensen niet de straf krijgen voor een fout van de overheid. Terugvordering zal alleen plaatsvinden als het evident is dat iemand fors te veel heeft gekregen, en er wordt nog gekeken naar hoe dit moet worden aangepakt.
Herstelplan
Het herstel richt zich vooral op mensen die tussen 2020 en 2024 zijn beoordeeld voor hun WIA-uitkering. Voor die tijd waren er minder fouten. UWV geeft aan dat fouten altijd voorkomen, maar aan het terugvinden en herstellen van deze fouten over een lange periode is moeilijk, omdat het reguliere werk van UWV hierdoor stil zou komen te liggen.
In het eerste kwartaal van 2025 zal UWV bekendmaken bij welke mensen fouten zijn aangetroffen. Dan wordt ook duidelijk wie er te veel of te weinig heeft ontvangen.
Momenteel is het nog lastig om precies te zeggen hoeveel mensen een verkeerde WIA-uitkering hebben gekregen. Een voorlopige schatting van UWV ligt tussen de 25.000 en 50.000. Deze schatting zal de komende maanden worden verduidelijkt.
Minister Van Hijum: “UWV zet hier de eerste belangrijke stap naar verbetering. Het is begrijpelijk dat mensen wantrouwig zijn. Het is mijn taak om samen met UWV de betrokken mensen te ondersteunen en het vertrouwen te herstellen. Het duurt misschien langer dan gewenst, maar we willen een goede oplossing bieden.
Andere uitkeringen
In de WW en de Ziektewet zijn tussen 2020 en 2024 wel kwaliteitscontroles uitgevoerd en de fouten die hieruit kwamen, zijn verholpen. Voor de Wajong, een andere uitkering, zijn er te weinig controles, wat zorgwekkend is. UWV onderzoekt momenteel de kwaliteit van de Wajong.
Verbeteringen in de toekomst
Naast het herstellen van fouten, streeft UWV ernaar de kwaliteit van WIA in de toekomst te verbeteren. Sinds oktober is er een nieuw systeem dat sneller fouten opmerkt en corrigeert, wat de kwaliteit van beoordelingen verbetert. Dit systeem helpt ook bij het identificeren van veelvoorkomende fouten, zodat gerichte maatregelen kunnen worden genomen. Deze aanpak geldt ook voor de Wajong, omdat deze ook hoge prioriteit heeft.
Minister Van Hijum zegt dat hij begrijpt dat verbeteringen tijd kosten. Hij blijft in contact met het UWV en houdt de Tweede Kamer regelmatig op de hoogte van de voortgang.
Vereenvoudigen van regels
Ingewikkelde regels zijn een grote oorzaak van fouten. Daarom wil minister Van Hijum de WIA vereenvoudigen. Het ministerie kijkt naar de aanbevelingen van de commissie OCTAS en zal hierover binnenkort een Kamerbrief sturen. De minister bekijkt ook bredere vereenvoudigingen binnen de sociale zekerheid.
UWV heeft de verbeterplannen laten toetsen op haalbaarheid door de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB).