Het waarborgen van de menselijke waardigheid van overledenen, het beschermen van de belangen van nabestaanden en het bevorderen van de volksgezondheid vereisen duidelijke regels over de bestemming van lichamen. De huidige Wet op de lijkbezorging dekt deze aspecten, maar is aan vernieuwing toe. Bij overlijden moet er een schouw plaatsvinden om de doodsoorzaak en identiteit van de overledene vast te stellen, waarna het lichaam wordt begraven, gecremeerd of geschonken aan de wetenschap.
Belangrijke Wijzigingen
Het wetsvoorstel biedt meer ruimte voor persoonlijke wensen en introduceert nieuwe methoden, zoals alkalische hydrolyse. Dit proces, ook wel resomeren genoemd, breekt het lichaam af in een vloeistof. Uit onderzoek van I&O Research in 2017 bleek dat ongeveer een kwart van de Nederlanders deze optie zou overwegen. Na een positieve evaluatie door de Gezondheidsraad wordt alkalische hydrolyse nu opgenomen in het wetsvoorstel. Bovendien wordt de wet een moderne naam gegeven.
Het voorstel introduceert ook nieuwe keuzes binnen bestaande opties. Zo kunnen nabestaanden kiezen voor een versnelde begrafenis binnen 24 uur of voor gezamenlijk begraven en cremeren in één kist.
Daarnaast beoogt het wetsvoorstel de procedures voor het vaststellen van de doodsoorzaak en identiteit te verbeteren. De politie krijgt nieuwe bevoegdheden om onderzoek te doen bij een verdacht overlijden en de gemeentelijk schouwarts kan extra onderzoek uitvoeren indien er twijfel bestaat over een natuurlijke doodsoorzaak, om zo mogelijke misdrijven op te sporen.
Consultatieproces
Het wetsvoorstel is ontwikkeld in overleg met diverse partijen, waaronder uitvaartondernemingen, religieuze instellingen, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en justitiële instanties. Het Conceptwetsvoorstel bestemming lichamen van overledenen staat online ter inzage. Belangstellenden kunnen tot en met 16 december 2024 reageren. Na afloop van de consultatie worden de reacties verwerkt en wordt het voorstel ingediend bij de Raad van State en de Tweede Kamer.