Openrijk logo
Nieuwe Wet voor Open Data in Nederland

Nieuwe Wet voor Open Data in Nederland

Vanaf vandaag, 2 augustus 2024, is de Handleiding herziene Wet hergebruik van overheidsinformatie te vinden op open-overheid.nl.

Deze handleiding is bedoeld als leidraad voor het afhandelen van hergebruiksverzoeken en het actief beschikbaar stellen van overheidsinformatie voor hergebruik.

De Handleiding herziene Wet hergebruik van overheidsinformatie zal regelmatig worden geüpdatet op basis van nieuwe ontwikkelingen en inzichten.

De vernieuwde handleiding is opgesteld door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, in samenwerking met andere departementen binnen de Rijksoverheid, het Nationaal Archief, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het InterProvinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen (UVW) en Kenniscentrum Europa Decentraal (KED).

Achtergrond van de nieuwe wet

Op 19 juni 2024 is de Wet implementatie Open data richtlijn officieel van kracht geworden. Met deze aanpassing is de Europese Open data richtlijn geïntegreerd in de Nederlandse Wet hergebruik van overheidsinformatie.

De Wet implementatie Open data richtlijn vergroot en verbetert het aanbod van waardevolle overheidsgegevens die beschikbaar zijn voor hergebruik. Door snelle technologische vooruitgang waren de bestaande open data-regels verouderd, waardoor deze update noodzakelijk was.

Bestaande hergebruiksregels

Overheden zijn al vertrouwd met de Wet hergebruik van overheidsinformatie. Conform deze wet zijn zij verplicht om op aanvraag niet-gevoelige overheidsinformatie beschikbaar te stellen voor hergebruik op een manier die deze gegevens vindbaar, toegankelijk en technisch herbruikbaar maakt, bijvoorbeeld door het gebruik van open bestandsformaten en licenties. Hierdoor kan deze informatie voor andere doeleinden worden gebruikt dan waarvoor ze oorspronkelijk bedoeld was, zoals het aanpakken van maatschappelijke kwesties zoals de energiecrisis, en ter bevordering van innovatie en economische groei.

Nieuwe ontwikkelingen

Onder de Wet hergebruik van overheidsinformatie konden al verzoeken worden ingediend bij instellingen met een publieke taak. Met de recente wijzigingen vallen nu meer soorten organisaties (gedeeltelijk) onder de wet: overheidsondernemingen (zoals NS, Tennet, Schiphol) en publiek gefinancierde onderzoeksorganisaties (zoals TNO, universiteiten).

Enkele andere veranderingen omvatten onder meer de verplichting om specifieke hoogwaardige gegevenssets actief beschikbaar te stellen voor hergebruik (zoals informatie over UNESCO cultureel werelderfgoed, door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) en het op aanvraag verstrekken van dynamische gegevens (zoals live verkeersinformatie).

Software en broncode

Ook software valt onder de overheidsinformatie die wordt beïnvloed door de gewijzigde hergebruiksregels. Software die door de overheid wordt ontwikkeld (of laat ontwikkelen) moet zoveel mogelijk open source zijn. Dit houdt in dat de broncode vrij toegankelijk en herbruikbaar moet zijn. Dit vloeit voort uit het beleid van Open, tenzij dat in 2020 is geïntroduceerd. Het tenzij aspect heeft betrekking op de weigeringsgronden van de Wet open overheid. Aangezien de broncode van overheidssoftware als overheidsinformatie wordt beschouwd, dienen overheden ervoor te zorgen dat de broncode van hun software (inclusief alle zelf ontwikkelde software) geschikt is voor hergebruik door deze onder een open source licentie (bij voorkeur de EUPL) te publiceren.

Deel dit artikel
Bron publicatie op: 2 augustus 2024
Herschreven op 2 augustus 2024