Belangrijkste prioriteit: aanpakken woningnood

Het verminderen van de woningnood staat bovenaan de prioriteitenlijst van dit kabinet. Er is de afgelopen jaren te weinig gebouwd in verhouding tot de groei van de bevolking en kleinere huishoudens. Naast het versnellen van de bouw, wordt er ook gewerkt aan betaalbaarheid, kwaliteit van woningen en de leefomgeving. Maatregelen omvatten het vereenvoudigen van huurtoeslagen, een aanpak voor funderingsschade, nieuwe Nationale Prestatieafspraken met woningcorporaties en voortzetting van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Ook moeten er keuzes worden gemaakt over het gebruik van de schaarse ruimte in Nederland voor o.a. wonen, werken, landbouw en defensie. Het recent gepresenteerde regeerprogramma beschrijft wat er de komende jaren nodig is om de doelen van het kabinet te verwezenlijken. De begroting van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), die vandaag door de Miljoenennota is gepresenteerd, geeft inzicht in wat er in het komende jaar te verwachten is.

Mona Keijzer, minister van VRO, benadrukt: “Het aanpakken van de woningnood heeft absolute prioriteit. Er moeten komend jaar 100.000 woningen worden gebouwd. Dit gebeurt niet alleen door sneller te bouwen, maar ook door bestaande gebouwen beter te benutten. Optoppen, extra woningen op erven en de terugkeer van de hospita: elke snel beschikbare woning helpt mensen een bestaan op te bouwen. De komende jaren wordt er € 5 miljard beschikbaar gesteld voor woningbouw, en bouwprocedures zullen worden versneld. Samen met marktpartijen en overheden moeten we de handen uit de mouwen steken. Dit kabinet zorgt er ook voor dat de woonlasten van mensen met de laagste inkomens omlaag gaan via huurtoeslagen. Duurzaamheidsmaatregelen zullen leiden tot lagere energierekeningen.”

De komende jaren zal de regering € 5 miljard investeren in woningbouw om zo elk jaar 100.000 nieuwe woningen te kunnen realiseren. Er wordt een stimulans geïntroduceerd voor gemeenten om de daadwerkelijke realisatie van woningbouw te bevorderen. Ook wordt er ingezet op het beter benutten van bestaande gebouwen door transformatie, optopping, herstructurering en het delen van woningen met bijvoorbeeld een hospita. Elke nieuwe woning telt. Eind 2024 zal er een Woontop plaatsvinden met overheden, investeerders, marktpartijen en woningcorporaties om concrete afspraken te maken over het aanpakken van de woningnood. Begin 2025 zullen de Woondeals worden geactualiseerd met informatie over hoeveel woningen waar en voor wie gebouwd zullen worden.

Naast grote investeringen in woningbouw zal de overdrachtsbelasting vanaf 1 januari 2026 door de Rijksoverheid worden verlaagd om het investeringsklimaat te verbeteren. Dit tarief zal worden verlaagd van 10,4% naar 8% voor vastgoedbeleggers, waardoor investeren in huurwoningen aantrekkelijker wordt. Er zal druk worden uitgeoefend op de Europese Commissie om snel beslissingen te nemen over het verruimen van staatssteun voor de bouw van betaalbare woningen door corporaties en marktpartijen. Ook zullen de Nationale Prestatieafspraken met corporaties, huurders en gemeenten eind 2024 opnieuw worden vastgelegd.

Er zal structureel € 500 miljoen extra worden vrijgemaakt voor het vereenvoudigen van huurtoeslagen. In 2025 zal de huurtoeslag worden vereenvoudigd en vanaf 2026 zal de afbouw van huurtoeslagen worden aangepast en de eigen bijdrage met € 11,58 worden verlaagd. Hierdoor blijft de bestaanszekerheid van mensen met lage inkomens die huren gehandhaafd en zal werken meer lonend worden. De invoering van de Wet betaalbare huur zal worden gevolgd om een beter beeld te krijgen van de gehele huursector.

In 2025 zal bijgedragen worden aan de verbetering van kwaliteit van woningen en een lagere energierekening door verduurzaming van woningen, gebouwen en wijken. Lagere inkomens zullen extra ondersteuning ontvangen via het Nationaal Isolatieprogramma. De komende vier jaar zal er € 56 miljoen beschikbaar zijn voor een nationale aanpak van funderingsschade. Dit omvat een betere informatievoorziening en de oprichting van een landelijk informatiepunt voor funderingsproblemen.

Dit kabinet zal zich inzetten voor mensen in kwetsbare situaties en zal bijdragen aan het verbeteren van leefbaarheid in wijken en regios, ook aan de randen van Nederland. De bouwpotentie van ongeveer 130.000 woningen in kwetsbare gebieden uit het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid zal worden benut. Als onderdeel van de Versterking regie volkshuisvesting zullen alle gemeenten een urgentieregeling moeten vaststellen. Statushouders krijgen geen voorrang meer bij toewijzing van sociale huurwoningen.

In 2025 zal er verder worden gewerkt aan de Nieuwe Nota Ruimte samen met andere ministeries, overheden en maatschappelijke partners. Hiermee zal de regie over de ruimtelijke ordening worden versterkt en belangrijke keuzes worden gemaakt over de schaarse ruimte, waaronder wonen, werken, landbouw en defensie.