In Amsterdam-Zuid staat een bijzondere woning aan de Albrecht Dürerstraat. Dit huis is onlangs een gemeentelijk monument geworden. Het is gebouwd tussen 1929 en 1932 en heeft een unieke intacte keuken. Daar staat een koelkast uit die tijd, die nog steeds in gebruik is. Het is waarschijnlijk de oudste werkende koelkast in Nederland.
(opent in nieuw venster)
De huizen aan de Albrecht Dürerstraat werden in de krant van 1929 gepromoot, inclusief Elektrische Automatische Frigidaire-Koelinstallatie. | Bron: Algemeen Handelsblad 24-12-1929.
Een woning voor de rijken
Architect Rutgers ontwierp dit huizenblok voor een bouwmaatschappij, met luxe afwerkingen zoals glas-in-loodramen en tegelvloeren. In verkoopadvertenties uit de jaren 30 wordt vermeld dat deze huizen zijn voorzien van moderne installaties, zoals centrale verwarming en een koelkast.
De monumentale woning heeft ook originele radiatoren met bijzondere knoppen en wastafels uit de bouwtijd. | Foto: Paul Nieuwenhuizen, Monumenten en Archeologie.
In de meeste woningen van het blok zijn de originele installaties vervangen. Dit huis daarentegen heeft niet alleen de koelkast behouden, maar ook de oorspronkelijke radiatoren en wastafels die nog functioneren.
De koelkast in Nederland
De koelkast in dit huis is nog steeds functioneel en wel verborgen tussen de keukenkasten. De naam Frigidaire komt van de beroemde fabrikant General Motors. In de jaren 20 wilde dit bedrijf de Nederlandse markt betreden met hun koelkasten en lanceerde ze advertenties. Deze apparaten waren veel beter dan de ijskast, destijds een standaard ijzeren kast met blokken ijs. De Frigidaire zorgt voor een constante temperatuur en een droge omgeving, waardoor eten langer goed blijft.
Advertenties benadrukken het gemak en de gezondheid die een koelkast biedt. Omdat deze apparaten weinig onderhoud nodig hebben, werden ze steeds aantrekkelijker voor consumenten.
De unieke koelkast in de Albrecht Dürerstraat
De koelkast in deze woning is klein en heeft de motor in de kelder. Het is in wezen een op maat gemaakte koelkast, anders dan de standaarden van General Motors. Het lijkt erop dat architect Rutgers de koelkast zelf ontworpen heeft, geïnspireerd door de beschikbare onderdelen van GM.
Voor de oorlog was het hebben van een koelkast in Nederland uitzonderlijk. Pas na de oorlogsteeg het aantal huishoudens met een koelkast aanzienlijk. Advertenties voorspellen dat de koelkast net zo alomtegenwoordig zal worden als de auto, die ook begon als luxeartikel.
Erfgoed van de Week
Elke week wordt een bijzondere historische plek of object in Amsterdam belicht. Dit helpt om de rijke culturele geschiedenis van de stad te delen. Voor meer informatie kunnen geïnteresseerden de website van Monumenten en Archeologie bezoeken.
Bannerfoto: de koelkast in het huis aan de Albrecht Dürerstraat. | Foto: Paul Nieuwenhuizen, Monumenten en Archeologie.