De nationale jeugdstrategie is een langetermijnvisie die zich richt op themas die belangrijk zijn voor jongeren tussen de 12 en 29 jaar. In deze strategie worden ook afspraken vastgelegd over hoe jongeren op een duurzame en structurele manier betrokken kunnen worden bij beleidsvorming. De brief van Van Ooijen aan de Kamer is mede ondertekend door minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en namens minister Carola Schouten voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming, minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie.
Proces en rol NJR
De noodzaak van een nationale jeugdstrategie werd voor het eerst benadrukt in 2021 door het Jongerenplatform van de Sociaal Economische Raad. In 2023 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen, ingediend door voormalig CDA-Kamerlid Hilde Palland, waarin werd opgeroepen tot een jeugdstrategie. Sindsdien heeft het ministerie van VWS nauw samengewerkt met andere ministeries en de NJR om een plan te ontwikkelen voor de realisatie van deze strategie. Het ontwikkelingsproces verloopt in twee fases. In de eerste fase wordt een representatieve jongerenregiegroep samengesteld, die in kaart brengt welke themas en oplossingen voor jongeren van belang zijn. De NJR en andere jongerenorganisaties spelen een actieve rol in het faciliteren van deze participatie van jongeren. In de tweede fase is het aan een volgend kabinet om beslissingen te nemen over de concrete maatregelen van de jeugdstrategie en de implementatie ervan in beleid.
Kimberley Snijders (NJR): “Jongeren worden geconfronteerd met complexe problemen op het gebied van geld, huisvesting en mentale gezondheid, die vaak met elkaar verweven zijn. Alleen door ministeries samen te laten werken en een alomvattende strategie te hanteren, kunnen we de positie van jongeren op structurele wijze verbeteren. Vanuit de NJR pleiten we hier al geruime tijd voor en nu wordt het werkelijkheid. Dit is een belangrijke stap voor jongeren en vormt een solide basis voor effectief jongerenbeleid van het nieuwe kabinet.”
Staatssecretaris Maarten van Ooijen (VWS): “De jongeren van vandaag worden geconfronteerd met aanzienlijke problemen en uitdagingen, variërend van klimaat tot veiligheid en van woningmarkt tot arbeidsmarkt, om er maar een paar te noemen. Het is daarom van groot belang dat jongeren actief betrokken worden bij de manier waarop wij als samenleving en politiek met deze vraagstukken omgaan. Vandaag zetten we een belangrijke volgende stap in een proces dat erop gericht is om dit te bewerkstelligen. Jongeren zijn de toekomst. Hun input en deelname aan het vormgeven van toekomstplannen zijn dan ook essentieel.”
Opeenstapeling van problemen
De NJR benadrukt het belang van verbetering van de positie van jongeren en wijst op de verslechterde situatie waarin zij zich bevinden. Uit recente onderzoeken blijkt dat jongeren kampen met financiële moeilijkheden, huisvestingsproblemen en verslechterende mentale gezondheid. Ook maken jongeren zich zorgen over kwesties met betrekking tot klimaatverandering, onderwijs en jeugdzorg. De meest recente Monitor Brede Welvaart van het CBS (15 mei 2024) toont aan dat er een aanzienlijk verschil bestaat tussen generaties, waarbij jongere generaties steeds minder welvarend worden.
Jongereninspraak in het buitenland
In landen zoals Duitsland, België, Ierland en Litouwen zijn jongeren al langer op structurele wijze betrokken bij beleidsvorming. Zo hanteert Duitsland sinds 2018 een jeugdstrategie, resulterend in 163 concrete maatregelen op diverse gebieden zoals participatie, onderwijs en klimaat. Ook op Europees niveau wordt de waarde van jongereninspraak erkend, waarbij de Europese Commissie door middel van online consultaties en panelgesprekken jongeren wil betrekken bij het vormgeven van beleid.
Over NJR
De NJR is een overkoepelend orgaan van 35 landelijke jongerenorganisaties en vormt het grootste jongerennetwerk in Nederland. Haar doel is een samenleving te creëren waarin alle jongeren zich thuis voelen, het beste uit henzelf kunnen halen en een positieve impact hebben op elkaar en hun omgeving. Dagelijks communiceert de NJR met diverse jongeren. Als organisatie die voor en door jongeren werkt, beschikt de NJR al jaren over de expertise om te begrijpen wat er speelt en wat belangrijk is voor jongeren.