In 2023 hebben bevolkingsonderzoeken 27.000 mensen kanker of een voorstadium ontdekt. Dit gebeurt via onderzoeken naar darmkanker, baarmoederhalskanker en borstkanker. Door deelname aan deze onderzoeken kan kanker eerder worden gedetecteerd, waardoor behandelingen vaak minder ingrijpend zijn en de kans op overleving groter is.
Meer dan vier miljoen mensen ontvingen in 2023 een uitnodiging voor deze onderzoeken.
Verhoogde deelname door zelfafnameset
In 2023 is het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker vernieuwd. Nieuwkomers krijgen nu meteen een zelfafnameset thuisgestuurd, anderen na twaalf weken als ze nog niet hebben gereageerd. Vrouwen kunnen ook voor een uitstrijkje bij de huisarts kiezen. Hierdoor is de deelname in 2023 licht gestegen (met 4%).
Dalende sterftecijfers
De monitors tonen ook een daling in sterfte door kanker binnen de doelgroepen. Dankzij vroegdetectie en betere behandelingen is de sterfte bij borstkanker met 42% gedaald (tov 1989), bij baarmoederhalskanker met 32% (tov 1995), en bij darmkanker met 27% (tov 2013).
Doel van de bevolkingsonderzoeken
Het doel van deze bevolkingsonderzoeken is om kanker vroeg op te sporen, voordat iemand klachten heeft. Dit helpt bij het voorkomen of beter behandelen van de ziekte.
Bevolkingsonderzoeken hebben ook nadelen, en het RIVM wil dat mensen goed geïnformeerd keuzes kunnen maken. Deelname aan deze onderzoeken is altijd gratis en vrijwillig.
Het RIVM, in opdracht van het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), is verantwoordelijk voor het nationale beleid en de uitvoering van de bevolkingsonderzoeken.