Kabinet neemt maatregelen tegen woningtekort: sneller, slimmer en met minder regels bouwen

Er is nog steeds een groot tekort aan woningen in Nederland, wat het leven van velen belemmert. Het kabinet heeft daarom plannen om structureel 100.000 woningen per jaar te bouwen, met een focus op betaalbare en passende huizen. Hiervoor is een budget van € 5 miljard voor de komende jaren beschikbaar gesteld, met daarbovenop € 2,5 miljard om de bereikbaarheid van nieuwe woningen te verbeteren. Naast grootschalige woningbouw, wil het kabinet ook op slimme wijze en met minder belemmeringen nieuwe woningen realiseren, zoals door het efficiënter benutten van bestaande gebouwen. De plannen voor volkshuisvesting en ruimtelijke ordening zijn opgenomen in het regeerprogramma van het kabinet-Schoof.

Mona Keijzer, minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, benadrukt het aanhoudende woningtekort en de impact daarvan op mensen. Jonge mensen stellen bijvoorbeeld het stichten van een gezin uit vanwege het ontbreken van een geschikte woning. Om deze reden is het cruciaal om te bouwen voor degenen die wachten op een huis, zodat Nederlanders weer toekomstperspectief hebben. Dit begint met betaalbare woningen in een aangename en goed bereikbare omgeving. Het kabinet wil obstakels voor woningbouw wegnemen, onnodige regels schrappen en bestaande gebouwen efficiënter benutten, zoals bijvoorbeeld door het vergemakkelijken van gezamenlijk wonen. Er wordt ook aandacht besteed aan het eerlijk verdelen van de schaarse ruimte in Nederland, zodat er naast woningbouw ook ruimte is voor natuur en landbouw.

Om de woningbouw te versnellen, maakt het Rijk concrete en afdwingbare afspraken met overheden, corporaties en marktpartijen over de te realiseren woningen. Hierbij worden er voldoende locaties in heel Nederland aangewezen, zowel binnen steden als daarbuiten. Deze afspraken worden onder andere vastgelegd in regionale woondeals. Via de Wet versterking regie volkshuisvesting kan het Rijk hierop sturen.

Om de woningbouw te stimuleren, stelt het kabinet de komende vijf jaar € 5 miljard beschikbaar. Dit budget ondersteunt onder andere de bouw van meer betaalbare woningen voor lage en middeninkomens. Gemeenten ontvangen een stimulans voor elke betaalbare woning die ze bouwen, in plaats van verschillende specifieke subsidies. Dit beloont de daadwerkelijke oplevering van nieuwe woningen. Daarnaast wordt de overdrachtsbelasting voor beleggers vanaf 1 januari 2026 verlaagd naar 8%, wat investeren in huurwoningen aantrekkelijker maakt.

Naast nieuwbouw is het ook van belang om bestaande gebouwen beter te benutten. Dit kan door bijvoorbeeld kantoren om te vormen tot woningen of door huizen te splitsen en te verhogen. Verschillende vormen van samenwonen kunnen ook een oplossing bieden, zoals het verhuren van kamers, woningdelen of gezamenlijk op één erf wonen, bijvoorbeeld voor mantelzorg. Wet- en regelgeving worden aangepast om dit te faciliteren.

Vertraging in woningbouw kan vaak voorkomen worden door efficiëntere processen, conceptuele en industriële bouwmethoden en afschaffing van overbodige regels.

Een goede woning vormt de basis van iemands bestaan. Voor jongeren is een eigen woning een belangrijke stap naar zelfstandigheid en voor ouderen is een passende woning essentieel. Om aan te sluiten bij diverse woonwensen, streeft het kabinet naar de bouw van voldoende betaalbare en passende woningen, waarvan twee derde betaalbaar moet zijn voor huishoudens met lage of middeninkomens. Daarnaast zullen er onder andere 290.000 nieuwe woningen voor ouderen worden gerealiseerd.

Het streven van het kabinet is niet alleen gericht op nieuwbouw, maar ook op de ontwikkeling van goed bereikbare, veilige en duurzame wijken waar het prettig wonen en werken is, zowel in stedelijke gebieden als in regios. Regios met de meest kwetsbare leefbaarheid krijgen extra aandacht via het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid.

Het is van belang dat mensen hun woonlasten kunnen blijven dragen. Daarom zal de maandelijkse huurtoeslag verhoogd worden, blijft de fiscale positie van eigen woningen ongewijzigd en profiteren ook mensen met lagere inkomens van subsidies voor duurzaamheidsmaatregelen, zoals isolatie.

Met beperkte ruimte in Nederland zijn er grenzen aan wat mogelijk is. In de Nota Ruimte worden daarom keuzes gemaakt die rekening houden met verschillende ruimtelijke uitdagingen. Nieuwe locaties voor grootschalige woningbouw worden aangewezen, en er worden afspraken gemaakt over bereikbaarheid en energievoorziening in gebieden. Via het NOVEX-programma werken alle overheden samen aan een plan voor de inrichting van Nederland en een aangename leefomgeving waar wonen en werken prettig is.

Bekijk het Regeerprogramma VRO 2024-2028.

Lees het Regeerprogramma kabinet-Schoof.