EU onderzoekt TikTok wegens verkiezingsrisicos onder Digitale Dienstenwet
De Europese Commissie is een formele procedure gestart tegen TikTok vanwege mogelijke schending van de Digitale Dienstenwet (DSA). Het gaat om TikToks verantwoordelijkheid om de risicos voor verkiezingsintegriteit correct te beoordelen en te verminderen, vooral tijdens de recente Roemeense presidentsverkiezingen van 24 november.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei: We moeten onze democratieën beschermen tegen buitenlandse inmenging. Wanneer we dat vermoeden, vooral tijdens verkiezingen, moeten we snel en resoluut optreden. Na sterke aanwijzingen dat buitenlandse actoren zich hebben bemoeid met de Roemeense verkiezingen via TikTok, onderzoeken we nu of TikTok de Digitale Dienstenwet heeft geschonden door deze risicos niet aan te pakken. Het moet duidelijk zijn dat in de EU alle online platforms, inclusief TikTok, verantwoordelijkheid moeten nemen.
Het onderzoek richt zich op de beheersing van verkiezingsrisicos en openbaar debat, in verband met deze gebieden:
- TikToks aanbeveelsystemen, met name de risicos van gecoördineerde manipulatie of geautomatiseerd misbruik.
- TikToks beleid voor politieke advertenties en gesponsorde politieke inhoud.
De Commissie onderzoekt onder andere of TikTok adequaat de risicos heeft verminderd die voortkomen uit regionale en taalkundige aspecten van nationale verkiezingen.
Als de vermoedens juist zijn, zou dit een schending van Artikelen 34(1), 34(2) en 35(1) van de DSA betekenen. De Commissie zal nu een grondig onderzoek uitvoeren als prioriteit. De start van de formele procedure impliceert niet de uitkomst.
Deze beslissing voor onderzoek is mede gebaseerd op informatie uit gedeclassificeerde inlichtingenrapporten van de Roemeense autoriteiten, evenals rapporten van derden. Ook is het onderzoek gebaseerd op risicoanalyses die TikTok in 2023 en 2024 heeft ingediend, de antwoorden op informatieverzoeken van de Commissie en interne documenten van TikTok.
Coimisiún na Meán, de Digitale Diensten Coördinator van Ierland, is bij het onderzoek betrokken en levert expertise en analyse. Ierland is het vestigingsland van TikTok binnen de EU.
Volgende stappen
Na de formele start van de procedure zal de Commissie doorgaan met het verzamelen van bewijs, bijvoorbeeld via aanvullende informatieverzoeken, monitoringacties, interviews, inspecties en toegang tot algoritmen. Dergelijke verzoeken kunnen TikTok verplichten gegevens en documenten te verstrekken die zij op basis van het bewaarorder moeten bewaren dat de Commissie op 5 december heeft opgelegd.
De formele opening van de procedure stelt de Commissie in staat verdere handhavingsstappen te ondernemen, zoals tussentijdse maatregelen en niet-nalevingsbesluiten. Ook kan de Commissie elke toezegging van TikTok accepteren om de kwesties die onderwerp van de procedure zijn op te lossen.
De DSA stelt geen wettelijke termijn voor het beëindigen van formele procedures. De duur van een grondig onderzoek hangt af van verschillende factoren, waaronder de complexiteit van de zaak, de mate van medewerking van het betrokken bedrijf met de Commissie en de uitoefening van de verdedigingsrechten.
Bovendien prejudiceert het openen van formele procedures niet elke andere procedure die de Commissie onder andere bepalingen van de DSA kan besluiten te starten.
Achtergrond
Op 5 december 2024 heeft de Commissie een bewaarorder aan TikTok opgelegd, waarbij het platform wordt opgedragen gegevens te bevriezen en te bewaren die verband houden met werkelijke of te voorzien risicos die hun dienst kan vormen voor verkiezingsprocessen en publiek debat in de EU. Deze bewaarorder betreft nationale verkiezingen in de Europese Unie tussen 24 november 2024 en 31 maart 2025.
Dit is het derde onderzoek dat de Commissie tegen TikTok heeft gestart, na het lopende onderzoek dat op 19 februari 2024 werd geopend en het onderzoek dat in augustus 2024 werd afgesloten met commitment.
Op 30 april 2024 lanceerde de Commissie een klokkenluiderstool voor de DSA. De DSA Klokkenluiderstool biedt individuen met interne informatie een veilige manier, beschermd door privacy, om anonieme of toegekende meldingen van schadelijke praktijken door VLOPs en VLOSEs naar de Europese Commissie in te dienen.