Rotterdam is de eerste stad in Nederland die koloniale kunstvoorwerpen aan Indonesië teruggeeft. Het gaat om twee singa-beelden uit Lombok en 66 andere objecten uit Zuid-Bali, die tot nu toe in het Wereldmuseum waren. Deze teruggave past binnen landelijke afspraken over het teruggeven van koloniale collecties.
Eerder waren er al diverse handelingen gedaan om objecten op nationaal niveau terug te geven. Met deze actie helpt Rotterdam het onrecht te erkennen dat de oorspronkelijke bevolking van de voormalige kolonies is aangedaan.
Herstel van onrecht
De teruggegeven voorwerpen maken deel uit van de Lombok-schat en de collectie Puputan Badung. Deze zijn in het verleden in beslag genomen door het Nederlandse koloniale leger tijdens gewapende conflicten. Onderzoek toont aan dat deze objecten onder dwang zijn weggenomen.
De objecten
De singa-beelden komen uit het paleis van Cakranegara op Lombok. Ze werden in 1894 verkregen tijdens de Lombokoorlog. Een singa is een mythische leeuw die vaak in tempels en paleizen te zien is. Deze beelden waren eerder te zien in het Wereldmuseum in Rotterdam.
Naast de singa-beelden zijn er ook 66 andere objecten terug te geven, zoals ceremoniële wapens, sierraden en gebruiksvoorwerpen. Deze items zijn in 1906 meegenomen uit Zuid-Bali tijdens de verovering door het Nederlandse leger.
Cultureel erfgoed
Indonesië heeft om deze objecten gevraagd omdat ze van groot cultureel en historisch belang zijn. Ze vertellen belangrijke verhalen over de geschiedenis van Bali en Lombok. Na de teruggave zullen sommige objecten in het Museum Nasional in Jakarta tentoongesteld worden, wat bijdraagt aan het behouden van de culturele geschiedenis van Indonesië.
Wethouder Said Kasmi zegt: We erkennen dat deze kunstwerken nooit van ons zijn geweest en behoren terug naar Indonesië. Deze teruggave is een belangrijke stap om koloniale onrechtvaardigheid recht te zetten. Dit toont respect voor de Indonesische geschiedenis en cultuur.
Samenwerking met Indonesië en Wereldmuseum
Rotterdam werkt samen met Indonesië en het Wereldmuseum . Link opent een externe pagina voor een zorgvuldige teruggave. Het Wereldmuseum regelt het transport en de overdracht van de voorwerpen aan Indonesië dit jaar.
Marieke van Bommel, Algemeen Directeur van het Wereldmuseum, zegt: Het is geweldig dat deze voorwerpen teruggaan naar Indonesië; ze zijn van grote culturele betekenis voor het land en hadden hier nooit moeten zijn.
Ook ambassadeur Mayerfas van Indonesië is blij met deze teruggave: Deze stukken zijn niet zomaar objecten, maar symbolen van identiteit en veerkracht. Dit herinnert ons eraan dat culturele terugkeer een gezamenlijke verantwoordelijkheid is voor herstel en verzoening.