Vandaag heeft de Europese Unie (EU) een noodhulppakket van €30 miljoen voorgesteld als eerste stap om de Republiek Moldavië te ondersteunen bij het aanpakken van de ernstige energiecrisis veroorzaakt door Gazprom. Dit pakket is bedoeld om de aankoop en het transport van aardgas naar Transnistrië te financieren, waarmee meer dan 350.000 inwoners van elektriciteit en verwarming worden voorzien tot 10 februari 2025. Het pakket maakt ook elektriciteitslevering van de Linkeroever naar de Rechteroever mogelijk.
Naast gastransport plant de EU financiële steun om de sociale impact van de crisis in Moldavië te verzachten en voorbereidingen te treffen voor langdurige energiezekerheid en economische groei.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen verklaarde: In het hart van de winter worden meer dan 350.000 inwoners van Transnistrië geconfronteerd met duisternis en kou door gestopte gasleveringen uit Rusland. We kunnen deze ontbering van basisdiensten in Europa niet accepteren. Ware vrienden staan elkaar bij, vandaar onze hulp vandaag. We zullen gas leveren aan Transnistrië en hun toegang tot elektriciteit en verwarming herstellen.
EU-pakket om de energiecrisis in Moldavië aan te pakken
De hulp komt te midden van een ernstige energietekort in Transnistrië, aangezien Gazprom sinds 1 januari 2025 zijn gasleveringsverplichtingen niet is nagekomen. De regio, die afhankelijk is van kolen en beperkte gasreserves, kampt met onvoldoende energievoorziening.
Het pakket is bedoeld om verdere humanitaire problemen te voorkomen door het leveren van noodzakelijk aardgas. Opties voor koolleveranties uit Oekraïne worden ook overwogen. De EU ondersteunt de gehele gasleveringsroute van Bulgarije en Roemenië naar de toegangspunten van Moldavië.
Deze €30 miljoen hulp richt zich op Moldavië, inclusief Transnistrië, om gas te kopen voor elektriciteit en verwarming, met mogelijke aankopen van Oekraïense en Europese leveranciers.
Een breder ondersteuningspakket wordt ontwikkeld om het hele land te helpen, gericht op verlichting van energiekosten en langdurige stabiliteit, gebaseerd op het Groeiplan van Moldavië.
Achtergrond
Het niet nakomen van gasleveringen door Gazprom aan Transnistrië heeft een ernstige energiecrisis veroorzaakt, met economische en sociale gevolgen voor Moldavië. De EU heeft van 2021 tot 2024 €240 miljoen verstrekt ter ondersteuning van de Moldavische energiesector, waarmee kwetsbare groepen via het Energy Vulnerability Reduction Fund zijn geholpen.
Sinds 2021 heeft de EU €67 miljoen aan subsidies verleend, waarmee meer dan €640 miljoen aan energie-efficiëntie en groene energieprojecten is gemobiliseerd. Moldavië ontving ook €295 miljoen aan EU macro-financiële bijstand, gericht op hervormingen in de energiesector.
Sinds 2022 is het Moldavische elektriciteitsnet geïntegreerd met het Europese netwerk. In december 2024 verkreeg Moldavië extra exportcapaciteit van de EU, en afspraken maken het mogelijk dat Moldavië ongebruikte capaciteit van Oekraïne benut.
Met steun van de EU is de Rechteroever in 2022 volledig overgestapt van Russisch gas en vertrouwt nu uitsluitend op EU-markten.