Stan Klerks is adviseur bij het Ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam. Hij werkt aan slimme oplossingen om de stad duurzamer te maken. ‘Mede door mij wonen Rotterdammers straks duurzaam, comfortabel en betaalbaar.’
‘Op dit moment werk ik mee aan de gebiedsontwikkeling van Merwehaven. Daar komen straks veel nieuwe woningen’, begint Klerks. ‘Die sluiten we aan op 1 gezamenlijk (collectief) warmtesysteem. Daarmee worden deze woningen straks verwarmd én gekoeld. Ik denk mee over hoe we zo’n systeem kunnen maken. Samen met allerlei deskundigen zoals landschapsarchitecten en stedenbouwkundigen en mensen van energiebedrijven. Ik zorg ervoor dat alles wat we bouwen – van woningen tot voorzieningen – zo duurzaam mogelijk maken. Dus met zo min mogelijk uitstoot van CO2. Zoals met zo’n warmtesysteem.’
Geen cv-ketel of warmtepomp meer nodig
Steeds meer nieuwe woningen worden, net zoals in de Merwehaven, aangesloten op zo’n gezamenlijk warmtesysteem. Dat heeft veel voordelen als je het vergelijkt met hoe dat nu gebeurt. ‘Bewoners van deze woningen hebben straks geen cv-ketel of warmtepomp meer nodig. Dat scheelt ruimte in huis, maar ook een hoop geld. Je hoeft de apparaten niet aan te schaffen, te laten installeren en te onderhouden. Daar bespaar je al gauw een paar duizend euro mee. Een gezamenlijk systeem gebruikt ook minder energie, wat ook weer geld bespaart.’
Waarom is zo’n gezamenlijk systeem nog meer nodig? Klerks: ‘Als iedere nieuwe woning of nieuw gebouw een eigen verwarmings- en koelingssysteem zou hebben, wordt het elektriciteitsnet nóg zwaarder belast. En dat zit al overvol in Rotterdam. Zo’n gezamenlijk systeem zorgt er dus ook voor dat we ruimte besparen op het net. Dat kunnen we weer voor andere woningen gebruiken.’
Slimme oplossingen bedenken
‘Mijn werk is vooral praten met mensen. Meedenken en praten over mogelijkheden en obstakels en de oplossingen daarvoor. Zoals: waar halen we de warmte het warmtesysteem vandaan? En: hoe zorgen we ervoor dat de warmte bij de woningen komt? Niet alle woningen worden tegelijk gebouwd en je kunt niet alle kosten al maken bij de eerste woningen. Dat wordt dan veel te duur voor die huiseigenaren. Dus daar moeten we slimme oplossingen voor bedenken.’
‘In elk gebied zijn er ook weer uitdagingen. In het Merwe-Vierhavengebied, waar de nieuwe woonwijk Merwehaven komt, liggen bijvoorbeeld al veel kabels en leidingen in de grond. Dus die bodem is best vol en de leidingen voor het nieuwe warmtesysteem moeten daar nog bij. Dat is best een uitdaging. Daarom werken we ook samen met medewerkers die over de kabels, leidingen en rioleringen gaan. Maar ook met medewerkers die kennis hebben van de financiën en de regelgeving. Pas als alles klopt, dan kunnen we zo’n systeem ook echt maken. Daar werken we met z’n allen hard aan.’
Geduld op de proef gesteld
Klerks valt even stil en zegt dan: ‘Je voelt het misschien al aan komen: het is best ingewikkeld om zo’n warmtesysteem te ontwikkelen. Ook is zo’n systeem niet van de ene op de andere dag klaar. We zijn nu al 1,5 jaar bezig met plannen, inpassen en overleggen met energiebedrijven. En de laatste woningen in het gebied worden pas over 15 jaar gebouwd en aangesloten. Het is dus echt iets van de lange termijn.’
‘De overgang naar een duurzamere wereld, daar heb je veel geduld voor nodig. Maar dat heb ik. Ik kijk uit naar het moment waarop straks mijn inspanningen zichtbaar zijn. Dan pak ik samen met mijn kinderen, die nu 6 en 8 jaar zijn, de fiets en rijden we een rondje door de Merwe-Vierhaven. Dan zeg ik tegen ze: kijk, hier hebben we woningen gebouwd die goed zijn voor mens én planeet!’
Lekker zelf trappen!
Op de vraag of hij zelf duurzaam leeft, antwoordt Klerks: ‘Ik heb zonnepanelen en breng mijn kinderen op de fiets naar school – gewoon op een ouderwetse, zonder elektrische ondersteuning.’ Hij leert zijn kinderen bewuste keuzes te maken en te kijken welke dingen verschil maken. ‘Waarom zou je een accu opladen als je ook zonder kunt fietsen? Of ik zeg dat een kwartiertje rijden met de auto veel meer energie kost dan een hele dag de lampen in je kamer aan laten. En de batterijen van je fietslampje opladen kost lang niet zo veel energie als vergeten het raam dicht te doen. Ja, ik probeer ze te leren wat het verschil is tussen de kleine en de grote ‘winsten’.
Dingen doen die verschil maken
‘Ook in mijn werk doe ik dat. Nee, ik spreek mijn collega’s er niet op aan dat ze een elektrische fiets hebben. Maar ik kijk in mijn werk waar we grote klappen en het verschil kunnen maken. Met een systeem zoals we in Merwehaven maken, zorg je ervoor dat er een basis ligt waar dat stuk stad uiteindelijk misschien wel 100 jaar profijt van heeft.’
Uiteindelijk wil je de mensen en partijen die daar gaan bouwen ook meegeven: maak er een fijne plek van, die ook duurzaam is. Dat kan allebei! Het gezamenlijke warmteysteem helpt daarbij. En als het dat uiteindelijk ook lukt, dat is toch gaaf? Zeker als er een stukje in zit waar je zelf aan meegewerkt hebt.’
Wilt u meer informatie over wat het ingenieursbureau is en wat het nog meer doet? Kijk dan op de pagina van het Ingenieursbureau. Bent u geïnspireerd geraakt door dit verhaal en weten welke vacatures er zijn bij de gemeente Rotterdam? Kijk dan op www.werkenvoorrotterdam.nl