Waarom heeft de Europese Commissie een actieplan voor cyberveiligheid in de gezondheidszorg voorgesteld?
Cyberdreigingen voor zorgsystemen nemen toe in zowel frequentie als complexiteit. Ziekenhuizen en zorgverleners zijn cruciaal voor onze gezondheidssystemen en zijn bijzonder kwetsbaar voor cyberaanvallen, zoals ransomware en datalekken. Deze incidenten kunnen essentiële medische diensten verstoren en de veiligheid en gegevens van patiënten in gevaar brengen.
De Commissie neemt dringende maatregelen om deze uitdagingen aan te pakken en ervoor te zorgen dat de digitale transformatie van de gezondheidszorg veilig en betrouwbaar is.
Hoe bevordert het actieplan vertrouwen onder patiënten en zorgprofessionals?
Vertrouwen is essentieel voor digitale gezondheidszorg. Door systemen veilig te maken, verzekert het actieplan patiënten dat hun gegevens veilig zijn en hun zorg ononderbroken blijft.
Voor zorgprofessionals biedt het plan tools en trainingen om digitale platforms vol vertrouwen te gebruiken. Deze aanpak beschermt zowel patiënten als professionals, waardoor een vertrouwde digitale zorgomgeving ontstaat.
Hoe vult dit actieplan de bestaande EU-wetgeving, zoals de NIS2-richtlijn, aan?
Het actieplan bouwt voort op bestaande wetgeving zoals de NIS2-richtlijn, de Cyber Solidarity Act en de Cyber Resilience Act. Deze wetten zorgen voor een hoog niveau van cyberveiligheid in de hele EU.
De NIS2-richtlijn breidt de cyberveiligheidseisen uit naar essentiële diensten, waaronder de gezondheidszorg, terwijl het actieplan zich richt op de specifieke kwetsbaarheden van ziekenhuizen en zorglocaties.
Het actieplan streeft ernaar de sector te ondersteunen door basismaatregelen voor cyberveiligheid te implementeren om cyberincidenten te verminderen. Het legt nadruk op capaciteitsopbouw, investeringen en paraatheid in ziekenhuizen en zorgverleners, en biedt ondersteuning bij incidenten voor snelle en efficiënte herstel.
Wat wordt de rol van het nieuwe Europese Cyberveiligheidscentrum voor ziekenhuizen en zorgverleners?
Het actieplan stelt een pan-Europees Cyberveiligheidscentrum voor ziekenhuizen en zorgverleners voor, dat op maat gemaakte begeleiding, tools en diensten biedt. ENISA zal het Centrum binnen haar structuren oprichten, zodat het actieplan coherent wordt uitgevoerd zonder nieuwe administratieve entiteiten te creëren.
Het Centrum zal een uitgebreide dienstencatalogus ontwikkelen met oplossingen om de cyberveiligheid van de sector te versterken, in samenwerking met lidstaten en zorgorganisaties.
Hoe ondersteunt dit actieplan de Europese Gezondheidsdataruimte?
De Europese Gezondheidsdataruimte (EHDS) heeft als doel de gezondheidszorg te digitaliseren door duidelijke regels voor het gebruik van gezondheidsdata vast te stellen, wat de gezondheidszorg, onderzoek, innovatie en beleidsvorming verbetert.
Veilige infrastructuur is cruciaal voor de EHDS. Het actieplan schetst acties voor het beveiligen van dataverwerking in ziekenhuizen en zorgverleners, die zowel als aanbieders als gebruikers van gezondheidsdata in de EHDS fungeren.
Naast dit actieplan en de cyberveiligheidswetgeving biedt de aankomende EHDS-verordening specifieke waarborgen voor de verwerking van persoonlijke gezondheidsgegevens, zoals inlog- en identificatiebeheer in elektronische patiëntendossiers.
Hoe zorgt het actieplan ervoor dat patiëntenzorg niet wordt verstoord door cyberincidenten?
Een kernpilaar van het actieplan is snelle respons en herstel.
Maatregelen omvatten:
- Het ontwikkelen van een ransomware-herstelabonnementsdienst en het uitbreiden van decryptietoolrepositories
- Het aanmoedigen van robuuste back-ups voor ziekenhuizen om kritieke data te beschermen.
- Het verbeteren van crisisresponsmogelijkheden door training en samenwerking op EU-niveau.
Deze maatregelen zijn bedoeld om de impact van cyberincidenten op zorgdiensten te minimaliseren en ervoor te zorgen dat patiënten ononderbroken zorg krijgen.
Welke rol spelen de lidstaten bij de uitvoering van dit actieplan?
Lidstaten spelen een cruciale rol door:
- Nationale cyberveiligheidsstrategieën voor de gezondheidszorg te coördineren.
- Bedreigingsinformatie en best practices over grenzen heen te delen.
- Ziekenhuizen en zorgverleners te ondersteunen bij het nemen van noodzakelijke maatregelen.
Ze worden aangemoedigd om nationale actieplannen te maken die gericht zijn op cyberveiligheid in de gezondheidszorg, met een overzicht van specifieke risicos en acties, en ervoor te zorgen dat Europese middelen en praktijken effectief worden ingezet.
Hoe zal het succes van het actieplan worden gemeten?
ENISA zal regelmatig rapporteren over de voortgang van het plan aan relevante groepen, met gebruik van data uit de EU Cybersecurity Index om de cyberveiligheidsprestaties van de gezondheidssector te beoordelen, wat de effectiviteit van het plan aantoont.
Wat kunnen patiënten doen om de doelen van het actieplan te ondersteunen?
Patiënten kunnen helpen door op de hoogte te blijven van cyberveiligheid en hun digitale gezondheidsgegevens te beschermen. Bijvoorbeeld:
- Betrouwbare authenticatiemechanismen gebruiken, zoals de EU Digital Identity Wallet, voor online gezondheidsportalen.
- Verdachte activiteiten zoals phishingpogingen melden.
- Vertrouwen hebben in zorgverleners die de door de EU aanbevolen cyberveiligheidsmaatregelen volgen.
Een veilig zorgsysteem hangt af van actieve deelname van iedereen.
Wat is de tijdlijn voor de implementatie van het actieplan?
Deze mededeling schetst een plan om de Europese gezondheidszorg veiliger te maken tegen cyberdreigingen. Het plan creëert een centraal punt voor cyberveiligheidssteun, waardoor samenwerking tussen ziekenhuizen en zorgverleners wordt vergemakkelijkt om online veilig te blijven.
Dit plan markeert het begin. De Commissie nodigt alle belanghebbenden uit om input te geven, inclusief zorgverleners, regeringen en experts, om het plan verder te verfijnen en af te stemmen op de behoeften van ziekenhuizen en zorgverleners. Aanbevelingen worden tegen eind 2025 gedeeld.
De Commissie roept alle lidstaten en belanghebbenden op om samen te werken voor een meer cyberveilige gezondheidszorgsector.
Meer informatie
Actieplan over de cyberveiligheid van ziekenhuizen en zorgverleners