Waarom hebben we dit Actieplan nodig?
Onze energiemarkt drijft onze economie, ondersteunt onze samenleving en verbindt onze gemeenschappen. We hebben samen veerkrachtige netwerken gebouwd, onze economische groei losgekoppeld van onze broeikasgasemissies en leiderschap getoond in de wereldwijde energietransitie.
De EU heeft de recente energiecrisis beheerst dankzij de snelle inzet van schone energie, diversificatie van de levering, en de beschikbaarheid van energieverbindingen die cruciaal zijn voor de veiligheid. De solidariteit tussen de lidstaten was essentieel.
Tegenwoordig is er echter een dringende noodzaak om onze Energie-unie te versterken. Hoge energiekosten schaden onze burgers en bedrijven. Energiearmoede treft meer dan 46 miljoen Europeanen, terwijl voor industrieën de elektriciteitsprijzen bijna verdubbeld zijn. De huidige situatie ondermijnt de mondiale positie en concurrentiekracht van de EU.
Als belangrijk onderdeel van de Clean Industrial Deal zal het Actieplan voor Betaalbare Energie zich richten op het verlagen van energiekosten voor burgers, bedrijven en gemeenschappen in de hele EU. Het zal energierekeningen op korte termijn verlagen en tegelijkertijd de uitvoering van broodnodige kostenbesparende structurele hervormingen versnellen en onze energiesystemen versterken om toekomstige prijsschokken te verzachten.
Wat drijft de energiekosten in de EU op?
Energiekosten worden bepaald door drie hoofdcomponenten: kosten van energievoorziening, netwerkvergoedingen en belastingen. De kosten van energievoorziening hangen af van groothandelsprijzen, die worden beïnvloed door diverse factoren zoals vraag en aanbod, energiemix, interconnecties, concurrentie en geopolitieke realiteiten.
Het EU-energiesysteem kampt met specifieke structurele uitdagingen die de energieprijzen opdrijven. Europa is nog steeds grotendeels afhankelijk van geïmporteerde fossiele brandstoffen, wat prijsvolatiliteit veroorzaakt en de EU kwetsbaar maakt voor externe druk en wereldwijde markt onzekerheid.
Hoe zal dit Actieplan helpen de energiekosten voor Europeanen te verlagen?
Het Actieplan combineert maatregelen om energierekeningen op korte termijn te verlagen met kostenbesparende structurele hervormingen die ons energiesysteem zullen versterken en veerkrachtiger maken tegen toekomstige prijsschokken. De volledige betrokkenheid van de lidstaten en alle relevante belanghebbenden zal cruciaal zijn om de energiekosten te verlagen en een echte Energie-unie te bouwen die concurrerend, veilig en gedecarboniseerd is, en een rechtvaardige transitie biedt met de voordelen van schonere en goedkopere energie voor alle Europese consumenten.
Welke acties kunnen op korte termijn worden uitgevoerd om consumenten te helpen?
Lidstaten spelen een cruciale rol bij het verlagen van elektriciteitsrekeningen op zeer korte termijn. De Commissie zal hen ondersteunen, vooral op het gebied van belastingen en netwerkvergoedingen waar onmiddellijke actie kan worden ondernomen.
Hoe krijgen Europese industrieën toegang tot betaalbare energie?
Alle in het Plan voorgestelde maatregelen zullen de concurrentiekracht van de Europese industrie ondersteunen door lagere energiekosten te realiseren, zowel op de korte termijn als op de langere termijn.
Wat zijn de nieuwe maatregelen ter ondersteuning van de overgang naar schone energie?
Snelle en volledige implementatie van bestaande EU-elektriciteitswetgeving is cruciaal om het aandeel van hernieuwbare energie te blijven verhogen en de kosten van elektriciteitsvoorziening te verlagen.
Hoe zal dit Actieplan eerlijke concurrentie in de gasmarkten waarborgen?
De Commissie heeft een interne Gasmarkt Task Force opgezet om de EU-aardgasmarkten grondig te onderzoeken en, indien nodig, maatregelen te nemen om hun optimale werking te waarborgen en commerciële praktijken die marktgebaseerde prijzen verstoren te voorkomen.
Hoe zal de Commissie ervoor zorgen dat de EU klaar is om potentiële prijsschokken het hoofd te bieden?
Het Plan zal helpen om het energiesysteem van de EU veerkrachtiger te maken voor externe prijsschokken met een groter aandeel lokaal geproduceerde hernieuwbare energie, meer geïntegreerde markten en beter toezicht op gasmarkten.
Wat zijn de voordelen van het voltooien van de Energie-unie en wat gaat de Commissie doen om dit te bereiken?
De EU heeft een sterke, onderling verbonden energiemarkt gebouwd, maar het is nog geen echte Energie-unie. De energiekosten in de EU blijven relatief hoog, waardoor Europa een reëel risico loopt op de-industrialisatie en er een kritische bedreiging voor de economie ontstaat.