Dames en heren,
Ik ben blij om de toestand van water in de EU te presenteren. Water is essentieel voor leven, landbouw en industrie. Uitdagingen zoals droogte, overstromingen en woestijnvorming veranderen onze wereld. In Spanje wordt 74% geconfronteerd met woestijnvorming en 78% van de Europeanen ervaart dagelijks milieuwijzigingen. Wereldwijd heeft 800 miljoen mensen geen toegang tot veilig water, wat de mondiale aard van dit probleem onderstreept.
Water is cruciaal voor mensen, boeren en bedrijven. 75% van de bedrijfsleningen in de eurozone is gekoppeld aan ecosysteemdiensten, veelal gerelateerd aan water. We moeten onze perceptie van water als oneindige bron veranderen en ons richten op watercirculariteit en efficiëntie.
Water staat onder druk door wanbeheer, vervuiling en klimaatverandering, maar is essentieel voor veiligheid en concurrentievermogen. We bereiden een Water Resilience Strategie voor in de lente, ondersteund door de rapporten van vandaag. Deze rapporten, hoewel technisch, zullen onze strategie en dialoog met lidstaten informeren.
Vandaag presenteren we drie rapporten: de Kaderrichtlijn Water, de Richtlijn Overstromingsrisico en de Kaderrichtlijn Mariene Strategie, die inzichten bieden in zoetwater, marien beheer en overstromingsvoorbereiding. De bevindingen zijn duidelijk: vervuiling, bedreigde watervoorziening en onvoldoende overstromingsrisicoreductie zijn kritieke kwesties. Minder dan 40% van de EU-oppervlaktewateren heeft een goede ecologische status en slechts een kwart heeft een goede chemische status.
Vervuiling blijft een uitdaging, vooral door landbouw en stedelijk afvalwater, ondanks een afname van 30% in plastic afval op stranden. Meer investeringen in het beheer van overstromingsrisicos zijn nodig nu overstromingen vaker en heviger worden. De uitvoering van EU-wetgeving inzake water loopt achter, en gestructureerde dialogen met EU-landen zijn essentieel voor vooruitgang.
Financiering is een groot obstakel, waarbij 86% van de stroomgebiedbeheerplannen tekorten noemt. We moeten ons hierop concentreren in de Water Resilience Strategie. Methodologische verschillen tussen lidstaten betekenen dat bevindingen niet altijd vergelijkbaar zijn en elk in context moet worden beschouwd.
De weg vooruit omvat aanbevelingen van de Commissie om lidstaten te ondersteunen, met aanmoediging voor water efficiëntie, hergebruik en circulariteit. We zullen belanghebbenden betrekken en een oproep tot bewijs over water lanceren, waarbij inzichten worden geïntegreerd in de EU Water Resilience Strategie. De strategie streeft naar herstel van de gebroken watercyclus van land tot zee met een geïntegreerde aanpak.
Water doorkruist veel beleidsgebieden en ik zal nauw samenwerken met collegas in de Commissie over concurrentievermogen, landbouw, visserij, crisispreventie en klimaatadaptatie. De oproep tot actie is duidelijk: meer dan 75% van de EU-burgers wil actie op het gebied van water. We moeten de watervoorziening beschermen, overstromingsrisicos verminderen en zorgen voor schoon water voor burgers, boeren en bedrijven. De kosten van inactiviteit zijn te hoog en we moeten samenwerken voor een waterbestendig Europa tegen 2050.
Dank u.