Voldoende gas
Het kabinet verwacht, mede op basis van een analyse van Gasunie Transport Services, deze winter geen problemen met de leveringszekerheid van gas in Nederland. De gasopslagen in Nederland en Europa zijn voorafgaand aan de winter goed gevuld en er wordt voldoende gas geïmporteerd.
Europa staat er dus een stuk beter voor dan tijdens de energiecrisis in 2022, toen er als gevolg van de oorlog in Oekraïne ineens veel minder gas beschikbaar was. Toch is er nog steeds sprake van schaarste op de internationale gasmarkt: er is veel vraag naar gas en het aanbod is beperkt. Het kabinet blijft de gasmarkt daarom goed in de gaten houden. Nederland zit nog steeds op het crisisniveau: ‘vroegtijdige waarschuwing’. Dat betekent dat er doorlopend actuele informatie wordt uitgewisseld tussen de betrokken partijen en de overheid over de gasvoorziening.
Gasopslagen
De gasmarkt is internationaal: gas in Nederlandse gasopslagen wordt ook in het buitenland gebruikt, en andersom. Voor het aanhouden, transporteren en gebruik van gasvoorraden zijn in Europa afspraken gemaakt.
Nederland heeft vergeleken met andere landen relatief veel opslagruimte ten opzichte van het gasverbruik. In absolute zin zit er nog steeds veel gas in de opslagen, ongeveer een kwart van het Nederlandse jaarverbruik. Tijdens de winter wordt er niet alleen gas uit opslagen gebruikt, maar ook doorlopend gas geïmporteerd via pijpleidingen en per schip.
Als er meer gas uit de opslagen wordt gebruikt moet er komende zomer ook weer meer worden bijgevuld in voorbereiding op volgende winter. Dit is primair de verantwoordelijkheid van bedrijven. Het kabinet houdt dit goed in de gaten. Staatsbedrijf EBN kan de gasopslagen op verzoek van het kabinet voor een deel vullen als bedrijven dat onvoldoende doen.
Import
Nederland wint zelf gas uit kleine gasvelden, maar dat is een stuk minder dan we gebruiken. Daarom zijn we afhankelijk van de import van gas. Door de uitbreiding van een bestaande terminal en realisatie van een nieuwe terminal de afgelopen jaren kan Nederland nu veel meer vloeibaar gas (LNG) importeren. Door steeds meer duurzame energie te produceren, huizen te isoleren en bedrijven te verduurzamen daalt het totale gasverbruik en worden we minder afhankelijk van andere landen.
Gasprijs
Tijdens de gascrisis in 2022 liep de gasprijs in enkele weken snel op als gevolg van de oorlog in Oekraïne. We zitten nu gelukkig in een andere situatie en Nederland en Europa zijn veel beter voorbereid. Maar er is nog steeds schaarste op de internationale gasmarkt waar bedrijven en energieleveranciers gas inkopen. Daardoor gaat de gasprijs op die markt direct omhoog of omlaag als er iets gebeurt.
De meerderheid van de consumenten heeft (in tegenstelling tot de energiecrisis) nu een vast contract en merkt de stijgingen of dalingen van de gasprijs niet direct op de energierekening. Om de energierekening te dempen heeft het kabinet vanaf 2025 de energiebelasting verlaagd en de vaste korting die iedereen krijgt op de energiebelasting verhoogd. Ook deze winter blijft het advies aan overheden, bedrijven, instellingen en huishoudens om zoveel mogelijk energie te blijven besparen.