De Europese Commissie verwelkomt de overeenkomst van de IMO als een cruciale stap richting netto nul uitstoot van broeikasgassen door de mondiale scheepvaart tegen 2050. Deze historische deal bevordert de inspanningen om de milieu-impact van de scheepvaart wereldwijd te verminderen. Hoewel het nog niet volledig in lijn is met de doelen van het Akkoord van Parijs, vormt het een sterke basis voor de energietransitie in de scheepvaart. De EU en haar lidstaten waren instrumenteel in het veiligstellen van deze deal en zullen betrokken blijven tot de goedkeuring in oktober 2025 en de implementatie in 2027.
In lijn met de IMO-strategie van 2023 introduceert de overeenkomst een wereldwijde standaard om de broeikasgasintensiteit van scheepsbrandstoffen te verlagen, waarbij de klimaatimpact van de energie wordt gereguleerd. Deze maatregel geldt voor de volledige levenscyclus van scheepsbrandstoffen, met gestandaardiseerde criteria en een gemeenschappelijk certificeringssysteem, dat wereldwijd een gelijk speelveld garandeert. Het zal voorkomen dat emissies verschuiven naar andere sectoren en duurzame investeringen stimuleren om wereldwijd emissies te verminderen. De EU streeft ernaar deze maatregelen in de loop van de tijd te versterken om te voldoen aan de decarbonisatiebeloften van de IMO-strategie van 2023.
De overeenkomst introduceert ook het eerste wereldwijde prijsmechanisme voor emissies, naast financiële prikkels, waardoor rederijen worden aangemoedigd schonere brandstoffen en technologieën te gebruiken. Bedrijven worden gemotiveerd om te investeren in nulemissie- en bijna-nulemissie-scheepsbrandstoffen, zoals hernieuwbare methanol en ammoniak, wat helpt de koolstofvoetafdruk van de sector te verkleinen.
Het prijsmechanisme zal vanaf 2028 van toepassing zijn op een deel van de internationale scheepvaartemissies, beginnend bij USD 100 per ton CO2. Dit zal naar verwachting jaarlijks USD 11-13 miljard genereren, ter ondersteuning van de ontwikkeling van nulemissie- en bijna-nulemissiebrandstoffen. De inkomsten zullen ook een rechtvaardige en billijke transitie ondersteunen, met aandacht voor de minst ontwikkelde landen en kleine eilandstaten.
Volgende stappen
De IMO zal de overeenkomst in oktober 2025 bevestigen. Nu de onderhandelingen zijn afgerond, zouden landen moeten beginnen met de implementatie van het kader. De Commissie zal de interactie van de wereldwijde maatregel met de huidige EU-maritieme regelgeving evalueren, om de milieuintegriteit te waarborgen zonder een dubbele belasting.
Achtergrond
De IMO-strategie van 2023 schetst een routekaart om de emissies van de mondiale scheepvaart te verminderen, met als doel een vermindering van 20% in 2030 en 70% in 2040, vergeleken met 2008 niveaus, en om netto nul te bereiken tegen 2050.
Deze overeenkomst is een belangrijke stap richting deze doelen en toont de inzet van de internationale maritieme gemeenschap om haar koolstofvoetafdruk te verminderen en duurzame ontwikkeling te bevorderen.