Vandaag neemt de Commissie maatregelen om de Europese industriële capaciteit in de staal- en metaalsectoren te versterken. Het Actieplan voor Staal en Metaal is ontworpen om de concurrentiekracht van de sector te verbeteren en de toekomst van de industrie veilig te stellen.
De Europese staalindustrie is cruciaal voor de Europese economie, met belangrijke bijdragen aan sectoren zoals de auto-industrie, schone technologie en defensie. Een sterke staal- en metaalsector in Europa is van vitaal belang voor de veiligheid van de EU in de huidige geopolitieke context en om het ”ReArm Europe Plan/Readiness 2030” te realiseren, dat ook vandaag is gepresenteerd. Tegelijkertijd staat deze sector op een kritisch keerpunt, met uitdagingen zoals hoge energiekosten, oneerlijke wereldwijde concurrentie en de noodzaak van investeringen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het Plan komt in een tijd waarin marktverstorende maatregelen, zoals niet-marktconforme steun aan wereldwijde overcapaciteiten en ongerechtvaardigde tarieven op EU-staal en aluminium, onze economie negatief kunnen beïnvloeden.
Commissievoorzitter, Ursula von der Leyen, zei: “De staalindustrie is altijd een kernmotor van Europese welvaart geweest. Schoon staal van de volgende generatie moet daarom in Europa worden geproduceerd. Dat betekent dat we onze staalproducenten moeten helpen die sterke tegenwind ondervinden op de wereldmarkt. Om ervoor te zorgen dat ze concurrerend blijven, moeten we de energiekosten verlagen en hen helpen innovatieve, koolstofarme technologieën op de markt te brengen. Met het Actieplan van vandaag bieden we concrete oplossingen voor een bloeiende Europese staalindustrie.”
Met dit Actieplan ondersteunt de Commissie deze sectoren bij het aanpakken van de huidige uitdagingen op de korte tot middellange termijn. De sectorspecifieke prioriteitsmaatregelen zijn het resultaat van een inclusief en samenwerkend proces, met meerdere discussies en betrokkenheid van belanghebbenden, waaronder de Staaldialoog die plaatsvond op 4 maart 2025. Het Actieplan zal:
- Zorgen voor een betaalbare en veilige energievoorziening voor de sector: Energiekosten vormen een groter aandeel van de productiekosten voor metalen dan voor andere sectoren. Het Actieplan bevordert het gebruik van Power Purchase Agreements (PPAs) en moedigt lidstaten aan om energiebelastingflexibiliteit en verlaagde netwerktarieven te benutten om prijsvolatiliteit van elektriciteit te verlichten. Het Plan bevordert snellere toegang tot het net voor energie-intensieve industrieën en ondersteunt het verhoogde gebruik van hernieuwbare en koolstofarme waterstof binnen de sectoren.
- Voorkomen van koolstoflekkage: Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) moet zorgen voor een gelijk speelveld. Het moet er ook voor zorgen dat niet-EU-industrieën hun metalen niet “greenwashen” om laag-koolstof te lijken terwijl ze nog steeds op hoge-emissie energiebronnen vertrouwen. In het tweede kwartaal van dit jaar zal de Commissie een communicatie uitbrengen over hoe het probleem van koolstoflekkage voor CBAM-goederen die uit de EU naar derde landen worden geëxporteerd, aan te pakken. Daarnaast zal de Commissie een herziening van CBAM uitvoeren, met een eerste wetgevingsvoorstel tegen het einde van 2025 om de reikwijdte van CBAM uit te breiden naar bepaalde staal- en aluminiumgebaseerde downstreamproducten en aanvullende anti-ontwijkingsmaatregelen op te nemen.
- Uitbreiden en beschermen van Europese industriële capaciteiten: Wereldwijde overcapaciteit is een ernstige bedreiging voor de winstgevendheid en concurrentiekracht van deze sector. De EU heeft al opgetreden met handelsverdedigingsmaatregelen tegen oneerlijke concurrentie in staal, aluminium en ferro-allooiën, maar de situatie blijft verslechteren. Daarom versterkt de Commissie de huidige staalbeschermingsmaatregelen. Voor het einde van het jaar zal de Commissie een nieuwe langetermijnmaatregel voorstellen om hoogst effectieve bescherming van de EU-staalsector te behouden zodra de huidige bescherming midden 2026 afloopt. Om te voorkomen dat exporteurs handelsverdedigingsmaatregelen omzeilen, zal de Commissie ook de invoering van de “gesmolten en gegoten regel” beoordelen om de oorsprong van metalen goederen te bepalen.
- Bevorderen van circulariteit: Verbetering van recycling is cruciaal voor het verminderen van uitstoot en energiegebruik in de metaalsector. De Commissie is van plan om doelen te stellen voor gerecycled staal en aluminium in belangrijke sectoren en te beoordelen of meer producten, zoals bouwmaterialen en elektronica, recycling- of gerecycleerde inhoudseisen zouden moeten hebben. Bovendien zal de Commissie handelsmaatregelen overwegen voor metaalafval, een essentieel input voor koolstofarm staal, om voldoende beschikbaarheid van schroot te waarborgen.
- Risicovermindering bij decarbonisatie: De toekomstige Wet voor Industriële Decarbonisatie Versneller zal weerstands- en duurzaamheidscriteria introduceren voor Europese producten in overheidsopdrachten om de vraag naar in de EU geproduceerde laag-koolstof metalen te stimuleren, waardoor leadmarkten ontstaan. De Commissie zal €150 miljoen toewijzen via het Onderzoeksfonds voor Kolen en Staal in 2026-27, met nog eens €600 miljoen via Horizon Europa toegewijd aan de Clean Industrial Deal. In de opschaalfase richt de Commissie zich op €100 miljard via de Industriële Decarbonisatie Bank, puttend uit het Innovatiefonds en andere bronnen, met een pilootveiling van €1 miljard in 2025 gericht op het decarboniseren en elektrificeren van belangrijke industriële processen.
- Beschermen van kwaliteitsvolle industriële banen: De staal- en metaalsectoren zijn van vitaal belang voor de EU-economie, met direct en indirect bijna 2,6 miljoen werknemers. Actieve arbeidsmarktbeleid zal vaardighedenontwikkeling en eerlijke overgang naar banen ondersteunen. Het Europese Fair Transition Observatory en de Kwaliteitsbanen Routekaart, onderdeel van de Clean Industrial Deal, zullen toezien op de werkgelegenheidseffecten, waarbij de rechten van werknemers worden beschermd.
Achtergrond
Het Actieplan voor Staal en Metaal bouwt voort op maatregelen uit de Clean Industrial Deal en het Actieplan voor Betaalbare Energie. Het Actieplan volgt op de strategische dialoog onder leiding van de voorzitter van de Commissie en de uitvoerend vicevoorzitter belast met de Prosperity en Industriële Strategie. Het is het tweede sectorale plan van deze Commissie na het actieplan voor de auto-industrie dat op 5 maart 2025 werd gepresenteerd. Het plan is ook gebaseerd op inzichten uit het Transitiepad voor de metaalsectoren, gepubliceerd samen met dit actieplan, en biedt aanvullende achtergrond en bottom-up analyse van de behoeften en uitdagingen van de metaalsectoren en de meningen van verschillende belanghebbenden.
De Europese staalindustrie, met ongeveer 500 productielocaties in 22 lidstaten, draagt ongeveer €80 miljard bij aan het BBP van de EU en ondersteunt meer dan 2,6 miljoen banen.
Voor Meer Informatie
Actieplan voor Staal en Metaal
Toespraak door Uitvoerend Vice-President Séjourné
President von der Leyen lanceert Strategische Dialoog over de Toekomst van de Staalsector