Waarom heeft de Commissie deze herziening onderhandeld?
Met het verstrijken van de Autonome Handelsmaatregelen (ATMs) op 5 juni 2025, onderhandelen de EU en Oekraïne over de herziening van hun Deep and Comprehensive Free Trade Area (DCFTA) om langdurige voorspelbaarheid en stabiliteit voor EU- en Oekraïense bedrijven te waarborgen. Deze herziening is voorzien in Artikel 29 van de EU-Oekraïne Associatieovereenkomst.
Deze herziening zal de banden tussen beide partijen verder versterken, Oekraïne dichter bij de EU brengen en geleidelijk integreren in de EU-eenmarkt. Dit draagt bij aan de voortdurende steun aan Oekraïne, ook in het perspectief van de Oekraïense toetreding tot de EU.
Wat is de inhoud van de overeenkomst?
De in principe bereikte overeenkomst is evenwichtig en houdt rekening met de EUs toezegging om een langdurige oplossing voor bedrijven te bieden, de noodzaak om Oekraïne te blijven steunen, en de verwachting van Oekraïne om zijn dynamische handelsrelaties met de EU verder te verbeteren, rekening houdend met de gevoeligheden van bepaalde agrarische sectoren.
De in principe overeenkomst omvat het volgende:
- Gelijke concurrentievoorwaarden: alle nieuwe markttoegang concessies zijn afhankelijk van de geleidelijke afstemming van Oekraïne op relevante EU-productienormen tegen 2028, zoals dierenwelzijn, het gebruik van pesticiden en veterinaire geneesmiddelen. Oekraïne wordt verwacht jaarlijks verslag uit te brengen over de voortgang.
- Een robuuste waarborgclausule: beide partijen zijn overeengekomen om een waarborg in te voeren in geval van negatieve gevolgen door verdere liberalisering van hun bilaterale handel. Dit kan worden beoordeeld op het niveau van een of meerdere lidstaten.
- Verbeterde handelsstromen met volledige inachtneming van EU-gevoelige agrarische sectoren: Oekraïne zal de quotumvolumes voor varkensvlees, gevogelte en suiker verhogen en zijn tarieven op goederen die uit de EU worden geïmporteerd, verlagen of afschaffen. Aan de andere kant zal de EU zijn markt verder openen voor Oekraïense producten, vergeleken met vóór de oorlog, terwijl de gevoeligheden van bepaalde EU-agrarische sectoren volledig in acht worden genomen.
- Flankerende maatregelen: de EU zal kijken naar specifieke flankerende maatregelen om Oekraïense exporteurs te helpen hun traditionele markten te herwinnen en hun producten op wereldmarkten te krijgen.
- Herzieningsclausule: gezien de dynamische aard van de handelsrelaties tussen de EU en Oekraïne, evenals de geleidelijke integratie van Oekraïne in de EU-eenmarkt, omvat de in principe overeenkomst een clausule om de situatie te herzien.
Wat zijn de aangeboden hoeveelheden aan Oekraïne?
De overeengekomen wijzigingen zullen Oekraïne in staat stellen om het niveau van de exporten van de afgelopen jaren voor veel producten te handhaven. Dit weerspiegelt de economische integratie op basis van complementariteit die voordelig is voor beide partijen.
Wat zijn de flankerende maatregelen?
Flankerende maatregelen kunnen betekenen dat Oekraïne wordt ondersteund bij het herwinnen van marktaandeel in zijn traditionele markten die verloren zijn gegaan door de oorlog van Rusland. De Commissie heeft zich verplicht om de haalbaarheid van dergelijke maatregelen te verkennen, in nauwe samenwerking met Oekraïne.
Wat zijn de verwachte gevolgen voor de EU, en voor de EU-landbouw in het bijzonder?
De EU-agrarische uitvoer naar Oekraïne is de afgelopen jaren gestaag toegenomen en bedroeg in 2024 €3,6 miljard, goed voor ongeveer 9% van de totale EU-export naar Oekraïne.
Wat zijn de volgende stappen?
Zodra de details van de herziening zijn gestabiliseerd, zal de Commissie een voorstel voor een besluit van de Raad aannemen, zodat de Raad de overeenkomst kan goedkeuren.
Voor meer informatie