Toespraak door Commissaris Lahbib op de 69e Zitting van de Commissie voor de Status van Vrouwen: Groep Vrienden voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen en meisjes
Geweld is een smet op onze menselijkheid. Het moet stoppen, of het nu thuis, op het werk of in onze gemeenschappen plaatsvindt.
Eén op de drie vrouwen heeft fysiek of seksueel geweld meegemaakt. Meer rechten en vrijheden zijn alleen mogelijk zonder geweld. Geweld tegen vrouwen moet tot het verleden behoren.
Onze Groep Vrienden is verenigd in de strijd tegen al het geweld tegen vrouwen en meisjes. Sinds 2020 is de groep gegroeid tot 96 Lid- en Waarnemerstaten. Vandaag hernieuwen we onze belofte om tegen 2030 geweld tegen vrouwen en meisjes te elimineren.
Het beëindigen van gendergerelateerd geweld is niet alleen een politieke verplichting, maar ook een morele en juridische plicht. Als voorzitter van de Groep Vrienden werkt de EU aan handhaving van wetten, verantwoordelijk stellen van daders, en ondersteuning van slachtoffers.
De EU onderneemt beslissende actie. Vorig jaar hebben we de eerste EU-wet aangenomen die dit probleem aanpakt: de Richtlijn ter bestrijding van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. Deze richtlijn bevat uitgebreide maatregelen ter bescherming, ondersteuning en toegang tot recht voor slachtoffers van geweld, ongeacht hun woon- of reisplaats binnen de EU. Ook cybergeweld wordt aangepakt, waarbij de meest voorkomende vormen van cybergeweld in elke lidstaat strafbaar worden gesteld.
De Richtlijn vereist dat lidstaten nationale actieplannen ontwikkelen, en we financieren initiatieven om deze nieuwe richtlijn in de praktijk te brengen. In 2023 hebben we ook als EU een belangrijke stap gezet door toe te treden tot het Verdrag van Istanbul ter voorkoming en bestrijding van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld.
In deze roerige tijden staat gendergelijkheid onder druk. Daarom heeft de Europese Commissie vorige week de Routekaart voor Vrouwenrechten aangenomen. Deze Routekaart zet onze langetermijnvisie voor gendergelijkheid uiteen en plaatst vrouwenrechten centraal in alle EU-beleidslijnen en acties. Het herbevestigt de 100% inzet van de EU voor gendergelijkheid.
De Routekaart behandelt acht belangrijke vrouwenrechtenprincipes, met vrijheid van gendergerelateerd geweld als prioriteit. Maar het is niet alleen via wet- en regelgeving dat we actie ondernemen. Elk jaar wordt ongeveer €25 miljoen gereserveerd voor gespecialiseerde diensten voor vrouwen, zoals ondersteuningscentra, opvanghuizen, hulplijnen en centra voor seksueel geweld.
De EU is wereldwijd een leider in de strijd tegen gendergerelateerd geweld. We zijn medeleider van de Actiecoalitie voor Gendergerelateerd Geweld van het Generation Equality Forum en initiator en voorzitter van de Groep Vrienden voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen en Meisjes. Samen met de VN hebben we het EU-VN Spotlight-initiatief opgericht met een budget van €500 miljoen. Deze uitgebreide aanpak levert blijvende resultaten op om geweld tegen vrouwen en meisjes te beëindigen. Het is een van de 12 VN-initiatieven met grote impact.
We hebben ook het ACT-programma gelanceerd - over Advocacy, Coalitievorming en Transformerende Feministische Actie om Geweld Tegen Vrouwen te Beëindigen. Dit programma versterkt het leiderschap van vrouwenrechtenorganisaties en ondersteunt belangenbehartiging, campagnes en beleidsvorming in Afrika en Latijns-Amerika.
Geweld tegen vrouwen en meisjes is niet alleen een vrouwenkwestie - het schudt de fundamenten van onze hele samenleving. Het bedreigt onze kernwaarden van gelijkheid, rechtvaardigheid en menselijke waardigheid. Maar bewustzijn is niet genoeg. Woorden zijn niet genoeg. Verandering vereist actie, verantwoording en de moed om te zeggen: Genoeg.
Een wereld zonder geweld is geen droom. Samen kunnen we het werkelijkheid maken.