De middenklasse zijn de mensen die vaak een stap extra zetten door naast werk actief te zijn in het verenigingsleven of het leveren van mantelzorg, die bereid zijn om de overheid te vertrouwen, maar ook iets terugverwachten, namelijk problemen oplossen en afspraken nakomen, en daar steeds meer teleurgesteld in zijn geraakt. Deze groep is te vaak als vanzelfsprekend beschouwd door Den Haag zonder hun belang voor de samenleving voldoende te waarderen en hun zorgen voldoende te adresseren. We laten ze balanceren tussen een aantal uren werken en zorgtaken, tussen wat er maandelijks binnenkomt en uitgaat, zeker in tijden van stevige inflatie die je als inwoner overkomt. Het gevaar van altijd balanceren is het risico te vallen, terwijl we deze mensen nou juist niet mogen laten vallen.
Inge deed daarom twee voorstellen om de middenklasse meer grip te geven op hun eigen leven. Om ervoor te zorgen dat meer werken direct meer loont, stelde Inge voor de de kortingen op je loonheffing en de belastingheffing beter op elkaar af te stemmen bij overuren of als je meerdere banen hebt. Ook stelde ze voor om werkgevers meer mogelijkheden te geven om een bonus te betalen. Dan kan een werkgever goed werk makkelijker belonen of makkelijker iets extras geven als dat nodig is.
Bekijk de bijdrage van Inge aan het debat hieronder.
Lees Inges hele bijdrage aan het debat
Mijn maidenspeech ging over de gewone man uit het televisieprogramma Pisa. Het waren de jaren tachtig en ik wist zeker dat het over mijn vader ging, de man met vrouw en twee kinderen die iedere dag hard werkte, rondreed in een, in ons geval, rode Kadett, woonde in een rijtjeshuis en als klap op de vuurpijl had deze man, net als ons pap, schoenmaat 42. We praten vandaag over mensen die vaak een stap extra zetten door naast werk actief te zijn in het verenigingsleven of het leveren van mantelzorg, die bereid zijn om de overheid te vertrouwen, maar ook iets terugverwachten, namelijk problemen oplossen en afspraken nakomen, en daar steeds meer teleurgesteld in zijn geraakt. We hebben deze groep te vaak als vanzelfsprekend beschouwd zonder hun belang voor de samenleving voldoende te waarderen en hun zorgen voldoende te adresseren. We laten ze balanceren tussen een aantal uren werken en zorgtaken, tussen wat er maandelijks binnenkomt en uitgaat, zeker in tijden van stevige inflatie die je als inwoner overkomt. Het gevaar van altijd balanceren is het risico te vallen, terwijl we deze mensen nou juist niet mogen laten vallen.
Voorzitter. Vandaag gaan we als Kamer geheel terecht opkomen voor de middenklasse en ze weer veel beloven, maar laten we vooral dingen beloven die we na kunnen komen. Het is goed als de overheid koopkracht compenseert in extreme omstandigheden en ook wij hebben zorgen over de hoge energierekening, maar we moeten meer focus zetten op zekerheid bieden voor de lange termijn. Terug naar meer rust, reinheid en regelmaat. Voor die zekerheid moeten we grote stappen gaan zetten naar een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel. Maar wat we sneller kunnen doen, moeten we niet nalaten, zoals werken lonender maken door te zorgen dat mensen die extra werken daar direct effect van hebben door het beter afstemmen van de heffingskorting en belasting bij overwerk of meerdere werkgevers en door het vormgeven van een uitzonderingscategorie voor bonussen voor extra werken binnen de werkkostenregeling. Daarbij hoort ook ondersteunend gezinsbeleid. We zijn voor het systeem van directe financiering van kinderopvang, maar hoe gaan we dit op korte termijn waarmaken als alle seinen op rood staan? Worden deze beloftes weer Haags uitstelbeleid of gaan we nu echt voor afspraak is afspraak?
Ook zijn we tegen het wiebelbeleid rondom de maximumuurprijzen, die eerst hoger werden en nu worden bevroren, met als gevolg hogere kinderopvangkosten voor lagere en middeninkomens. Daarnaast moeten we toe naar een beter stelsel van verlofregelingen. In het verlengde daarvan: hoe staat het met de uitwerking van mijn motie over een urenbank?
Voorzitter. Financiële zekerheid is voldoende inkomen, maar het is ook zicht hebben op je uitgaven. Veel mensen met problematische schulden hebben namelijk voldoende inkomen. Laten we perverse verleidingen uitbannen, dus geen buy now, pay later in de winkelstraat. Laten we in plaats daarvan sparen op een rekening met een nette spaarrente stimuleren, net als de herintroductie van de zilvervlootspaarrekening. Laten we zorgen dat mensen proactief toeslagen en belastingteruggave krijgen als ze daar recht op hebben. In 2021 bleef er een miljard op de plank liggen. Dat had voor veel mensen het verschil kunnen maken. Ook moeten we zorgen voor meer zekerheid ten aanzien van goed onderwijs en een leven lang ontwikkelen. Dat begint bij een goede studiekeuze voor onze jongeren, maar in een veranderende arbeidsmarkt is een stevig faciliterend beleid op een leven lang ontwikkelen minstens zo belangrijk. Doen we hier wat de minister betreft voldoende aan?
Voorzitter. De middenklasse vormt de ruggengraat van de economie. Zonder een sterke middenklasse stagneert de economische groei. Maar het omgekeerde is ook waar: economische groei is belangrijk, omdat die zorgt voor werkgelegenheid, voldoende loon en de financiering van basisvoorzieningen voor nu en in de toekomst. Daarmee draagt economische groei bij aan minder ongelijkheid. Daar zit ook direct onze zorg. Het kabinet is ontzettend afwachtend als het gaat om investeren in onze belangrijkste sleuteltechnologieën en onze scale-ups, en om het inzetten op het verhogen van de arbeidsproductiviteit. Mijn vraag aan de minister is dan ook: waarom staat hij erbij en kijkt hij ernaar?
Tot slot. In Pisa ging men in elke aflevering op zoek naar dé gewone man. Telkens als ze dachten dat ze hem gevonden hadden, bleek het toch niet de juiste persoon te zijn. En die is er natuurlijk ook niet, want iedereen is uniek. Laten we vooral met elkaar de voorwaarden creëren om deze groep meer structurele en langjarige zekerheid te geven en om hen te ondersteunen in de keuzes die zij zelf maken, zodat ze weer meer grip krijgen op hun eigen leven.