Als CDA hebben wij ons in het verleden vaak terughoudend opgesteld bij kritiek op Israël. Die terughoudendheid kwam niet voort uit onverschilligheid, maar uit historisch besef. Ook als christendemocraten zijn wij ervan overtuigd dat ieder mens recht heeft op waardigheid en bescherming tegen gevaar. Deze bescherming en waardigheid geldt voor zowel Israëli’s als Palestijnen. Fractievoorzitter Henri Bontenbal en buitenlandwoordvoerder Derk Boswijk schreven onderstaand opiniestuk in Dagblad Trouw van 29 april.

Israël heeft het recht zich te verdedigen, maar dat kent grenzen

Als CDA hebben wij ons in het verleden vaak terughoudend opgesteld bij kritiek op Israël. Die terughoudendheid kwam niet voort uit onverschilligheid, maar uit historisch besef: Israël is omringd door vijanden geweest, herhaaldelijk bedreigd in zijn bestaan, en werd op 7 oktober opnieuw op gruwelijke wijze getroffen door terreur. De aanval door de terreurorganisatie Hamas was een brute schending van alles waar beschaving voor staat. Israël heeft het recht zich te verdedigen.

Maar dat recht kent grenzen. En waar het recht eindigt, begint onze morele plicht om te spreken.

Waar het recht eindigt, begint onze morele plicht om te spreken.

Als christendemocraten zijn wij ervan overtuigd dat ieder mens recht heeft op waardigheid en bescherming tegen gevaar. Deze bescherming en waardigheid geldt voor zowel Israëli’s als Palestijnen. De afgelopen maanden is het lijden onder de Palestijnse bevolking onvoorstelbaar geworden. Tienduizenden mensen zijn gedood, miljoenen mensen zijn ontheemd. De recente dood van vijftien hulpverleners en de manier waarop hier vervolgens mee is omgegaan, was geen tragisch incident maar is een pijnlijk bewijs dat de regering Netanyahu het internationaal recht met voeten treedt.

Verschuilen tussen burgers

Het dilemma is schrijnend. Ook wij zien dat terreurorganisatie Hamas bewust misbruik maakt van het internationale recht door zich te verschuilen tussen burgers, en zo elke poging tot vrede ondermijnt. Dat ontslaat Israël echter niet van zijn verplichting om zich te houden aan het internationaal recht. Sterker nog, juist omdat Israël zegt een democratische rechtsstaat te zijn, heeft het in conflict met een terreurorganisatie als Hamas de plicht om te laten zien dat zij wel staan voor internationaal recht.

In Israël zelf groeit de onvrede over het beleid van premier Netanyahu. Tienduizenden Israëli’s gaan de straat op. Ze vragen zich terecht af waarom hun regering niet alles op alles zet om de gijzelaars thuis te krijgen. Het huidige militaire optreden lijkt niet alleen disproportioneel, maar ook contraproductief op zowel moreel als strategisch vlak.

Nederland staat voor het internationaal recht. Dat betekent: consequent zijn, ook als dat ongemakkelijk is. Onze solidariteit met Israël mag geen vrijbrief zijn voor stilzwijgen over oorlogsmisdaden. Het is juist in Israëls belang dat het land niet verder afglijdt van de waarden als democratie, rechtsorde en respect voor mensenrechten.

Geen selectieve verontwaardiging

Het niet consequent toepassen van het internationaal recht ondermijnt bovendien ons internationale rechtsstelsel. Deze hypocrisie is koren op de molen voor autoritaire en dictatoriale regimes, die zulke dubbele standaarden gebruiken om de internationale rechtsorde in diskrediet te brengen. We kunnen Rusland niet met recht aanspreken op oorlogsmisdaden in Oekraïne, terwijl we zwijgen als het om Israël gaat. Het internationaal recht mag geen instrument van selectieve verontwaardiging zijn, maar moet ons kompas blijven – altijd en overal.

Om die reden hebben we de afgelopen maanden meerdere voorstellen ingediend of gesteund die de regering oproepen om de druk op de regering Netanyahu te verhogen, waarbij sancties niet moeten worden uitgesloten. Onder het mom van stille diplomatie zijn deze voorstellen helaas allemaal ontraden door het kabinet en verworpen door de coalitiepartijen, en hebben zij dus onvoldoende effect gehad.

Daarom roepen wij het kabinet op om zich duidelijker uit te spreken. Voor de bescherming van onschuldige Palestijnse burgers. Voor de vrijlating van gijzelaars. Voor een onmiddellijk staakt-het-vuren. Voor het serieus werk maken van een tweestatenoplossing. En vooral: voor handhaving van het internationaal recht als kompas voor vrede. Niet alleen nu in Gaza, maar altijd en overal.