Een nauwe samenwerking tussen de media en het CBS is volgens Broekroelofs een logisch gevolg. Om deze samenwerking te bevorderen en journalisten te laten zien wat het CBS allemaal in huis heeft, organiseert Broekroelofs samen met een aantal collega’s sinds juli van dit jaar datacursussen voor journalisten. ‘Er is zoveel, maar je moet wel weten hoe je de data kunt vinden en hoe je deze informatie vervolgens moet interpreteren. Dat leggen we graag uit’, licht de media-adviseur toe.
Toegankelijker maken
De cursus bestaat uit drie delen. De middag begint met een introductie van statistische theorie, gevolgd door een demonstratie van Statline. Tot slot beantwoorden de journalisten een eigen datavraag met behulp van de CBS-woordvoerders. ‘Tijdens het theoretische deel nemen we enkele belangrijke begrippen door en vertellen we over onze onderzoeksmethoden. Op die manier hopen we de statistische wereld wat toegankelijker te maken voor journalisten. Voor hen is het praktische deel natuurlijk het meest interessant. Dan krijgen ze de mogelijkheid om met onze woordvoerders Peter Hein van Mulligen, Tanja Traag en Luuk Hovius op zoek te gaan naar het antwoord op hun eigen onderzoeksvraag.’
Opfriscursus
Aan de eerste editie doen in totaal negen journalisten mee. Vanuit verschillende media en met verschillende soorten van ervaring, komen zij met een gedeelde vraag naar het CBS: ‘Hoe vinden wij de juiste data bij ons onderwerp?’ Freelance wetenschapsjournalist Ronald Veldhuizen merkte dat hij het de laatste tijd als steeds lastiger ervaart om de juiste informatie bij het CBS te vinden. ‘Tijdens mijn opleiding heb ik veel met de CBS-database Statline gewerkt, maar dat is alweer een tijd geleden. Een opfriscursus kwam dus goed van pas.’
Kankerdiagnose
Veldhuizen heeft een vraag over het aantal 75-plussers dat een kankerdiagnose ontvangt en hoe groot de kans vervolgens is dat deze mensen daaraan sterven. ‘Ik kon in de statistiek over doodsoorzaken niet vinden hoeveel mensen er van die leeftijd aan kanker overlijden,’ vertelt de journalist. Tijdens de cursus ontdekt Veldhuizen hoe dat komt. ‘Ik zocht naar het woord kanker in de tabel, maar er worden andere termen gebruikt, namelijk nieuwvormingen en maligne. Daar was ik zelf nooit op gekomen.’ Het toepassen van verschillende definities in zoekopdrachten is niet het enige dat Veldhuizen vandaag geleerd heeft. ‘Ik weet het CBS nu sneller te vinden als ik vragen heb.’ Een doel wat Broekroelofs ook voor ogen had bij het opzetten van de cursus. ‘Veel journalisten weten dat ze bij onze persdienst – een speciaal team van CBS-collega’s dat vragen van journalisten beantwoordt – terecht kunnen met vragen, maar die lijntjes mogen nog korter.’
Data als startpunt
Koen van Groesen, coördinator bij de dataredactie van DPG Media, was eveneens bij de datacursus aanwezig. Zijn afdeling is anderhalf jaar geleden opgezet om gedegen, journalistieke producties te maken met de almaar groeiende hoeveelheid data in onze samenleving. ‘Via bijvoorbeeld Independer of de Nationale Vacaturebank, allebei onderdeel van DPG Media, hebben wij toegang tot interessante cijfers over hoe mensen naar verzekeringen of nieuw werk zoeken,’ vertelt Van Groesen. ‘En via Autotrack of Gaspedaal, verkoopwebsites voor tweedehandsauto’s, kunnen we dan weer zien of er bijvoorbeeld veel interesse is in elektrische tweedehands auto’s.’ Maar volgens Van Groesen zijn de data uit deze zoekmachines niet voldoende om een interessant en volledig verhaal te schrijven. Hij raadt zijn collega’s altijd aan de gevonden data – indien mogelijk – aan te vullen met cijfers van het CBS. ‘Zo check je niet alleen de feitelijke juistheid van de cijfers, maar maak je een verhaal ook compleet.’
Nieuwe sessies
De behoefte om meer te leren over CBS-data en hoe ze snel te vinden zijn bij het statistiekbureau blijkt groot. Voor het najaar staan inmiddels twee nieuwe sessies gepland, waaronder een cursus voor beleidsmedewerkers. Broekroelofs hoopt nog meer deelnemers aan te trekken. ‘Wat wij als CBS doen, is belangrijk voor de hele samenleving. Als wij journalisten en beleidsmedewerkers kunnen helpen om de cijfers goed te vinden en te interpreteren, hebben wij ons doel bereikt!’
