Planstudie vernieuwing Spui- en Gemaalcomplex IJmuiden

Rijkswaterstaat startte in 2024 met de planstudie Vernieuwing Spui- en Gemaalcomplex IJmuiden (VSGIJ). De projectprocedure wordt doorlopen onder de Omgevingswet. Samen met de omgeving zoeken we naar een toekomstbestendige oplossing voor het verouderde spui- en gemaalcomplex.

We onderzoeken hoeveel water we in 2060 moeten afvoeren, hoe we dat in IJmuiden kunnen doen en hoe we de capaciteit eventueel kunnen uitbreiden als dat in 2080 nodig is. De planstudie bestaat uit 4 fasen. De 1^e fase is inmiddels afgerond.

In gesprek met stakeholders

In de 1^e fase van de planstudie hadden we veel contact met betrokken organisaties en belanghebbenden. Zo organiseerden we vorig jaar 2 sessies, waar we de waterschappen, de gemeente en de provincie voor uitgenodigden.

Samen met hen keken we naar de belangrijkste functies van het spui- en gemaalcomplex. Ook stelden we een uitgebreide inventarisatie van varianten voor vernieuwing van het complex op. Deze zogenaamde Value Engineering is een methode waarbij experts uit verschillende vakgebieden samen zoeken hoe een product of proces verbeterd kan worden.

Klanteis-gesprekken (KES)

Hierna voerden we Klanteis-gesprekken (KES) met de betrokken organisaties. Zij deelden hun wensen, zorgen en aandachtspunten rondom het spui- en gemaalcomplex en de vernieuwing ervan. Uit deze gesprekken bleek dat een eenvoudige renovatie niet wenselijk is.

Toekomst met voldoende water

Een belangrijke uitkomst was dat het vernieuwde complex ook in de toekomst voldoende water moet kunnen afvoeren uit het Amsterdam-Rijnkanaal en Noordzeekanaal.

Tijdens de werkzaamheden is het heel belangrijk dat de huidige afvoercapaciteit behouden blijft. Ook is er behoefte aan een overzichtelijke installatie met pompen die onderling uitwisselbaar zijn. Zo blijft de pompcapaciteit goed beschikbaar. Tot slot benadrukten de betrokken partijen het belang van veiligheid, gebruiksgemak en een stabiele energievoorziening.

Variantenstudie

In de 1^e fase hebben we 27 verschillende varianten geïnventariseerd voor vernieuwing van het spui- en gemaalcomplex, verdeeld over 3 soorten:

1. Vernieuwing (renoveren)
2. Vernieuwing in combinatie met uitbreiding
3. Nieuwbouw

We beoordeelden de varianten op basis van de uitgangspunten van de planstudie en hydraulische randvoorwaarden. Een voorbeeld hiervan is de benodigde capaciteit om water naar zee af te kunnen voeren.

Vanwege klimaatverandering houden we rekening met intensievere neerslag in de toekomst en een stijging van de zeespiegel. Dit betekent dat we meer water moeten afvoeren en we de afvoercapaciteit van het gemaal moeten vergroten in de toekomst.

Ecologie

Op het gebied van ecologie bekijken we hoe we de visveiligheid van het gemaal kunnen verbeteren. Bijvoorbeeld door visvriendelijke pompen te installeren. Dit helpt vissen veilig door het gemaal.

Na beoordeling bleven 12 van de 27 varianten over die we in de volgende planfase onderzoeken.

Projectprocedure en participatie

De projectprocedure startte officieel met de Kennisgeving Voornemen & Participatie, die van 16 oktober tot 26 november 2024 ter inzage lag. Tijdens deze periode kon iedereen een zienswijze indienen over de plannen, de aanpak en de manier waarop we de omgeving betrekken. We organiseerden in deze periode ook een informatieavond over het project en de procedure.

Er zijn 4 zienswijzen ingediend: 3 gingen over visveiligheid en 1 over een andere locatie voor een nieuw gemaal in het Buitenspuikanaal. We onderzoeken in de planstudie hoe we de visveiligheid kunnen verbeteren en neemt de voorgestelde locatie in het Buitenspuikanaal mee als een van de opties.

De reactienota , waarin we reageren op de ingediende zienswijzen, is begin februari 2025 gepubliceerd. Alle indieners ontvingen deze reactienota.