Sinds 1 maart moeten artsen elke patiënt met tekenencefalitis met neurologische klachten melden bij de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). Tekenencefalitis (TBE tick-borne encephalitis (tick-borne encephalitis)) wordt overgebracht door teken en kan hersen(vlies)ontsteking veroorzaken. De ziekte komt in Nederland nog weinig voor. In een aantal andere Europese landen zijn wel steeds meer besmettingen. De meldingsplicht helpt om de verspreiding van TBE in Nederland beter te volgen.
Wat is TBE?
TBE tick-borne encephalitis (tick-borne encephalitis), of tekenencefalitis, is een ziekte die wordt veroorzaakt door een virus. Dit virus wordt overgedragen via de beet van een teek die het virus bij zich draagt. De meeste mensen krijgen door het virus geen klachten, of lichte klachten, zoals koorts en spierpijn. In zeldzame gevallen kan het virus hersen- of hersenvliesontsteking veroorzaken. Dit kan ernstige en blijvende schade geven. Er is geen medicijn tegen TBE.
De kans op ernstige ziekte door het TBE-virus is heel klein. Sinds 2016 zijn in Nederland elk jaar ongeveer 2 tot 5 mensen met TBE gemeld.
Wat betekent meldingsplichtig?
Een meldingsplichtige infectieziekteziekte is een ziekte die een risico kan zijn voor de volksgezondheid. Als een arts of laboratorium een besmetting vaststelt, moet deze dit melden bij de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). De GGD kan dan maatregelen nemen om anderen te beschermen. De GGD’en geven hun meldingen ook door aan het RIVM. Zo kan het RIVM de verspreiding van een ziekte beter volgen.
Waarom is TBE nu meldingsplichtig?
Met de meldingsplicht wil het RIVM een completer beeld krijgen van het aantal mensen dat TBE krijgt. En erachter komen of er risicogebieden voor TBE zijn in Nederland. TBE komt al langere tijd voor in andere landen zoals Zweden, Duitsland en Oostenrijk. In 2016 is het virus voor het eerst bij een patiënt in Nederland gevonden.
Hoe kunt u zich beschermen tegen TBE?
De meeste mensen lopen geen risico op TBE. Maar als u vaak in het groen komt, bijvoorbeeld als wandelaar, kampeerder of bij het tuinieren, kunt u zichzelf beschermen. Gebruik een anti-tekenmiddel en draag kleding die de huid bedekt. Controleer uw lichaam op teken na een bezoek aan de natuur of als u in de tuin heeft gewerkt.
Werkt u in het groen en wordt u regelmatig door teken gebeten? Of bezoekt u de natuur in een land waar TBE vaker voorkomt (externe link) dan in Nederland? Dan kunt u zich laten vaccineren. Uw werkgever en/of een GGD of vaccinatiebureau kan u hierover adviseren.
Wat kunt u zelf doen bij een tekenbeet?
Controleer uw lichaam altijd op tekenbeten als u buiten bent geweest. Let in de weken na een tekenbeet op klachten als koorts, gewrichtsklachten of spierpijn. Dit kan een signaal zijn van TBE of de ziekte van Lyme. Neem dan contact op met de huisarts en zeg erbij dat u een tekenbeet heeft gehad. Zo kan uw arts de juiste stappen nemen.