De Europese Commissie heeft vandaag haar werkprogramma voor 2026 onthuld, dat een reeks acties schetst om een soevereiner en onafhankelijker Europa op te bouwen. Het werkprogramma, getiteld Het onafhankelijkheidsmoment van Europa, pakt huidige en toekomstige uitdagingen aan die voortkomen uit bedreigingen voor onze veiligheid en democratie, conflicten en geopolitieke spanningen, risicos voor onze economie en industrie, en versnelde klimaatverandering. Het bouwt voort op de toezeggingen die zijn vastgelegd in de Politieke Richtlijnen en missiebrieven die door president von der Leyen zijn gestuurd naar het College van EU-Commissarissen en de ideeën die zijn uiteengezet in de Toespraak over de staat van de Unie 2025.
Het werkprogramma legt de nadruk op de huidige kernprioriteiten van de Commissie door te streven naar het versterken van de concurrentiekracht, leiding te geven op het gebied van schone en digitale innovatie, ons unieke sociale model te versterken en collectieve veiligheid te waarborgen.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei: Het werkprogramma 2026 markeert opnieuw een belangrijke stap richting een sterker, soeverein Europa. We zullen blijven samenwerken met het Europees Parlement en de Raad om de prioriteiten van Europa te realiseren, de concurrentiekracht te vergroten, de kracht van onze interne markt te benutten, onze regels te vereenvoudigen en de betaalbaarheidscrisis aan te pakken. Samen zullen we onze burgers beschermen en onze waarden handhaven.
Simplificatie en implementatie als focus
In 2026 zal de Commissie doorgaan met het verminderen van bureaucratie voor mensen, bedrijven en administraties. Het eerste overzichtsrapport over vereenvoudiging, implementatie en handhaving, dat ook vandaag is aangenomen, benadrukt de tot nu toe geboekte vooruitgang – zoals de zes omnibuspakketten en andere vereenvoudigingsvoorstellen die gericht zijn op het opleveren van meer dan €8,6 miljard aan jaarlijkse kostenbesparingen voor bedrijven en burgers.
Veel van de initiatieven voor volgend jaar zullen ook gericht zijn op het eenvoudiger maken van EU-wetgeving en het verlagen van kosten. Verschillende vereenvoudigings voorstellen worden voorzien in belangrijke sectoren – waaronder de auto-industrie, milieu, belastingen, voedsel- en voederveiligheid, medische apparaten en het vereenvoudigen van wetgeving inzake energieproducten. Tegelijkertijd zullen implementatiedialogen en realiteitscontroles blijven helpen bij het identificeren van verdere vereenvoudigingsmogelijkheden, inclusief het verminderen van lasten voor burgers.
Het overzichtsrapport presenteert de maatregelen van de Commissie ter ondersteuning van de lidstaten bij de implementatie van EU-beleid, evenals belangrijke handhavingsstatistieken en acties. De Commissie is actief bezig met meer dan 1.500 lopende inbreukprocedures om de volledige implementatie van EU-regels te bereiken, en daarmee ook de voordelen voor mensen en bedrijven.
Een soevereiner en onafhankelijker Europa: belangrijke deliverables van het werkprogramma 2026
- Duurzame welvaart en concurrentiekracht: De Commissie zal haar werk voortzetten om de industriële basis van Europa te versterken en strategische industriële sectoren en banen te ondersteunen via een nieuwe Industrial Accelerator Act. Het zal de veerkracht van Europa in kritieke grondstoffenleveringen vergroten door de oprichting van een Critical Raw Materials Centre, evenals de Circular Economy Act. En het zal streven naar een aanzienlijke ontsluiting van het potentieel van de interne markt tegen 2028 door barrières te verwijderen, een Europese Innovatiewet in te voeren, een 28e regime voor innovatieve bedrijven op te zetten en een vijfde vrijheid voor kennis en innovatie te bevorderen.
- Defensie en veiligheid: We zullen voortbouwen op het Readiness 2030-raamwerk dat de defensiecapaciteiten van de EU versterkt en de samenwerking met strategische partners versterkt. We zullen werken aan vlaggenschipinitiatieven zoals het Europese Drone Defense Initiative, dat essentieel is voor de Eastern Flank Watch. De Commissie zal ook de bescherming van de grenzen van de Unie versterken, georganiseerde misdaad bestrijden en kritieke communicatiesystemen over de grens verbeteren. We zullen ons richten op het in de praktijk brengen van het Pact voor Migratie en Asiel.
- Sociaal model en innovatie: Om de problemen aan te pakken waarmee Europese gezinnen dagelijks worden geconfronteerd, zullen we een reeks maatregelen voorstellen om de betaalbaarheid en de kosten van de levenscrisis waarmee Europeanen worden geconfronteerd aan te pakken. We zullen een Quality Jobs Act voorstellen. Het Fair and Labour Mobility-pakket, inclusief het initiatief voor mobiliteit van vaardigheden, zal de kwalificaties draagbaarder maken. Oorzakelijke factoren van armoede en de woningcrisis zullen worden aangepakt.
- Kwaliteit van leven - voedsel, water, natuur: De Commissie zal de strategie voor veevoer naar voren brengen en de regels voor oneerlijke handelspraktijken in de voedselketen herzien om Europese boeren te ondersteunen. Het zal klimaatbestendigheid waarborgen via het Europese klimaatadaptatieplan. De Ocean Act zal de Europese oceaanbeheer begeleiden.
- Democratie en rechtsstaat: De Commissie zal helpen om democratische instellingen te beschermen tegen extremisme en desinformatie, de consumentenbescherming te verbeteren en de anti-fraudemaatregelen te herzien. We zullen aandacht besteden aan kwesties rond jongeren, met name kinderen en sociale media, voortbouwend op de aanbevelingen van het Panel van experts. De Commissie zal blijven voortbouwen op de Gelijkheidunie door nieuwe strategieën voor gendergelijkheid en rechten van mensen met een handicap.
- Wereldwijde betrokkenheid: Wereldwijde partnerschappen zullen worden versterkt, en de EU zal blijven staan achter Oekraïne, met vastberaden steun voor de dringende financiële en militaire behoeften en wederopbouwinspanningen. En de inspanningen voor EU-integratie zullen ook worden ondersteund, naast Moldavië. Humanitaire hulp zal ook worden hervormd voor snellere, effectievere crisisrespons. We zullen ons Pact voor de Middellandse Zee uitrollen. We zullen een strategie voor het Midden-Oosten naar voren brengen, inclusief het ondersteunen van de overgang in Syrië en Libanon.
Voorbereiding op de Unie van morgen
Ambitieuze beleidsmaatregelen moeten worden ondersteund door ambitieuze middelen, zoals uiteengezet in het recente voorstel voor een Meerjarig Financieel Kader (MFK), dat bijna €2 biljoen bedraagt. Daarom roept de Commissie de Europese Parlement en de Raad tegelijkertijd op om snel overeenstemming te bereiken over dit kader en de belangrijke wetgevende prioriteiten te bevorderen.
Achtergrond
Elk jaar neemt de Commissie een werkprogramma aan waarin de lijst van acties wordt uiteengezet die zij in het volgende jaar zal ondernemen. Het werkprogramma informeert het publiek en de co-wetgevers over politieke toezeggingen om nieuwe initiatieven voor te stellen, waaronder vereenvoudigingsvoorstellen, bestaande voorstellen in te trekken en bestaande EU-wetgeving te herzien. Het werkprogramma is het resultaat van nauwe samenwerking met het Europees Parlement, de lidstaten en de EU-adviesorganen.
Voor meer informatie
Overzichtsrapport 2025 over vereenvoudiging
Vragen en antwoorden over het werkprogramma 2026 van de Commissie
Vragen en antwoorden over het overzichtsrapport 2025
