De Commissie stelt vandaag gerichte oplossingen voor om bedrijven, wereldwijde belanghebbenden, derde landen en lidstaten te ondersteunen bij de zorgvuldige uitvoering van de EU-regelgeving inzake ontbossing (EUDR).
Met het voorstel van vandaag wil de Commissie ervoor zorgen dat het IT-systeem volledig operationeel is om de bijdrage van de EU aan de wereldwijde uitdaging van ontbossing aan te pakken. Tegelijkertijd zal het voorstel de rapportageverplichtingen vereenvoudigen, met name voor micro- en kleine primaire operatoren uit laag-risico landen wereldwijd, terwijl een robuust opvolgingsmechanisme behouden blijft.
De EUDR is een belangrijke initiatief in de strijd tegen ontbossing. De Commissie is vastbesloten haar doelstellingen na te streven.
Belangrijkste maatregelen
Rekening houdend met de feedback van belanghebbenden in het kader van de vereenvoudigingsinspanningen van de Commissie gedurende het jaar, introduceert het voorstel van de Commissie gerichte vereenvoudigingen om de verplichtingen voor:
- Operatoren en handelaren die de relevante EUDR-producten commercialiseren zodra ze op de EU-markt zijn geplaatst. Dit kunnen bijvoorbeeld retailers of grote EU-productiebedrijven zijn. Deze bedrijven bevinden zich in het downstream-gedeelte van de relevante waardeketens. De upstream-operator blijft de zorgvuldigheid uitoefenen.
- Micro- en kleine primaire operatoren uit laag-risico landen wereldwijd die hun goederen rechtstreeks op de Europese markt verkopen. Deze dekken bijna 100% van de boeren en bosbouwers in de EU.
Om een efficiënter gebruik van het IT-systeem mogelijk te maken, stelt de Commissie voor dat downstream-operatoren en handelaren niet langer verplicht zijn om verklaringen van zorgvuldigheid in te dienen. Met deze vereenvoudiging is slechts één indiening in het EUDR IT-systeem op het instappunt op de markt vereist voor de gehele toeleveringsketen. De rapportageverplichtingen en de verantwoordelijkheid zouden zich richten op de operatoren die de producten als eerste op de markt plaatsen. Bijvoorbeeld, cacao-bonen zouden slechts één verklaring van zorgvuldigheid moeten indienen door de importeur die ze op de EU-markt plaatst, maar downstream-fabrikanten van chocoladeproducten zullen niet verplicht zijn om een nieuwe verklaring van zorgvuldigheid in het IT-systeem in te dienen.
Met de significante vereenvoudiging die vandaag is voorgesteld, zouden micro- en kleine primaire operatoren slechts een eenvoudige, eenmalige verklaring in het EUDR IT-systeem moeten indienen. Wanneer de informatie al beschikbaar is, bijvoorbeeld in een database van een lidstaat, hoeven de operatoren zelf geen actie te ondernemen in het IT-systeem. Deze vereenvoudiging vervangt de eerdere noodzaak voor regelmatige indieningen van zorgvuldigheidsverklaringen.
Overgangsperiode voor bedrijven om het IT-systeem te versterken
De Commissie stelt ook overgangsperiodes voor om een soepele overgang te garanderen en het IT-systeem te versterken.
Concreet betekent dit dat de EUDR op 30 december 2026 in werking zal treden voor micro- en kleine ondernemingen. Voor grote en middelgrote bedrijven blijft de datum 30 december 2025, maar om een geleidelijke invoering van de regels te waarborgen, zullen ze profiteren van een graceperiode van zes maanden voor controles en handhaving.
De Commissie heeft het IT-systeem in nauwe samenwerking met belanghebbenden uitgerold, zoals voorzien in de wetgeving, sinds de lancering in december 2024. In het kader van deze dialoog hebben nieuwe projecties over het aantal verwachte operaties en interacties tussen economische operatoren en het IT-systeem geleid tot een substantiële herbeoordeling van de verwachte belasting op het IT-systeem - die veel hoger is dan verwacht. Het systeem moet in staat zijn om alle zorgvuldigheidsverklaringen voor producten die door de wet worden gedekt en ingediend door alle operatoren te verwerken.
De nieuwe ingangsdata, in combinatie met de vereenvoudiging van de verplichtingen voor actoren in de toeleveringsketen, zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat het IT-systeem het verwachte niveau van belasting kan ondersteunen.
De Commissie werkt ook aan noodplannen, zodat economische operatoren aan hun verplichtingen kunnen voldoen, mocht dit juridische voorstel niet tijdig door de medewetgevers worden aangenomen, in welk geval de EUDR op 30 december 2025 in werking zal treden.
Volgende stappen
Het Europees Parlement en de Raad zullen nu het voorstel van de Commissie bespreken. Ze moeten de gerichte wijziging van de EU-regelgeving inzake ontbossing formeel aannemen voordat deze van kracht kan worden.
De Commissie roept het Europees Parlement en de Raad op om het voorstel voor een verlengde implementatieperiode snel aan te nemen voor het einde van het jaar 2025.
Achtergrond
De EU-regelgeving inzake ontbossing heeft als doel ervoor te zorgen dat een reeks belangrijke goederen die op de EU-markt worden geplaatst, niet langer bijdragen aan ontbossing en bosdegradatie in de EU en elders in de wereld. Ontbossing en bosdegradatie zijn belangrijke aanjagers van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies - de twee belangrijkste milieuproblemen van onze tijd. De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) schat dat 420 miljoen hectare bos - een gebied groter dan de Europese Unie - verloren is gegaan door ontbossing tussen 1990 en 2020. Gebaseerd op de ontbossingspercentages van 2015-2020, verliest elke minuut drie keer de oppervlakte van het Parc Léopold grenzend aan het Europees Parlement in Brussel.
Sinds de inwerkingtreding van de EUDR in juni 2023, heeft de Commissie consistent samengewerkt met belanghebbenden over hoe een eenvoudige, eerlijke en kosteneffectieve uitvoering van de EUDR te vergemakkelijken. Gedurende de afgelopen jaren heeft de Commissie zich gericht op het opzetten van alle noodzakelijke infrastructuur voor de EUDR om in werking te treden, met name door aanvullende richtlijnen en veelgestelde vragen (FAQ) documenten die in april 2025 zijn gepubliceerd, evenals in de Benchmarking Uitvoeringsverordening die in mei 2025 is gepubliceerd.
De Commissie heeft ook een vereenvoudigingsinspanning vanuit verschillende hoeken ondernomen, die volgens schattingen zou leiden tot 30% vermindering van administratieve kosten en lasten voor bedrijven.
In december 2024 heeft de Europese Unie een aanvullende fase-in periode van 12 maanden verleend, waardoor de wet op 30 december 2025 van toepassing wordt op grote en middelgrote bedrijven en op 30 juni 2026 voor micro- en kleine ondernemingen.
Voor meer informatie
Ontwikkeling en update van richtlijndocumenten en de opzet en opening van het IT-systeem
