Vanaf vandaag profiteren de EU en Oekraïne van een verbeterd, stabiel, eerlijk en permanent handelskader met de inwerkingtreding van de EU-Oekraïne Diepe en Uitgebreide Vrijhandelszone (DCFTA). De geüpdatete DCFTA levert extra, wederzijds voordelige handelsliberalisatie, terwijl het volledig rekening houdt met de gevoeligheid van bepaalde EU-landbouwsectoren. Het illustreert op een zeer tastbare manier de onwankelbare inzet van de EU om Oekraïne te ondersteunen. Tegelijkertijd beperkt het de invoer van gevoelige landbouwproducten in de EU vergeleken met de niveaus onder de autonome handelsmaatregelen (ATMs), verankert het een stevige nieuwe beschermingsclausule en voorziet het in de afstemming van Oekraïense en EU-productienormen.

De DCFTA zal zorgen voor langdurige economische zekerheid en stabiele handelsrelaties voor beide partijen, terwijl het bijdraagt aan de geleidelijke integratie van Oekraïne in de EU-eenmarkt.

De geüpdatete overeenkomst is opgebouwd rond drie belangrijke pijlers:

  • Verbeterde handelsstromen: het vindt een balans tussen het bieden van een duidelijk regelgevend kader ter ondersteuning van de cruciale handel van Oekraïne met de EU, terwijl het volledig rekening houdt met de gevoeligheden van EU-landbouwsectoren en belanghebbenden door zorgvuldig verschillende niveaus van markttoegang voor specifieke producten te kalibreren. Voor de meest gevoelige producten, zoals suiker, gevogelte, eieren, tarwe, maïs en honing, zijn er slechts bescheiden verhogingen vergeleken met de oorspronkelijke DCFTA. Voor andere producten zijn verbeteringen aangebracht ten voordele van beide partijen, gebaseerd op onze complementaire markten. En tenslotte is voor bepaalde niet-gevoelige producten volledige liberalisatie overeengekomen.
  • Afgestemde productienormen: nieuwe markttoegang is afhankelijk van de geleidelijke afstemming van Oekraïne op de EU-productienormen, zoals dierenwelzijn, gebruik van pesticiden en veterinaire geneesmiddelen. Van Oekraïne wordt verwacht dat het jaarlijks rapporteert over de voortgang op dit gebied. Deze aanpak is in lijn met de logica van het EU-toetredingsproces van Oekraïne en de overname van het EU-acquis.
  • Een stevige beschermingsclausule: een beschermingsmechanisme dat het mogelijk maakt passende maatregelen te nemen indien invoer van producten die onder de extra liberalisatie vallen ernstige moeilijkheden veroorzaakt voor een van beide partijen. In het geval van de EU kan de beoordeling van een mogelijke verstoring op het niveau van een of meer lidstaten worden uitgevoerd.

Beide partijen zijn ook overeengekomen om maatregelen te onderzoeken die Oekraïense exporteurs helpen hun traditionele markten in derde landen te bereiken, waardoor extra commerciële kansen voor Oekraïne worden geboden en wordt bijgedragen aan de wereldwijde voedselzekerheid.

Achtergrond

De Associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne, inclusief een Diepe en Uitgebreide Vrijhandelszone, werd onderhandeld tussen 2007 en 2011 en ondertekend op 21 maart en 27 juni 2014. De DCFTA verwijderde het merendeel van alle tarieven, met name op industriële goederen.

Na de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne verleende de EU Oekraïne handelsfaciliteiten en uitzonderlijke instrumenten die een hoog niveau van eenzijdige liberalisatie boden op jaarbasis in de vorm van ATMs. Deze waren van kracht vanaf 4 juni 2022 en werden twee keer verlengd tot hun vervaldatum op 5 juni 2025, waarna overgangsmaatregelen van kracht werden. Samen met de Solidariteitsroutes werden de ATMs aangenomen in de context van de grote verstoringen veroorzaakt door de oorlog en tegen de algemene trend van een daling van de Oekraïense handel in het algemeen.

De Commissie heeft consequent gestreefd naar het overeenkomen van langdurige wederzijdse tariefliberalisatie met Oekraïne op grond van artikel 29 van de EU-Oekraïne Associatieovereenkomst, wat zorgt voor een naadloze overgang naar een nieuw kader waarin alle handelsregelingen zijn geïntegreerd in het DCFTA-regime.

Op 30 juni bereikten de EU en Oekraïne een principeakkoord over de herziening van de DCFTA, wat de weg vrijmaakte voor de upgrade van vandaag. Op 13 oktober machtigde de Raad de Commissie om de DCFTA met Oekraïne op die basis te herzien; en op 14 oktober namen de Commissie en Oekraïne formeel de beslissing om de overeenkomst te herzien, waarbij de geüpdatete tekst vandaag in werking treedt.

Voor meer informatie

EU-Oekraïne Associatieovereenkomst

Vragen en antwoorden

EU-Oekraïne handelsrelaties

Factsheet - EU Solidariteit met Oekraïne in vogelvlucht