Vandaag presenteerde de Europese Commissie haar visie op een levendig en geïntegreerd Europees cultuurlandschap met de lancering van het Cultuurkompas voor Europa. Dit vooruitziende kader is ontworpen om het EU-cultuurbeleid vorm te geven en ervoor te zorgen dat cultuur een centrale rol speelt bij het bevorderen van de Europese identiteit, het vieren van diversiteit en het stimuleren van uitmuntendheid.
In tijden van onzekerheid en verandering versterkt cultuur onze democratie, sociale samenhang, concurrentievermogen en veerkracht. Dit sluit aan bij de nieuwste Eurobarometer over Cultuur die aantoont dat 87% van de respondenten gelooft dat cultuur en cultureel erfgoed een zeer belangrijke plaats moeten innemen in de Unie, zodat burgers zich meer Europees voelen.
Europa voor Cultuur, Cultuur voor Europa
Als reactie hierop wil het Kompas de voordelen van cultuur benutten, met name door het promoten van de culturele troeven van Europa, evenals het aanpakken van de belangrijkste obstakels die de culturele en creatieve industrieën belemmeren. Deze omvatten beperkingen op artistieke expressie, de precaire bestaansmiddelen van kunstenaars, ongelijke kansen voor culturele participatie en de transformerende impact van kunstmatige intelligentie (AI) op de sectoren.
Het Cultuurkompas zal het EU-beleid sturen in vier belangrijke richtingen, voor een EU die: Europese waarden en culturele rechten handhaaft en versterkt; kunstenaars en culturele professionals versterkt en mensen ondersteunt; gebruikmaakt van cultuur en cultureel erfgoed om competitiever, veerkrachtiger en samenhangender te worden; en internationale culturele betrekkingen en partnerschappen bevordert.
De ambities en politieke eigenaarschap van het Kompas zullen worden ondersteund door een voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad voor een ontwerp Gezamenlijke Verklaring tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie. Een nieuw rapport over de Staat van Cultuur in de EU zal de voortgang in het culturele en creatieve ecosysteem volgen, met bijzondere nadruk op artistieke vrijheid.
Daarnaast zullen verschillende nieuwe initiatieven worden gelanceerd. Deze omvatten een nieuwe EU Kunstenaarscharter voor eerlijke arbeidsomstandigheden voor kunstenaars en culturele werkers, een Europees Podiumkunstenprijs en een dialoog met culturele belanghebbenden. Er zijn ook plannen voor een EU cultureel datahub en een Netwerk van Jonge Culturele Ambassadeurs om de toegang van jongeren tot cultuur te verbeteren via een vrijwillig kader voor nationale cultuur- en erfgoedpassen. Een AI-strategie voor de culturele en creatieve sectoren en een update van de EU-strategie voor internationale culturele betrekkingen worden ook voorzien.
Volgende stappen
De Commissie nodigt het Europees Parlement en de Raad uit om de voorgestelde ontwerp Gezamenlijke Verklaring mede te ondertekenen om de politieke inzet van de EU te versterken om haar visie voor cultuur te realiseren.
Voor meer informatie
Gezamenlijke Verklaring Cultuurkompas
