Het Handvest van de grondrechten staat centraal in de Europese Unie en beschrijft de fundamentele rechten die iedereen in onze Unie geniet. Ter gelegenheid van het 25e jubileum heeft de Europese Commissie het Jaarverslag 2025 over de toepassing van het Handvest in de EU gepubliceerd, waarin wordt teruggeblikt op de inspanningen sinds 2020 om de toepassing ervan te versterken.
Het Handvest van de grondrechten, uitgeroepen in 2000, ondersteunt de fundamentele waarden van waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en respect voor de mensenrechten – kernwaarden in ons leven. Het Handvest brengt onze burgerlijke, politieke, economische en sociale rechten samen en is de essentiële leidraad van de EU om ervoor te zorgen dat fundamentele rechten worden gerespecteerd in alle EU-beleidsgebieden en acties.
In 2020 heeft de strategie om de toepassing van het Handvest in de EU te versterken een uitgebreide agenda opgesteld voor actie door de Commissie, lidstaten, het maatschappelijk middenveld en andere partners om de waarden van het Handvest te waarborgen. In lijn met deze strategie presenteert de Commissie elk jaar een rapport over de toepassing van het Handvest.
Het rapport van dit jaar biedt een belangrijke gelegenheid om de voortgang van de implementatie van de Handveststrategie te evalueren. Het rapport geeft een overzicht van de maatregelen die tussen 2020 en 2025 zijn genomen om de toepassing van het Handvest op EU-niveau en in de lidstaten te versterken. Het rapport concludeert dat de meeste beleidsverplichtingen van de Handveststrategie zijn nagekomen, wat heeft geleid tot versterkte samenwerking met lidstaten, meer steun voor het maatschappelijk middenveld en onafhankelijke organen voor fundamentele rechten, meer bewustwording en gerichte training voor rechtprofessionals, en een versterkt gebruik van het Handvest in wetgevingsprocessen. De Commissie blijft inspanningen ondersteunen om een gunstig klimaat te creëren en te behouden voor actoren die de toepassing van de EU-waarden en fundamentele rechten ondersteunen, onder meer via financiering.
Het rapport belicht ook de resterende uitdagingen en identificeert gebieden waar verdere inspanningen nodig zijn. Hoewel het bewustzijn van het Handvest de afgelopen jaren is toegenomen, blijft dit onder het publiek nog laag. Voortdurende capaciteitsopbouw, betere toegang tot informatie en sterkere monitoring en handhaving zijn ook nodig om ervoor te zorgen dat het Handvest op alle niveaus consequent wordt toegepast. Het rapport beschrijft maatregelen op EU- en nationaal niveau om de toepassing van het Handvest van 2026 tot 2030 en daarna verder te ondersteunen.
Achtergrond
Van 10 tot 11 december organiseren de Commissie, het Agentschap van de Europese Unie voor fundamentele rechten (FRA) en het Deense voorzitterschap van de Raad gezamenlijk een conferentie ter gelegenheid van het jubileum.
De Commissie publiceert vandaag ook een Speciale Eurobarometer die gegevens verzamelt over het bewustzijn en de interesse van respondenten in het Handvest.
Voor meer informatie
Uw fundamentele rechten in de EU
EU-strategie om de toepassing van het Handvest te versterken
Jaarverslagen over de toepassing van het Handvest
Een bloeiende civiele ruimte ter bescherming van fundamentele rechten
