Commissie investeert €14 miljard via Horizon Europe om wereldwijde leiderschap in onderzoek en innovatie te versterken

Vandaag heeft de Europese Commissie het hoofdwerkprogramma Horizon Europe voor 2026-2027 aangenomen, een investering van €14 miljard om onderzoek en innovatie (O&I) te stimuleren binnen de strategische doelstellingen van de EU. Deze doelen omvatten het bereiken van klimaatneutraliteit, het stimuleren van het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in onderzoek en innovatie, en het waarborgen van veerkracht in een snel veranderende wereld.

Om dit te bereiken introduceert het programma nieuwe multidisciplinaire oproepen en onderwerpen die de decarbonisatie en het gebruik van AI in onderzoek zullen bevorderen. Het breidt ook het ‘Choose Europe initiatief uit om wereldwijd talent aan te trekken en maakt het aanvragen van Horizon Europe-financiering en deelname eenvoudiger.

Nieuwe aanpak voor het aanpakken van dwarsdoorsnijdende uitdagingen

Een belangrijke nieuwigheid van het werkprogramma 2026-2027 zijn horizontale oproepen, die dwarsdoorsnijdende uitdagingen aanpakken binnen verschillende onderzoeks- en innovatiegebieden.

Een dergelijke oproep, O&I ter ondersteuning van de Clean Industrial Deal, reserveert €540 miljoen om de marktintroductie van geavanceerde schone technologieën en gedecarboniseerde industrieoplossingen te versnellen. Het hanteert een bottom-up, door de industrie geleide aanpak, gericht op de decarbonisatie van energie-intensieve industrieën en schone technologieën voor klimaatactie. De oproep over AI in de wetenschap, met een budget van €90 miljoen, ondersteunt betrouwbare AI-toepassingen in sectoren zoals geavanceerde materialen, landbouw en gezondheidszorg. Het draagt bij aan het Resource for AI Science in Europe initiatief, sluit aan bij de digitale transitie van Europa en versterkt het leiderschap van het continent in veilige, ethische AI-ontwikkeling. De New European Bauhaus Facility zal in 2026-2027 meer dan €210 miljoen toewijzen om buurten te revitaliseren door middel van ontwerp voor duurzaamheid en inclusie.

Aantrekken en ondersteunen van talent

Het Choose Europe initiatief, ontworpen om wereldwijd talent aan te trekken, is een belangrijk onderdeel van dit werkprogramma. Het reserveert €50 miljoen voor de Marie Skłodowska-Curie Actions voor langlopende beurzen, postdoctorale stabiliteit en relocatie-incentives, zodat onderzoekers impactvolle carrières in Europa kunnen nastreven. Het programma investeert €50 miljoen in onderzoeksinfrastructuren om transnationaal toegang en training te verbeteren, terwijl het European Research Area Chairs-component €240 miljoen biedt om topwetenschappers aan te trekken naar achterblijvende regios. Het European Innovation Ecosystems onderdeel ondersteunt startups en scale-ups via initiatieven zoals de European Startup and Scaleup Hubs, die een transnationaal netwerk van innovatiehubs creëren, geworteld in onderzoeks- en hogeronderwijssystemen. Dit werkprogramma zal ook zorgen voor voortdurende toegang tot kritieke onderzoeksinfrastructuur en data.

Eenvoudiger en toegankelijker werkprogramma

Als reactie op feedback van de onderzoeks- en innovatiegemeenschap zullen belangrijke vereenvoudigingsmaatregelen de administratieve last voor aanvragers verminderen en deelname vergemakkelijken. Het werkprogramma is minder voorschrijvend en 33% korter dan de editie 2023-2024. Het richt zich op minder, grotere projecten om impact te maximaliseren.

Belangrijke vereenvoudigingsmaatregelen omvatten lump-sum financiering voor de helft van de oproepen, wat de administratieve last voor deelnemers vermindert. Het programma bevat onderwerpen die nieuwkomersvriendelijk zijn en gericht op kleine en middelgrote ondernemingen om drempels voor nieuwe aanvragers en kleine ondernemingen te verlagen. Daarnaast zullen 41 oproeponderwerpen een tweefasige evaluatieprocedure gebruiken, waarbij aanvragers eerst een korte voorstel kunnen indienen, en volledige voorstellen alleen worden gevraagd als ze succesvol zijn. Deze aanpak, gecombineerd met geanonimiseerde evaluaties in bepaalde gevallen en gestroomlijnde voorsteltemplates, is bedoeld om vooringenomenheid te verminderen en de tijd tot toekenning te verkorten.

Achtergrond

Horizon Europe is het EU-onderzoeks- en innovatieprogramma van €93,5 miljard dat loopt van 2021 tot 2027. Het merendeel van de financiering wordt toegekend via competitieve oproepen voor voorstellen, vastgelegd in werkprogrammas, die de doelstellingen en specifieke onderwerpgebieden beschrijven. Het werkprogramma bevat ook regels zoals de standaardtoelaatbaarheidsvoorwaarden en criteria voor geschiktheid, selectie en toekenning.

Het Horizon Europe-werkprogramma 2026-2027 is gebaseerd op het strategisch plan van Horizon Europe 2025-2027, dat in maart 2024 is aangenomen, mede ontwikkeld door diensten van de Commissie en mede ontworpen met lidstaten, landen die aan Horizon Europe zijn geassocieerd, het Europees Parlement en meer dan 2000 belanghebbenden en burgers. Dit is het laatste werkprogramma in de programmeerperiode 2021-2027.