Wat is het belangrijkste doel van dit rapport – en wat bevat het?

De Europese Commissie is bezig met een ongekende vereenvoudiginginspanningen om de administratieve lasten en kosten voor bedrijven met €37,5 miljard te verminderen tegen het einde van 2030. Het 2025 Overzichtsrapport over vereenvoudiging, uitvoering en handhaving schetst concrete maatregelen die tot nu toe zijn genomen, evenals wat er op de agenda staat en de richting vooruit.

Het rapport presenteert:

  • de voorgestelde omnibusinitiatieven, die gericht zijn op het verminderen van lasten en het vereenvoudigen van wetgeving;
  • de nieuwe tools en instrumenten die de Commissie heeft geïntroduceerd om de vereenvoudiging en uitvoering van EU-wetten, beleid en financiering in de lidstaten te versnellen;
  • de stappen die de Commissie heeft ondernomen om ervoor te zorgen dat EU-recht wordt gehandhaafd, bijvoorbeeld door middel van dialogen met lidstaten en inbreukprocedures.

Dit is het eerste jaarlijkse overzichtsrapport dat de belangrijkste resultaten samenvat van het werk van de Commissie naar een eenvoudiger en flexibeler Europa in drie belangrijke componenten: vereenvoudiging, uitvoering en handhaving. Het dekt de periode van 1 januari tot 31 juli 2025.

Dit rapport bouwt voort op de individuele voortgangsrapporten over vereenvoudiging, uitvoering en handhaving.

Waarom is de Commissie betrokken bij het vereenvoudigen van EU-regels?

Vereenvoudiging is een essentieel aspect van een noodzakelijke en ambitieuze EU-competitiviteitsagenda. Meer dan 60% van de EU-bedrijven ziet regelgeving als een obstakel voor investeringen, waarbij 55% van de kleine en middelgrote ondernemingen (KMOs) regelgevende obstakels en administratieve lasten als hun grootste uitdaging aanmerkt.

De Draghi en Letta rapporten benadrukken ook dat administratieve lasten en de complexiteit van EU-wetten het economische potentieel en de welvaart van de EU beperken.

Regelmatige contacten met bedrijven, experts en praktijkmensen stellen ons in staat om voortgang te beoordelen en vereenvoudigingsmogelijkheden, belangrijke uitvoeringsuitdagingen en hiaten te identificeren. Daarom heeft de Commissie implementatiedialogen en realiteitscontroles geïntroduceerd met belanghebbenden en direct met bedrijven om de impact van EU-wetgeving op hun dagelijkse bedrijfsvoering te begrijpen.

Welke vereenvoudigingsinitiatieven zijn er ondernomen en wat zal hun effect zijn?

Vanaf februari 2025 heeft de Commissie voorstellen gedaan die gericht zijn op het verminderen van de administratieve lasten en het vereenvoudigen van het EU-wetgevingskader.

Voorgestelde omnibus- en vereenvoudigingsinitiatieven zijn gericht op het brengen van meer dan €8,6 miljard aan jaarlijkse besparingen voor Europese bedrijven. Dit is een belangrijke stap richting het doel van lastenvermindering van ten minste 25% en ten minste 35% voor KMOs. Bovendien heeft de Commissie met deze maatregelen ook extra eenmalige kosten met €4 miljard verlaagd.

De zes voorgestelde omnibuspakketten tot nu toe dekken:

  • Duurzaamheid: dekken een vergaande vereenvoudiging op het gebied van duurzaamheidsrapportage, duurzaamheidsdue diligence en taxonomie, wat de kosten met €4,5 miljard zal verlagen. Bovendien verwijdert het voorstel over het Carbon Border Adjustment Mechanism, dat in september werd aangenomen, verwante verplichtingen voor ongeveer 182.000 – of 90% – van de importeurs, waarvan de meeste KMOs zijn, waardoor hun uitgaven met €1,2 miljard worden verlaagd.
  • Vereenvoudiging van investeringen: vergemakkelijken van de inzet en rapportage van InvestEU en het Europees Fonds voor Strategische Investeringen, wat de kosten met €350 miljoen zal verlagen, waarvan €324 miljoen eenmalige kosten zijn, en €50 miljard aan aanvullende publieke en private investeringen zal mobiliseren.
  • De gemeenschappelijke landbouwpolitiek: vermindering van de complexiteit en overmatige administratieve lasten voor boeren en nationale administraties bij het beheren, monitoren en rapporteren, terwijl digitalisering wordt benut om jaarlijkse kosten voor boeren met €1,58 miljard en voor bestuurders met €210 miljoen te verlagen.
  • Kleine mid-caps, digitalisering en gemeenschappelijke specificaties: het mogelijk maken voor kleine mid-cap bedrijven om dezelfde lichtere regelgevingsvereisten te gebruiken als KMOs en de noodzaak voor papieren formaten in productwetgeving te verwijderen, wat zal resulteren in kostenbesparingen van €380 miljoen.
  • Defensie: vereenvoudigen van EU-regels voor de Europese defensie-industrie om investeringen te vergemakkelijken, de toegang tot financiering te verbeteren en de paraatheid te verhogen om grote conflicten af te schrikken.
  • Chemicals: verlagen van de nalevingskosten en administratieve lasten voor de chemische industrie, terwijl een hoog niveau van bescherming van de volksgezondheid en het milieu wordt gehandhaafd. Het voorstel vereenvoudigt aspecten met betrekking tot de classificatie, etikettering en verpakking van chemicaliën, meststoffen en cosmetica, waardoor de kosten met €363 miljoen worden verlaagd, waarvan €290 miljoen recurrente kosten zijn.

Hoe identificeert de Commissie de gebieden die vereenvoudiging nodig hebben?

De EU hanteert een brede benadering om haar regels eenvoudiger en effectiever te maken door:

  • Implementatiedialogen: vergaderingen die Commissarissen rechtstreeks houden met de industrie, KMOs, sociale partners en autoriteiten die door EU-beleid worden beïnvloed. De Commissarissen hebben deelgenomen aan 28 dialogen met meer dan 550 belanghebbenden. Deze dialogen hebben de Commissie in staat gesteld om rechtstreeks van praktijkmensen te horen over de uitdagingen waarmee zij worden geconfronteerd, goede praktijken en kansen voor vereenvoudiging in toekomstige voorstellen. Het doel is om concrete feedback te krijgen over wat voor hen werkt en wat niet, en te leren van hun praktische inzichten.
  • Stress Testing: screening van EU-wetgeving om deze te vereenvoudigen en kosteneffectiever te maken. De gebieden voor stress-testing worden geprioriteerd waar de lasten het meest acuut worden gevoeld en waar de grootste potentie voor vereenvoudiging bestaat. De prioriteiten worden opgesteld op basis van feedback van belanghebbenden en analyse, evenals het Draghi-rapport en het Letta-rapport.
  • Realiteitscontroles: workshops met belanghebbenden die de EU-wetgeving implementeren of er direct door worden beïnvloed. Hun feedback helpt om hindernissen te identificeren, evenals succesvolle praktijken bij het omzetten van EU-regels op nationaal niveau, zodat de regels de verwachte voordelen opleveren. Er zijn meer dan 40 realiteitscontroles uitgevoerd of gepland. De input van deze controles draagt bij aan evaluaties en vereenvoudigingsvoorstellen.

Wat voor soort implementatieondersteuning biedt de Commissie aan lidstaten om hen te helpen nieuwe beleidsmaatregelen en regelgeving uit te voeren?

De Commissie zorgt ervoor dat lidstaten de nodige ondersteuning hebben om nieuwe beleidsmaatregelen en regelgeving uit te voeren. Daartoe heeft de Commissie:

  • een transpositieroadmap-IT-tool en gestandaardiseerde sjablonen gelanceerd om lidstaten te helpen EU-richtlijnen om te zetten.
  • een programma voor samenwerking en uitwisseling van de publieke administratie en de toolbox voor de kwaliteit van de publieke administratie om de administratieve capaciteit in de lidstaten op te bouwen. Bovendien heeft het Just Transition Platform technische ondersteuning geboden aan 14 lidstaten; de Smart Specialisation Community of Practice ondersteunde 15 lidstaten, en het Technical Support Instrument voor verschillende hervormingen en belangrijke EU-beleidsmaatregelen ondersteunde alle lidstaten.
  • een Interoperable Europe Community, aangevuld met uitgebreide richtlijnen en de Open-Source Software Catalogus om interoperabiliteit voor grensoverschrijdende digitale diensten te vergemakkelijken.
  • en een grensoverschrijdende handhavingoperaties, samen met technische begeleiding en capaciteitsopbouw om EU-agentschappen te ondersteunen bij het consistent toepassen van EU-recht. Bijvoorbeeld, de operaties van de Europese Arbeidsautoriteit zijn van start gegaan in zeven lidstaten.

Hoe zorgt de Commissie ervoor dat EU-regels effectief worden gehandhaafd?

De effectiviteit van de EU en de voordelen van EU-wetgeving zijn afhankelijk van hun volledige en correcte uitvoering. De Commissie werkt nauw samen met lidstaten om uitvoeringsproblemen vanaf het begin te vermijden, maar resolute handhaving is noodzakelijk wanneer samenwerking faalt. De Commissie heeft haar handhavingsinstrumenten volledig benut om ervoor te zorgen dat lidstaten gezamenlijk overeengekomen regels implementeren:

  • Meer pre-inbreukdialogen: De Commissie voert informele dialogen met lidstaten om mogelijke schendingen van EU-recht snel aan te pakken en informatie te verzamelen om vast te stellen of er een schending heeft plaatsgevonden, met hoge succespercentages in gesloten zaken (67% in 2025).
  • Inbreukprocedures: de Commissie kan formele procedures opstarten als samenwerking niet voldoende is om tijdige naleving van EU-regels te bereiken. Ze zijn effectief: tot nu toe in 2025 heeft de Commissie meer dan 400 inbreukzaken kunnen sluiten omdat lidstaten naleving hebben bereikt. Dit betekent tastbare verbeteringen voor onze mensen en bedrijven, zoals uiteengezet in het rapport.
  • Rechtszaken en financiële sancties: In de eerste zeven maanden van 2025 heeft de Commissie 45 zaken aan het Hof van Justitie verwezen en voorgesteld om financiële sancties op te leggen aan de betrokken lidstaat in 15 zaken. De Commissie heeft het aantal verwijzingen naar de rechtbank in de afgelopen jaren verhoogd om ervoor te zorgen dat EU-recht volledig en correct wordt gehandhaafd.

Wat zijn de volgende stappen?

Het is aan het Europees Parlement en de Raad om het voorgestelde vereenvoudigingsinitiatieven goed te keuren.

De EU zal blijven werken aan het eenvoudiger en gemakkelijker uitvoerbaar maken van EU-regels, met een duidelijke nadruk op vereenvoudigingsvoorstellen. Daartoe zijn meer dan de helft van de initiatieven die zijn aangekondigd in het werkprogramma van de Commissie voor 2026 vereenvoudigingsvoorstellen.

Alle Commissarissen zullen blijven samenwerken met belanghebbenden via implementatiedialogen en met het Europees Parlement en de Raad via de Jaarlijkse Vooruitgangsrapporten over Vereenvoudiging, Uitvoering en Handhaving.

De Commissie zal ook blijven werken aan het ontwikkelen van gerichte ondersteuningsinstrumenten en het versterken van capaciteitsopbouwprogrammas voor lidstaten om ervoor te zorgen dat zij de middelen hebben die nodig zijn voor succesvolle uitvoering.

Voor meer informatie

Persbericht