Beste collegas,

Ik wil het Deense voorzitterschap bedanken voor het op de agenda zetten van het Europese Ocean Pact vandaag.

De oceaan is de levensader van Europa.

Het biedt immense mogelijkheden voor een duurzame blauwe economie, voedselzekerheid en welvaart voor onze kustgemeenschappen. Een gezonde en biodiverse oceaan is onze bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering. En het is de sleutel tot onze veiligheid.

Toch staat de oceaan voor ernstige bedreigingen door vervuiling, klimaatverandering en overexploitatie van mariene hulpbronnen.

Er is dringend gecoördineerde actie nodig om de druk op onze oceaan aan te pakken die voortkomt uit deze driedubbele planetaire crisis.

En het Europese Ocean Pact, dat president von der Leyen in juni presenteerde op de VN Ocean Conference in Nice, voorziet in dergelijke gecoördineerde actie. Het Pact stelt een enkel strategisch kader in voor alle EU-beleid dat betrekking heeft op de oceaan. Het is gericht op effectieve governance van onze oceaan in al zijn dimensies.

Het consolideert voor het eerst alle EU-oceanenbeleid, waardoor samenhang in alle gebieden wordt gewaarborgd.

Dit Pact is niet louter symbolisch. Het is een concreet actieplan, waarin 30 belangrijke vlaggenschipacties worden aangekondigd en meer dan 90 initiatieven van de Commissie worden genoemd.

In haar intentieverklaring aan het Europees Parlement en de Raad, die haar laatste State of the Union-toespraak vergezelt, benadrukt president von der Leyen de toekomstige Ocean Act als een belangrijke prioriteit voor 2026. De Ocean Act zal de herziening van de Richtlijn Maritieme Ruimtelijke Ordening als uitgangspunt nemen. Het zal bestaande wetgeving vereenvoudigen, sectorale en milieubeleidslijnen op elkaar afstemmen, relevante doelstellingen vermelden en hun samenhangende en effectieve uitvoering vergemakkelijken. Het zal de kwaliteit, uitvoering en samenhang verbeteren, zonder onnodige lasten op te leggen.

Om de uitvoering van het Ocean Pact te begeleiden en te ondersteunen, zullen we binnenkort een Hoge Raad voor de Oceaan opzetten.

En we zullen ook een Ocean Pact Dashboard creëren om op een transparante manier de voortgang van de relevante indicatoren en doelstellingen van het Pact te monitoren en te rapporteren.

De bescherming van het mariene milieu is een gemeenschappelijk doel van verschillende EU-wetten en -beleidslijnen, waaronder visserij, maritieme planning, maritiem transport, toerisme, evenals onze internationale verplichtingen. We vertrouwen op de ecosysteemgerichte benadering om onze activiteiten die invloed hebben op de oceaan te beheren.

Veel van deze wetten en beleidslijnen zijn afzonderlijk ontwikkeld en er is ruimte om de samenhang te verbeteren.

In het bijzonder moeten de banden tussen Maritieme Ruimtelijke Ordening en de Richtlijn Mariene Strategie worden versterkt.

Zoals aangekondigd in het Ocean Pact en de Waterweerbaarheidsstrategie, en onder leiding van mijn collega, commissaris Roswall, zal de Commissie de Richtlijn Mariene Strategie herzien om deze EU-wet sterker, duidelijker, eenvoudiger en gemakkelijker uitvoerbaar te maken.

We moeten ook het klimaataspect beter integreren, aangezien klimaatverandering onze kusten en zeeën vormgeeft, met blijvende effecten op marien leven, habitats en de menselijke activiteiten die daarvan afhankelijk zijn.

De herziening van de Richtlijn Mariene Strategie zal zorgvuldig worden afgestemd op de aankomende Ocean Act.

Beste collegas,

Het vormgeven van het Ocean Pact was een collectieve oefening.

Dezelfde collectieve inspanning is nu nodig om het uit te voeren, en daarom is het zo belangrijk dat verschillende Raadformaties bijdragen aan de discussies, en dat we allemaal het eigenaarschap voor dit Pact en zijn visie delen en zorgen voor een samenhangende uitvoering.

Ik kijk ernaar uit uw mening te horen, om beter te begrijpen welke uitdagingen u vandaag tegenkomt bij het waarborgen van een goede milieutoestand van onze oceaan en hoe de Commissie u en de relevante belanghebbenden verder kan ondersteunen bij het verbeteren van het mariene milieu.