Alle lidstaten worden geconfronteerd met drie grote uitdagingen: de uitdaging van vrede, de uitdaging van vrijheid en de uitdaging van welvaart, en het is duidelijk dat deze alleen kunnen worden aangepakt via de Europese dimensie.
Geachte voorzitter, geachte parlementsleden, dames en heren,
Het is mij een grote eer om vandaag hier bij u te zijn. Dank u dat ik de kans krijg om de perspectieven van een vergrote Unie rechtstreeks met u te bespreken.
Het citaat dat ik zojuist met u deelde is meer dan 40 jaar oud. Het heeft Franse oorsprong en het is mijn leidmotief als commissaris voor uitbreiding.
Simone Veil zei dit in 1979 tijdens haar eerste toespraak als voorzitter van het Europees Parlement.
In diezelfde toespraak beschreef zij Europa als een “eiland van vrijheid omringd door regimes waarin geweld heerst”.
Sommige dingen veranderen niet.
En zij vervolgde: Om Europa te beschermen, moeten we Griekenland, Spanje en Portugal stabiliseren door ze in de Europese Gemeenschap op te nemen. Drie landen die zich net hadden bevrijd van dictaturen.
In het licht van de agressie van Rusland in Oekraïne zijn de woorden van Simone Veil emblematisch voor waar de Europese Unie vandaag opnieuw om draait.
Ik benadruk dit, omdat we vandaag, ook in het uitbreidingsbeleid, opnieuw worden geconfronteerd met de verdediging van die waarden van de Verlichting - tegen autocratische ontwrichtende krachten die ons Europeanen willen verdelen.
De vraag voor ons Europeanen is eenvoudig:
Willen we de controle over ons eigen continent nemen en op soevereine wijze over onze eigen toekomst beslissen? Willen we de eenwording van Europa voltooien, zodat we eindelijk onafhankelijk kunnen worden? Of blijven we anderen onze toekomst laten bepalen?
Frankrijk heeft altijd een politieke visie voor Europa bepleit. En zelden leek het Europese antwoord zo op elkaar.
Ik zie ons werk met EU-kandidatenlanden en onze partners in de Zuidelijke Kaukasus in dezelfde bredere context. We moeten terugdringen tegen krachten die ons continent en de EU destabiliseren. We moeten ons continent schoonmaken van illegale activiteiten, georganiseerde misdaad en illegale migratie, en stabiliteit waarborgen.
Hoe kunnen we dit effectief doen als er geografische hiaten blijven bestaan op ons continent?
Het dichten van deze hiaten betekent Europa stabieler, onafhankelijker en veiliger maken.
Ons uitbreidingsbeleid is een krachtig instrument in die strijd. Het breidt de rechtsstaat, democratische instellingen en vrije media uit. En het integreert die landen in onze interne markt en brengt meer energieonafhankelijkheid.
Het opnemen van kandidaatlanden in het veiligheidskader van de EU betekent gedeelde inlichtingen, traceerbaarheid en gecoördineerde acties in plaats van fragmentatie. Het vult hiaten die door criminelen worden uitgebuit en het brengt meer controle over migratie, corruptie en georganiseerde misdaad.
Toch wordt uitbreiding te vaak geassocieerd met het verzwakken van onze Unie. We moeten deze associatie doorbreken. We moeten duidelijker maken dat – als het goed wordt gedaan – een grotere Unie Europa sterker maakt. Er is ruimte om dat te doen. Twee derde van de Europeanen zegt dat ze momenteel niet genoeg geïnformeerd zijn.
En we moeten de zorgen van onze burgers aanpakken. Ze vragen wat dat betekent voor het model van sociale bescherming? Hoe kunnen we de controle over onze grenzen waarborgen? Wat betekent het voor het functioneren van onze Unie? Hoe zal het de landbouwsubsidies beïnvloeden? En hoe zal het onze democratische principes en de rechtsstaat beïnvloeden?
Deze kwesties zijn van belang voor het leven van mensen, en we zullen eerlijke oplossingen vinden.
Bij eerdere uitbreidingen beschermden we boeren met overgangsmaatregelen, zoals de gefaseerde invoering van landbouwsubsidies in nieuwe lidstaten en beschermingsmechanismen voor EU-producenten. Die maatregelen werden onderhandeld en overeengekomen als onderdeel van toetredingsverdragen.
We kunnen alleen succesvol zijn als we opnieuw oplossingen vinden.
Ik ben de laatste persoon die een uitbreiding wil die de integriteit van onze Unie bedreigt. We moeten inventief zijn en waarborgen treffen.
Laten we openstaan voor dit debat – en niet wegkijken voor de zorgen van onze burgers in de hele Unie.
Het succes van Europa zal worden bepaald door hoe goed we de rest van ons continent kunnen stabiliseren in onze politieke en veiligheidsstructuren.
En er is goed nieuws: dit jaar hebben we aanzienlijke vooruitgang gezien op dat pad.
Volgende week zijn we van plan verslag uit te brengen over de vooruitgang die we het afgelopen jaar hebben geboekt. Twee landen springen eruit, met Montenegro en Albanië die sterke vooruitgang hebben geboekt. We hebben in één jaar meer hoofdstukken geopend en gesloten dan in elk jaar van de afgelopen 15 jaar.
Die twee kleine landen, Montenegro met 600.000 inwoners en Albanië met 2,5 miljoen, zijn momenteel het meest gevorderd. Beiden hebben ambitieuze streefdata gesteld om de onderhandelingen af te ronden. Dit maakt het komende jaar een beslissend moment, vooral wat betreft de fundamentele hervormingen.
Ook voor Oekraïne en Moldavië was het een jaar van recordtempo bij het afronden van het screeningsproces. We hebben nu een krachtig ja van de lidstaten nodig om de daadwerkelijke onderhandelingen te kunnen starten.
Met Oekraïne onderhandelen we voor het eerst met een land in oorlog. Oekraïners leveren indrukwekkend werk terwijl ze vechten voor hun nationaal voortbestaan. Maar we hebben in juli in Oekraïne gezien hoe kwetsbaar anticorruptiehervormingen kunnen zijn. Hoe trager we vorderen, hoe groter de risicos op terugval.
En in Moldavië was het de geloofwaardigheid van het EU-aanbod die hielp Rusland af te weren. Laten we deze vooruitgang niet in gevaar brengen door besluiteloosheid.
We werken elke dag om de invloed van Rusland te verminderen en onze buurt te stabiliseren. We mogen onszelf niet verzwakken, onze geloofwaardigheid niet in gevaar brengen en de achterdeur openen voor Moskou en zijn proxys.
Dergelijke achterdeuren moeten in al onze kandidaatlanden worden gesloten. We verwachten dat toekomstige leden zich gedragen als betrouwbare geopolitieke partners.
Nu is het tijd voor strategische keuzes. We kunnen niet langer kandidaten hebben die zich achter vage posities verschuilen.
Ik heb dat heel duidelijk gecommuniceerd aan Belgrado. Het EU-aanbod zal door geen enkel ander land worden geëvenaard. Het is in het belang van zowel Servië als de EU om een democratisch Servië in de EU te brengen.
Maar het is ook tijd voor Servië om zijn strategische keuze duidelijk te maken. Het moet de EU-hervormingen implementeren die het leiderschap van Servië herhaaldelijk heeft beloofd te leveren. Dit is ook wat de Servische burgers luid en duidelijk vragen.
Dames en heren,
Laat me kort ingaan op een andere regio waar Europa kansen moet grijpen om zijn handelingsvrijheid te vergroten: de Zuidelijke Kaukasus.
De historische overeenkomst tussen Armenië en Azerbeidzjan heeft de regio in beweging gezet.
Voor het eerst in generaties wordt het vooruitzicht van handelsroutes van Europa naar Centraal-Azië via de Zuidelijke Kaukasus realistisch. Een geopolitieke en economische win-winsituatie voor iedereen onderweg.
Wat Robert Schuman en Jean Monnet wisten over economische kansen die gedeelde belangen en een basis voor vrede creëren, kan ook in die regio werkelijkheid worden.
Onze investeringen in de Zwarte Zee-regio creëren nieuwe kansen voor overlandhandel. Dit zal ons helpen overmatige afhankelijkheden van energie of kritieke grondstoftekorten te verminderen. En het zal grote kansen creëren voor onze bedrijven om transport-, digitale en energie-infrastructuur in de regio te bouwen.
Ik kan u onze bereidheid verzekeren om nauw samen te werken met Frankrijk om deze kansen te benutten voor een onafhankelijker Europa.
Dames en heren,
Ik ben een nuchtere optimist. Ik weet dat de uitdagingen enorm zijn, maar ik geloof dat Europa de politieke visie heeft om zich aan te passen en te hervormen.
Onze Unie is altijd gebouwd door degenen die durfden te denken voorbij de beperkingen van hun tijd.
Net als in de tijd van Robert Schuman, en die van Simone Veil of François Mitterrand, moeten we opnieuw de uitdaging aangaan en een verenigd Europa bouwen dat de kracht en de wil heeft om zijn eigen lot te bepalen.
