Ik waardeer uw uitnodiging om het belangrijke onderwerp van de nieuwe EU-medeling over humanitaire hulp te bespreken. En ik ben dankbaar voor de langdurige steun van deze Commissie aan de humanitaire hulp van de EU.
We zijn ons allemaal bewust van de omvang van de uitdagingen waarmee het humanitaire systeem vandaag wordt geconfronteerd. De wereldwijde instabiliteit is toegenomen, crises zijn vermenigvuldigd en degenen die verantwoordelijk zijn, hebben nagelaten deze op te lossen.
Als gevolg daarvan is de kwetsbaarheid sterk toegenomen en zijn de humanitaire behoeften overal gegroeid.
Dit zijn niet alleen humanitaire en politieke crises. Klimaatverandering treft ons ook hard. Tijdens mijn recente missie naar Latijns-Amerika hebben we een Voorbereidingsadministratieovereenkomst met de regio ondertekend. In Jamaica zag ik uit de eerste hand de verwoesting veroorzaakt door orkaan Melissa.
Ik wil de humanitaire rapporteur van de DEVE-commissie, Leire Pajin, die met ons meereisde op deze missie, hartelijk bedanken.
Ik wil enkele cijfers met u delen: vandaag hebben meer dan 300 miljoen mensen humanitaire hulp nodig. Volgens het Global Humanitarian Overview 2025 van OCHA zou de wereld echter meer dan 47 miljard USD nodig hebben om alleen levensreddende hulp te bieden aan 190 miljoen mensen van dit totaal.
Toch is het financieringstekort het grootste ooit geregistreerd, en de financiering is scherp gedaald ten opzichte van vorig jaar. In deze dramatische context ondergaat het humanitaire systeem grote hervormingen en extreme prioritering. VN-noodcoördinator Tom Fletcher vraagt ons om ons te richten op de levensreddende behoeften van slechts 115 miljoen mensen met het hoogste risico, maar zelfs dit zal het systeem tot het uiterste belasten.
Deze noodzakelijke prioritering betekent dat bijna 200 miljoen mensen zonder de hulp zullen blijven die ze nodig hebben, simpelweg omdat het geld er niet is. Deze sombere realiteit vraagt om politieke actie, en met dit in gedachten zal ik de voorbereiding van een nieuwe mededeling over humanitaire hulp leiden.
Als Europeanen hebben we een sterke toewijding aan humanitaire hulp en humanitaire principes. Deze mededeling moet Europeanen en onze partners eraan herinneren via concrete beleidsmaatregelen, omdat de oorzaken van deze crisis niet alleen over budgetten gaan.
In de afgelopen jaren zijn schendingen van het internationaal humanitair recht, waaronder aanvallen op kinderen en ziekenhuizen, sterk toegenomen.
Alleen al in Oekraïne werden tussen 2022 en 2024 ongeveer 5.500 aanvallen op civiele infrastructuur gemeld. Vorig jaar was het dodelijkste jaar ooit voor humanitaire hulpverleners - en de aantallen blijven stijgen.
De oorlog in Soedan is een van de dodelijkste geworden voor hulpverleners wereldwijd. Van april 2023 tot augustus 2025 werden meer dan 120 humanitaire hulpverleners gedood, en sindsdien nog veel meer, bijna allemaal Soedanezen. Gaza werd een kerkhof voor tienduizenden burgers, waaronder humanitaire hulpverleners, met meer dan 560 gedode hulpverleners sinds het begin van de oorlog.
De verspreiding van desinformatie en haatzaaiende uitlatingen gericht tegen humanitaire organisaties in veel conflicten maakt dit nog erger. Het meest verontrustend is dat aanvallen op de legitimiteit van het humanitaire systeem zelf, en op de waarden waarvoor het staat, toenemen. Dit alles vraagt om een sterke EU-reactie. We moeten een principiële en betrouwbare donor blijven, een verdediger van onze kernwaarden en een sterke ondersteuner van het multilaterale humanitaire systeem.
Onze humanitaire mededeling zal gebaseerd zijn op drie pijlers: bescherming, prestaties en partnerschap.
Ten eerste bescherming. Om alle genoemde redenen is het belangrijker dan ooit om onze sterke steun te tonen voor de naleving van het internationaal humanitair recht en humanitaire principes. We werken aan het versterken van humanitaire diplomatie, het verbeteren van de bescherming van humanitaire hulpverleners, vooral lokale hulpverleners, kinderen en bescherming tegen gendergerelateerd geweld.
Ten tweede prestaties. Met bezuinigingen moeten we de effectiviteit en efficiëntie van onze reactie verbeteren. Het financieringstekort heeft ook de fragmentatie en inefficiënties in de coördinatie tussen humanitaire actoren blootgelegd, vaak gedreven door concurrentie om middelen in plaats van samenwerking. Neem de humanitaire toeleveringsketen, de ruggengraat van elke operatie, aparte inkoopkanalen of agentschap-specifieke magazijnen verhogen de kosten en bieden een grote kans op efficiëntiewinst.
We zoeken naar manieren om efficiënter te zijn, via gezamenlijke toeleveringsketendiensten, gezamenlijke inkoop, betere digitale hulpmiddelen, meer contante hulp en verbeterde kwaliteit van financiering. We zullen ook de lokalisatie versterken: de reactie verankeren in lokale realiteiten, lokale hulpverleners versterken en ondersteuning afstemmen op de behoeften van de gemeenschap.
We zullen onze routekaart voor lokalisatie uitvoeren, die ik aankondigde op het Europees Humanitair Forum in mei, om ervoor te zorgen dat 25% van alle EU-humanitaire financiering zo direct mogelijk aan lokale partners wordt geleverd tegen 2027, wat het dubbele is van vandaag. We promoten een reactie die zo lokaal mogelijk, zo internationaal als nodig is.
Het derde aandachtsgebied is partnerschap. Het ontwikkelen van een geïntegreerde EU-reactie op kwetsbaarheid zal centraal staan in dit werk, een topprioriteit voor mij, net als voor u. Volgens de OESO leeft meer dan 70% van de mensen wereldwijd die in extreme armoede leven in kwetsbare landen of contexten. Het is duidelijk dat we humanitaire crises niet kunnen oplossen of duurzame ontwikkeling kunnen bereiken zonder kwetsbaarheid aan te pakken.
We moeten humanitaire behoeften verminderen door een meer geïntegreerde aanpak van kwetsbaarheid te hanteren, van de oorzaken tot transities en duurzame oplossingen. Dit betekent het versterken van partnerschappen met ontwikkelingsdonoren, ontwikkelingsbanken, internationale financiële instellingen, de particuliere sector en filantropieën.
Deze partnerschappen zijn belangrijk binnen het eigen beleid en de diensten van de EU, maar moeten ook daarbuiten gaan. We hebben nieuwe manieren van werken en innovatieve oplossingen nodig. Daarom heb ik banden opgebouwd met EIB-president Nadia Calvino en de managing director van het World Economic Forum Sheba Crocker om de betrokkenheid bij ontwikkelingsbanken, de particuliere sector en andere belangrijke actoren bij het gezamenlijk reageren op kwetsbaarheid te versterken.
Morgen zal ik ook vergaderen met vertegenwoordigers van grote Europese filantropieën, die klaar zijn om met ons samen te werken. Om hiervan een succes te maken, moeten we een Team Europe-aanpak hanteren.
Ik zal met onze lidstaten samenwerken om de EU te positioneren als een toonaangevende donor en een belangrijke vormgever van een sterk humanitair systeem.
De mededeling zal vergezeld gaan van drie stafwerkgroepen: over humanitaire diplomatie, over strategische humanitaire toeleveringsketen en over een geïntegreerde EU-aanpak van kwetsbaarheid. Dit zal onze inzet tonen, de zichtbaarheid van de kwesties vergroten en concreter aangeven hoe we deze prioriteiten in de praktijk zullen brengen.
De timing is juist. De goedkeuring staat gepland voor het tweede kwartaal van 2026. Dit stelt ons in staat te reageren op het snel veranderende humanitaire landschap, inclusief de hervorming onder leiding van Tom Fletcher. Dit zal ook de EU positioneren als een principiële, verantwoordelijke en toonaangevende donor.
Laat me afsluiten met een woord over de EU-humanitaire financiering en aanpak in het volgende MFK. In juli presenteerde de Commissie het ambitieuze nieuwe Global Europe-instrument, met een voorgesteld bedrag van €25 miljard voor humanitaire hulp. Cruciaal is dat onder het MFK-voorstel humanitaire hulp zal blijven worden geleverd onder de regels en procedures van de bestaande Humanitaire Hulp-verordening.
Dit is essentieel om de humanitaire principes en onafhankelijkheid die door deze verordening worden gegarandeerd te behouden, terwijl de snelheid en wendbaarheid om snel groeiende behoeften aan te pakken, wordt gewaarborgd.
De Global Europe-architectuur zal ook de synergieën tussen al onze externe instrumenten en beleidslijnen versterken, een belangrijke stap om de humanitaire-ontwikkelings-vredesnexus te verbeteren en beter in te spelen op de groeiende kwetsbaarheid wereldwijd.
Ik hoop daarom dat de DEVE-commissie en het Europees Parlement het MFK Global Europe-voorstel zullen helpen verdedigen.
Nu we het consultatieproces voor de mededeling starten, hoor ik graag uw mening zodat deze kan worden meegenomen. Laten we de krachten bundelen om deze ambitieuze agenda te realiseren.
