Dank u voor uw cruciale werk op het gebied van rampenpreventie, paraatheid en respons. Vandaag lag de focus op twee gebieden: wat werkt, en vooral hoe we het beter kunnen doen. Dus wat werkt er?
Het is duidelijk dat ons EU Mechanisme voor Civiele Bescherming een succesverhaal is. Het werd 25 jaar geleden opgericht en sindsdien zijn de hulpverzoeken meer dan tien keer toegenomen. Dit mechanisme heeft jaar na jaar zijn waarde bewezen als een krachtig beschermschild, in Europa en wereldwijd. Dit jaar alleen al is het zestig keer geactiveerd.
Afgelopen zomer hebben we ongeveer 700 brandweerlieden uit 14 Europese landen gepositioneerd in risicogebieden om lokale teams te ondersteunen tegen branden die meer dan een miljoen hectare in de EU hebben verbrand. Dit mechanisme biedt ook sterke steun aan het volk van Oekraïne, een land dat dagelijks wordt aangevallen. Europeanen mogen trots zijn op deze solidariteit.
Vandaag lag de focus ook terecht op hoe we beter kunnen voorbereiden op deze gevaarlijkere wereld. We bevinden ons in een grijze zone: we zijn niet in oorlog, maar ook niet in vrede. De afgelopen jaren hebben we een reeks wake-up calls meegemaakt: COVID-19, de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, en frequentere natuurrampen door klimaatverandering.
Hybride en cyberaanvallen nemen toe. Drones vliegen over grenzen. Infrastructuur wordt gesaboteerd. En onze democratieën worden zelfs doelwit. Tijdens de recente verkiezingen onderging Moldavië 14 miljoen cyberaanvallen op één dag.
Deze bedreigingen reiken tot in elke hoek van onze samenlevingen: onze elektriciteitsnetten, banken, toeleveringsketens, grondstoffen, sociale media, zelfs de telefoons in onze zakken. Dit is hoe moderne agressie eruitziet, dus we moeten ons aanpassen.
Dat is precies wat we doen met onze allereerste EU Paraatheidsstrategie en ons voorstel voor een verbeterd Mechanisme voor Civiele Bescherming. We bouwen aan een nieuw tijdperk van Europese veiligheid, waar iedereen weet wat te doen en samen optreedt wanneer een crisis toeslaat. Minder reageren, meer anticiperen en voorbereiden.
Onze Paraatheidsstrategie volgt drie eenvoudige principes. Ten eerste een all-hazards aanpak: het beoordelen van elk risico, natuurlijk of door mensen veroorzaakt, en hoe deze risicos sectoren overstijgen. Ten tweede een whole-of-government aanpak: lokale, regionale, nationale en EU-niveaus werken volledig gecoördineerd samen. En ten derde een whole of society inspanning: overheden, industrie, maatschappelijk middenveld, vrijwilligers, het leger en burgers.
We veranderen ook hoe we onze beleidsvorming aanpakken, vanaf het begin. We noemen het preparedness by design. Wanneer we een nieuw beleid of investering ontwikkelen, zorgen we ervoor dat het twee dingen bereikt: Europa veiliger maken en bestand zijn tegen stress. Dit is al onderdeel van ons voorstel voor de volgende Europese begroting. Ik reken op uw steun om ons ambitieniveau voor paraatheid te verdedigen.
Afgelopen juli stelden we voor om ons Unie Mechanisme voor Civiele Bescherming nog sterker te maken om de uitdagingen van vandaag aan te kunnen. Deze verordening brengt civiele bescherming, gezondheidsparaathied en crisisanticipatie samen in één instrument. Minder fragmentatie en meer coördinatie tussen sectoren.
We helpen ook de lidstaten bij het beheren van rampen door te versterken wat al werkt. We zorgen er ook voor dat noodhulp en gezondheidsparaathied volledig verbonden zijn. Ik reken op u om de ambitie hoog te houden tijdens de onderhandelingen over het UCPM/HER-voorstel, en ik zal aan uw zijde staan.
Uw beslissing om een panel aan klimaatverandering te wijden is de juiste. Het is dringend nodig. De wetenschap is duidelijk: binnen het volgende decennium zullen de wereldtemperaturen waarschijnlijk 1,5° Celsius boven het pre-industriële niveau uitstijgen. We hebben geen glazen bol nodig om te zien hoe een wereld boven 1,5° Celsius eruitziet. We leven er al in.
Vorige maand verwoestte orkaan Melissa, de krachtigste ooit geregistreerd in Jamaica en de op een na meest intense in de Atlantische Oceaan, het Caribisch gebied. Het eiste veel te veel levens en veegde jaren van ontwikkeling weg. Vernietigende stormen en overstromingen troffen recent Zuid- en Zuidoost-Azië, met verschrikkelijke verliezen aan mensenlevens, ontheemding en schade in Indonesië, Maleisië en Thailand. De lijst gaat door.
Mitigatie alleen is niet langer voldoende. Aanpassing, preventie en veerkracht moeten nu centraal staan in onze respons. We mogen trots zijn dat ons Mechanisme voor Civiele Bescherming en humanitaire hulp het lijden verminderen en levens redden, zowel thuis als op plaatsen die beven van menselijk leed, zoals Gaza, Soedan, Haïti en Bangladesh.
Maar we moeten verder gaan met preventie en aanpassing, en dat over alle sectoren heen.
Afgelopen vrijdag was ik in Bremen, Duitsland. Ik bezocht een lokale gemeenschap direct naast de rivier de Weser, waar stormvloeden door klimaatverandering steeds frequenter worden. Dit betekent dat ze nu vaker moeten evacueren.
We kunnen niet met gekruiste armen wachten op de volgende storm. Daarom bevat onze Paraatheidsstrategie een nieuw klimaatadaptatiebeleid. Ik kijk ernaar uit om nauw samen te werken met Commissaris Hoekstra hierover.
Het helpen van landen en gemeenschappen bij het opbouwen van klimaatresistentie en voorbereiding op rampen is niet alleen solidariteit. Het is ook een strategische investering in veiligheid en stabiliteit.
Paraathied is niet langer een niche-onderwerp voor alleen experts. Het raakt ons allemaal — overheden, bedrijven, het leger en elke burger. We hebben allemaal een rol te spelen, want wanneer iedereen voorbereid is, is iedereen veiliger en wordt onze hele samenleving sterker.
Uw expertise en inzet zijn essentieel om mensen veilig te houden in onze Unie. U kunt op mij rekenen, en ik weet dat wij op u kunnen rekenen. Samen bouwen we aan een Europa dat klaar is voor wat er ook komt.
