Elk jaar op 18 november herinnert de Europese Antibioticadag ons eraan dat antimicrobiële resistentie een van de grootste bedreigingen vormt voor de volksgezondheid in Europa en wereldwijd. Het ontstaat wanneer infecties niet langer reageren op antimicrobiële geneesmiddelen, vaak door het misbruik en overmatig gebruik van antimicrobiële middelen bij mensen, dieren en planten.
Het bedreigt de basis van de moderne geneeskunde. Het kan ons terugbrengen naar een tijd waarin gewone infecties, kleine verwondingen, bevallingen of routinematige operaties opnieuw levensbedreigend kunnen worden. De gevolgen zijn al zichtbaar: moeilijker te behandelen infecties, langere ziekenhuisopnames en meer dan 35.000 sterfgevallen per jaar in Europa. Antimicrobiële resistentie brengt ook hoge economische kosten met zich mee, met een geschat verlies van €11,7 miljard per jaar in Europese landen door langdurige ziekte, verminderde productiviteit en zorgkosten.
Antimicrobiële resistentie ontwikkelt zich wanneer we deze levensreddende medicijnen overmatig gebruiken. We moeten ervoor zorgen dat antimicrobiële middelen alleen worden gebruikt wanneer dat nodig is, en dat antimicrobiële middelen als laatste redmiddel zo spaarzaam mogelijk worden ingezet. Helaas toont het laatste rapport van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding aan dat we niet op schema liggen om verschillende van onze doelstellingen voor het verminderen van antibioticagebruik tegen 2030 te halen. Daarom treedt de Commissie op alle fronten en met alle partners op om de stijging van antimicrobiële resistentie te beperken. We investeren €50 miljoen om lidstaten te ondersteunen bij het versterken van infectiepreventie en -bestrijding, het bevorderen van het verstandig gebruik van antibiotica en het verbeteren van de surveillance.
Tegelijkertijd zullen we de voortgang monitoren en onze inspanningen opvoeren om het publiek bewuster te maken en te begrijpen waar meer ondersteuning nodig is. Verstandig antibioticagebruik betekent het volgen van medische richtlijnen, ervoor zorgen dat ze alleen worden ingenomen wanneer een arts dat noodzakelijk acht, en het vermijden van misbruik of zelfmedicatie.
Bovendien bevorderen we onderzoek en ondersteunen we innovatie in de herziening van de farmaceutische wetgeving, en investeren we €75 miljoen in het nieuwe One Health AMR-onderzoeksverband. Door nieuwe en effectievere antibiotica te ontwikkelen, aparte oplossingen te garanderen voor zowel menselijk als dierlijk gebruik, en te vertrouwen op preventieve maatregelen zoals vaccins waar mogelijk, kunnen we bestaande behandelingen beschermen en onze capaciteit versterken om toekomstige gezondheidsbedreigingen aan te pakken.
De Europese Antibioticadag herinnert ons eraan dat het waarborgen van de effectiviteit van antibiotica niet slechts een technische uitdaging is — het is een gedeelde verantwoordelijkheid en een urgente politieke prioriteit.
Vandaag en elke dag roep ik zorgverleners, dierenartsen, boeren, beleidsmakers en alle burgers op om mee te doen in de strijd tegen antimicrobiële resistentie. Antimicrobiële middelen zijn een beperkte hulpbron. We moeten ze altijd gebruiken onder begeleiding van een arts, infecties waar mogelijk voorkomen en hun effectiviteit beschermen voor toekomstige generaties.
