‘Zie de maan schijnt door de bomen’; kijk naar de prachtige bomen in Amsterdam! Meer dan 5800 bomen zijn onderzocht, en ongeveer 4000 kunnen mogelijk als monumentaal worden aangemerkt. Wandel door de stad en ontdek de verhalen van deze bijzondere bomen.
Monumentale bomen zijn net zo belangrijk als monumentale gebouwen. Ze geven schoonheid en identiteit aan de stad. Bovendien bieden grote oude bomen schaduw en verbeteren ze de luchtkwaliteit. In een drukke stad als Amsterdam zijn deze bomen kwetsbaar, daarom krijgen ze extra bescherming. Ze worden op de lijst van beschermwaardige bomen geplaatst. Deze lijst beschrijft wat een boom speciaal maakt (zie rapport). Hier zijn enkele voorbeelden van bijzondere bomen in de verschillende stadsdelen:
West | Platanen in het Leidsebosje
In het Leidsebosje groeien 2 oude platanen. Deze bomen zijn meer dan 160 jaar oud en zijn de dikste bomen van Amsterdam, met een stamomtrek van meer dan 7 meter! Ze zijn een symbool van de waarde die Amsterdammers aan bomen hechten.
Zuidoost | De boom die alles zag
Een bijzondere grauwe abeel overleefde een vliegtuigramp in 1992 en werd een herdenkingsmonument. De boom, met zijn unieke schors, heeft een grote emotionele waarde en is nu verbonden met andere bomen om zijn stabiliteit te waarborgen.
Weesp | Begraafplaats Driemond
Hier staan nog enkele oude bomen van begin 1900. Ze vertellen het verhaal van hoe Weesperkarspel zijn eigen begraafplaats kreeg, waar families hun geliefden konden begraven.
Nieuw-West | De osagedoorn
Slechts 5 osagedoorns staan in Amsterdam, waarvan er slechts 2 groot zijn. Eén van de mooiste staat in het Volkstuinpark Ons Buiten en biedt unieke goudappels in de herfst.
Noord | De Meerpadkastanje
Deze 210 jaar oude kastanje heeft veel meegemaakt maar bestaat nog steeds. Hij blijft staan, zelfs wanneer de houtwinkel om hem heen wordt verbouwd.
Amsterdamse Bos | De Jakoba Mulderboom
Een tulpenboom in het Amsterdamse Bos. Dit eerbetoon aan Jakoba Mulder, de stedenbouwkundige, laat zien hoe bomen blijven herinneren aan de geschiedenis van de stad.
Zuid | De wilde wingerd
In de Harmoniehofbuurt groeien wilde wingers die de gevels verfraaien. De oudsten zijn nu zelfs echte bomen geworden met een omtrek tot 90 cm.
Centrum | De Hollandse iep van de Oudemanhuispoort
De oudste iep van Amsterdam staat hier, geplant in 1890. Met een stamomtrek van 472 cm is deze boom nog steeds gezond en belangrijk voor de stad.
Westpoort | De populieren van het Lancaster-monument
Bij de plek van een vliegtuigcrash zijn populieren geplant als herinnering aan het tragische voorval en de slachtoffers. Deze bomen zijn nu een belangrijk onderdeel van het monument.
Oost | Amsterdam-iepen
Amsterdam is de hoofdstad van iepen. Bijna geen andere stad heeft zoveel bijzondere iepen als Amsterdam, die sinds 1980 zijn geplant.
Wat maakt een boom monumentaal?
Een boom moet niet alleen oud zijn, maar ook een bijzondere rol spelen in het stadsbeeld of een hoge natuurwaarde hebben. Veel bomen zijn meer dan 100 jaar oud, maar jongere bomen kunnen ook als monumentaal worden aangemerkt als ze historisch of ecologisch belangrijk zijn. De grachtengordel is bijvoorbeeld UNESCO-werelderfgoed door de bijzondere rol van haar bomen.
Erfgoed van de Week
Elke week wordt een bijzonder stuk erfgoed onder de aandacht gebracht. Meer informatie vind je op amsterdam.nl/erfgoed, Open Research Amsterdam, en via sociale media. Dit artikel is geschreven door Wouter van der Wulp.
Bannerfoto: Monumentale treurbeuken in het Beatrixpark. | Foto: Wouter van der Wulp.