Aankomend weekend begint de Eredivisie en gaat Ajax op jacht naar de 37e landstitel. Maar wist u dat sinds de eerste landstitel van Ajax slechts 2 andere Amsterdamse clubs ooit kampioen van de Eredivisie werden: De Volewijckers en DWS. De Noord-Amsterdamse voetbalclub De Volewijckers schreef in 1944 geschiedenis in een afgeladen Olympisch Stadion. En honderden onderduikers waagden hun leven om dat mee te maken.
Het voetballeven ging in Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog gewoon door. Ajax kende een opmerkelijke sportieve terugval, want behalve de beker van 1943 won deze club geen prijzen. Dat was ook niet zo gek, want de Engelse succescoach Jack Reynolds was geïnterneerd en keerde pas na de oorlog weer terug.
Noord op z'n kop
Blauw-Wit werd 2 keer afdelingskampioen en had in die oorlogsjaren wel zijn sportieve hoogtepunten. De Volewijckers spande de kroon met de landstitel van 1944 en zetten zo Amsterdam-Noord compleet op zijn kop. En dat in de tijd dat de oorlogsellende steeds groter werd met gedeporteerde en ondergedoken voetballers en supporters.
150.000 toegangskaarten
De Volewijckers mocht in 1944 niet meer op het eigen Mosveld spelen vanwege het gevaar van bombardementen op de havens. Daarom week de club uit naar het Olympisch Stadion voor zijn kampioenswedstrijden tegen de 4 andere afdelingskampioenen van het land. Hiervoor werden maar liefst 150.000 toegangskaarten in totaal verkocht. Mensen gaven zelfs hun belangrijkste levensmiddelen weg om erbij te kunnen zijn!
Leven op het spel
Bij de laatste wedstrijd tegen Heerenveen was het een compleet gekkenhuis. Vlak voor aanvang arresteerde de politie een aantal zwarthandelaren, waarna de kaartjes werden weggegeven aan toevallige omstanders. In het stadion zaten ook onderduikers, die willens en wetens hun leven op het spel hadden gezet om te kijken naar De Volewijckers.
Gevaar van razzia's
Hierbij zat Tip de Bruin, de latere mode-ondernemer. ‘Ik was blij als ik één keer in de 2 weken weer even onder de mensen was.’ Volgens hem ging het om honderden onderduikers. De Bruin negeerde daarmee de waarschuwingen van verzetsbladen voor het bezoek van sportwedstrijden vanwege het gevaar van razzia’s.
NSB bij het stadion
‘Leren we het dan nooit?’ aldus De Waarheid eind 1943. ‘De illegale pers heeft voortdurend gewaarschuwd!’ Een week vóór de kampioenswedstrijd van De Volewijckers waren er in Sneek op die manier nog 21 mannen afgevoerd. En ook bij het Olympisch Stadion hing er een onaangename dreiging bij aankomst van De Bruin. ‘Bij de ingang van het stadion stonden leden van de NSB en Grüne Polizei. Ik liep in het midden van de massa om onopgemerkt binnen te komen.’
Kampioensfeest
Na de wedstrijd liepen de duizenden supporters in een feestelijke stoet dwars door de stad terug naar huis, want de trams reden die dag niet uit besparing. De Bruin: ‘De bezetters keken vreemd op naar die zingende, juichende schare supporters. Vele Amsterdammers sloten zich bij ons aan.’
Weer veilig thuis
Het leidde tot een spontaan volksfeest in Amsterdam vanwege de landstitel van De Volewijckers, van het Olympisch Stadion tot het Mosveld. De Duitsers vonden het voor één keer goed. Gelukkig maar, want zo kwamen al die onderduikers veilig weer thuis. Ze hadden hun leven niet voor niets geriskeerd.
Eeuwen in beweging
Dit is een van de 20 verhalen uit het boek Amsterdam en voetbal. Eeuwen in beweging. Het boek werd ter gelegenheid van het EK Voetbal van 2020 geschreven door sporthistoricus Jurryt van de Vooren en is een uitgave van de gemeente Amsterdam, verzorgd door het Stadsarchief in samenwerking met Sport en Bos.
Lees het volledige boek gratis via Boek Amsterdam en voetbal.