De gemeente Utrecht start een pilot om peukenoverlast terug te dringen. Sigarettenfilters zijn het meest gevonden zwerfafval: zo'n twintig tot 30 procent van al het afval op straat bestaat uit peuken. Ze vervuilen het milieu, vergaan bijna niet en zorgen voor een rommelig straatbeeld. Daarom test de gemeente op ‘hotspot’ locaties met stickers en grondverf een nieuwe aanpak om mensen te stimuleren hun peuk uit te maken en in de prullenbak te gooien.
Wethouder Susanne Schilderman (Openbare Ruimte): "Je ziet ze overal: sigarettenpeuken. Ondanks talloze initiatieven en duizenden vrijwilligers belandt nog steeds 75% van alle peuken in de natuur. Slecht nieuws, want peuken zijn gemaakt van plastic en bevatten giftige stoffen die het milieu ernstig vervuilen. Eén peuk kan wel 1.000 liter grondwater verontreinigen. En opruimen? Dat is een enorme uitdaging, zeker tussen de klinkers in de stad. In Utrecht gebruiken we zelfs speciale peukenzuigers om ze uit de kieren te halen. We doen ons best, maar voorkomen is beter dan opruimen. Dus: doof je peuk en gooi ’m in de prullenbak. Samen houden we onze stad schoon.”
Aanpak
De gemeente gebruikt materialen uit de landelijke toolbox van Schouders onder Schoon. De gemeente brengt stickers aan op prullenbakken en sjablonen met milieuvriendelijke melkverf op de stoep. Deze middelen trekken de aandacht en herinneren rokers aan de juiste handeling. De pilot duurt twaalf weken. De gemeente meet vóór, tijdens en na de proef hoeveel peuken er liggen. Bij succes (minstens 30% minder peukenafval) breidt de gemeente de aanpak uit naar andere locaties.
Wethouder Schilderman en Anton Damen (Plandelman) bij een prullenbak die onderdeel is van de nieuwe campagne
Waarom deze pilot?
De pilot sluit aan bij het Actieplan Utrecht Schone Stad. Dit actieplan biedt ondersteuning in de aanpak tegen zwerfafval. Vrijwilligersgroepen vragen ook om extra aandacht voor peukenafval. Utrecht ondersteunt daarnaast de internationale beweging tegen plastic sigarettenfilters.
De drie pilotlocaties liggen bij bushaltes. Sinds 1 januari 2022 moeten alle bushaltes rookvrij zijn. Desondanks komen daar nog veel peuken op de grond terecht. Twee prullenbakken op de Potterstraat stonden te dicht bij de rookvrije zone. De gemeente heeft deze prullenbakken verplaatst zodat de halte volledig rookvrij blijft. Op de bakken zit de sticker: “Maak ’m uit en gooi ’m in de prullenbak.” Daarnaast plaatst de gemeente op deze plekken ook extra ‘rookvrij’ tegels.
Planning
De pilot start in december en loopt tot eind februari 2026. In het voorjaar van 2026 komen de resultaten en wordt besloten over een vervolg.
Hulp en contact Gemeente Utrecht
Bezoekadres
Stadsplateau 1
3521 AZ Utrecht
Postadres
Postbus 16200
3500 CE Utrecht
