Utrecht heeft al meer dan 30 jaar een drugstestservice, op dit moment uitgevoerd door Jellinek. Bij de drugstestservices kunnen bezoekers anoniem hun drugs laten testen. Hierdoor weet je wat er in je drugs zit en hoe sterk die is. Dit draagt bij aan veiliger gebruik van drugs. De drugs wordt naar het lab gestuurd voor analyse en na een week kan de bezoeker bellen over de uitslag, geheel anoniem. In het geval van XTC kan in iets meer dan 30% van de gevallen direct een uitslag worden gegeven.

In het festivalseizoen is het erg druk bij de testservice waardoor niet alle bezoekers geholpen kunnen worden. Vanaf juni 2025 wordt de nieuwe drugstestmachine (FTIR) in gebruik genomen. Deze machine kan een aantal drugs (MDMA-poeder, amfetamine, 2-MMC, 3-MMC, ketamine, GHB) direct een uitslag worden geven. Drugs zoals XTC en cocaïne kunnen niet worden getest door de FTIR. 

Intermediairs

Ook wordt door deze FTIR een andere groep mensen bereikt. Mensen met een (kwetsbaarheid voor) verslaving weten hun weg nog niet voldoende naar de testservice te vinden en worden nu nog maar zeer beperkt bereikt. De FTIR is geschikt voor deze doelgroep omdat het direct uitslag van de middelen geeft. Om het bereik onder kwetsbare doelgroepen te vergroten, is de testservice gestart met een pilot om intermediairs drugs op te laten halen bij de gebruiker. Dit kan gedaan worden door veldwerkers of andere professionals die verbonden zijn aan Jellinek en in contact komen met deze doelgroep.

Er ontstaat zo zicht op een markt die zich nu vaak buiten het beeld van de testservice afspeelt, waardoor er beter zicht komt over trends en gebruikers op straat. Hiermee kan hulpverlening worden verbeterd. Deze pilot kan nu worden gecontinueerd.

Vaker open
De gemeente financiert deze drugstestservice. Wethouder Eelco Eerenberg (Volksgezondheid) legt uit: “Het beste is om geen te drugs gebruiken, maar als je gebruikt doe het dan zo veilig mogelijk. We zien nu dat de drugstestservice in het festivalseizoen erg druk is. De gemeente zorgt er daarom voor dat dit jaar de drugstestservice tijdens het festivalseizoen extra open gaat waarbij de FTIR kan worden ingezet. Ook kan de testservice enkele keren tijdens het weekend kan worden bezocht.” 

Meer mensen kunnen bereiken
Jellinek: ‘Wij zijn heel blij met een extra openstelling. Uit het klanttevredenheidsonderzoek van mensen die de drugstestservice bezoeken is al vaker gevraagd naar meer openingstijden. Daarnaast is het testen van drugs niet alleen handig voor de gebruiker. Jellinek weet hierdoor namelijk ook wat er op de markt is. Want stel we zien zo'n vervuild product, dan kunnen we er heel snel voor waarschuwen, en dan zie je ook dat het heel snel van de markt gaat, en dat er dan weinig slachtoffers zijn. Daarnaast zijn we erg blij met de extra mogelijkheden die we hebben gekregen om doelgroepen te bereiken voor wie de drempel naar de testservice nog te hoog is."