Wethouder Susanne Schilderman (Financiën): “Dit is de laatste voorjaarsnota van dit college. Bij ons aantreden in 2022 zag de wereld er heel anders uit. De spanningen wereldwijd zijn voelbaar in onze stad en mensen maken zich zorgen over de toekomst. Daarnaast zitten we, net als veel andere gemeenten, in financieel zware tijden. We hebben daarom zorgvuldige keuzes gemaakt, met oog voor de stad en de toekomst van Utrecht. We verhogen de lasten voor inwoners en ondernemers niet. We blijven investeren in woningbouw en in oplossingen voor het overbelaste elektriciteitsnet. Ook blijven we Utrechters ondersteunen die dat nodig hebben, bijvoorbeeld via de jeugdzorg. Ondanks dat we daar door het Rijk nog steeds onvoldoende voor gecompenseerd worden.”

Investeren in de stad

Utrecht blijft investeren in een leefbare en levendige stad, met gelijke kansen, betaalbaar wonen en duurzaamheid als belangrijke speerpunten. Er zijn bijvoorbeeld concrete stappen gezet richting een volledig circulaire stad in 2050. Dit betekent dat Utrecht afvalvrij wordt, en materialen en grondstoffen worden hergebruikt. Het college zet ook de succesvolle schuldenaanpak voort, waardoor inwoners met financiële problemen sneller en effectiever worden geholpen. 

In de afgelopen drie jaar heeft het college jaarlijks meer dan 90 miljoen euro geïnvesteerd in de stad. Deze investeringen gingen onder andere naar woningbouw, het vergroenen van straten en het verhogen van subsidies voor sport en cultuur. Ook in de komende jaren is geld gereserveerd voor:

• De bouw van woningen in groene, leefbare wijken zoals Cartesius, Merwede en Smakkelaarspark.
• Een zwembad in het Máximapark
• Een rugbyveld in Rijnvliet
• Opvang voor vluchtelingen en statushouders
• Compensatie voor tekorten in de jeugdzorg

Het college reserveert daarnaast in totaal 12,3 miljoen euro voor de jaren 2025 en 2026 voor oplossingen voor het overbelaste stroomnet. Dit bedrag is onder meer bestemd voor de uitbreiding van de energie-infrastructuur, de plaatsing van elektriciteitshuisjes en maatregelen die vraag en aanbod van zonne- en windenergie beter op elkaar afstemmen. Ook gaat de gemeente zich verder voorbereiden op een mogelijke langdurige stroomuitval, bijvoorbeeld met een noodstroomvoorziening voor essentiële elektrische installaties van Stadsbedrijven. 

Het ‘ravijnjaar’ komt eraan

Hoewel het Rijk stappen heeft gezet om gemeenten deels tegemoet te komen, blijft het tekort groot. Vanaf 2026 dreigt er een landelijk tekort van ruim 2 miljard euro voor gemeenten. Voor Utrecht betekent dit dat er een tekort is van 27,9 miljoen euro op een totale begroting van 2 miljard. Dit komt onder meer door de achterblijvende bijdrage uit de toelage vanuit het Rijk via het gemeentefonds, de prijsstijgingen, en het uitblijven van voldoende compensatie voor de uitvoering van inburgering.

Voorbereid op moeilijke tijden

Om voorbereid te zijn op teruglopende rijksinkomsten, nam Utrecht al eerder maatregelen zoals bezuinigingen en hervormingen binnen de eigen organisatie. Bij de uitwerking van deze hervormingen lag de nadruk op efficiëntie met een minimale impact op de uitvoering. In totaal worden de komende jaren circa 140 banen (fte) afgebouwd, grotendeels via natuurlijk verloop. Bovenop de reeds voorgenomen hervormingen van 25 miljoen euro, zijn met deze voorjaarsnota extra bezuinigingen van 8,8 miljoen euro structureel ingeboekt. Dit was nodig om de begroting rond te kunnen maken. Eén van de maatregelen binnen deze bezuiniging is het sluiten van het klantcontactcentrum (KCC) op woensdag- en vrijdagmiddag. 

Wethouder Susanne Schilderman: “We hebben ons de afgelopen jaren voorbereid op het scenario waarin het ravijnjaar realiteit wordt. Daardoor kunnen we nu de lasten voor inwoners gelijk houden en de impact op de stad beperken. Maar het blijven spannende tijden. De gemeente kan niet alles meer zelf doen en zal vaker een beroep doen op de kracht van de Utrechtse samenleving. Als we samen de schouders eronder zetten, houden we onze stad leefbaar en sociaal voor iedereen, nu en in de toekomst.” 

Vervolg

De voorjaarsnota 2025 wordt in de komende weken besproken in de raadscommissies en op 10 juli behandeld in de gemeenteraad. De volledige nota en een publieksvriendelijke versie zijn te vinden op: www.utrecht.nl/voorjaarsnota