De commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport sprak dinsdag 2 december met de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Het onafhankelijke adviesorgaan voor regering en parlement was door de commissie uitgenodigd om in te gaan op drie recent verschenen rapporten van de Raad over gezond samenleven, veroudering en mentale gezondheid. De bijeenkomst was verdeeld in drie blokken, een per rapport. Per keer gaven leden van de Raad een toelichting over hun adviezen.
Planetaire grenzen
In het eerste deel ging het over het rapport 'Te heet onder onze voeten'. Als samenleving kun je niet gezonder zijn dan de planeet toelaat, zo stelde de Raad. De Raad vroeg aandacht van de Kamer voor rechtvaardigheid bij de transitie naar gezond samenleven binnen planetaire grenzen: normen op gebied klimaat en vervuiling worden steeds niet gehaald. De lasten die daardoor ontstaan, komen vooral terecht bij sociaal zwakke groepen. Denk aan de gevolgen van hittestress. Bij beleidsafwegingen zouden voortaan ook de gezondheidseffecten van maatregelen moeten worden meegewogen. Nu zijn economische effecten dominant.
In het tweede blok ging het over het rapport ‘Het rimpeleffect’ over veroudering. Het thema vergrijzing is niet nieuw en heeft de aandacht van politiek, maar er zijn spanningen tussen en binnen beleidsdomeinen, aldus de Raad. Voorzieningen als bibliotheken moeten bijvoorbeeld rendabel zijn, tegelijk willen we ouderen zo lang mogelijk thuis laten wonen. Sociale cohesie is belangrijk, woon- en leefomgeving moeten passend zijn, het ideaal is dat ouderen zoveel mogelijk blijven meedoen. De Raad adviseert samenlevingsgericht naar vergrijzing te kijken, dus naar alle generaties. Een samenhangende aanpak en meer sturen op de langere termijn zouden helpen.
Het derde en laatste blok ging over mentale gezondheid. In het rapport ‘Op de rem!’ is te lezen dat de mentale gezondheid van velen onder druk staat. Dit raakt veel mensen, terwijl de oorzaken van deze druk vaak het individuele overstijgen. Daarmee liggen ook de oplossingen deels buiten de mensen zelf, zegt de Raad. De Raad pleit voor een sociaal-culturele verandering waarbij we de hypernerveuze samenleving tot rust brengen. Zo kunnen we komen tot een meer ontspannen samenleving met minder mentale gezondheidsproblemen.
Het gesprek is hier terug te kijken.
