Bezwaar dat wet onvoldoende duidelijk is

De huisarts heeft in oktober en november 2021 zeven keer het geneesmiddel voorgeschreven voor de behandeling van patiënten met COVID-19. Hij is het niet eens met de boete. Het wetsartikel dat hij zou hebben overtreden, vindt hij onvoldoende duidelijk. Volgens hem verbiedt de tekst van het wetsartikel een arts niet om af te wijken van protocollen of standaarden die het off-label gebruik van medicatie afraden.

Wet is voldoende duidelijk, boete is terecht

Naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak is de tekst van het artikel in de Geneesmiddelenwet wel voldoende duidelijk en heeft de huisarts de wet overtreden. Off-label voorschrijven van geneesmiddelen betekent dat artsen medicijnen voorschrijven buiten de indicaties die het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen heeft geregistreerd. De Geneesmiddelenwet staat dit alleen toe als ‘daarover binnen de beroepsgroep protocollen of standaarden zijn ontwikkeld’. Een arts kan een geneesmiddel off-label voorschrijven als er protocollen en standaarden zijn die het voorschrijven van zulke geneesmiddelen toelaten. Maar dat was hier niet het geval. Integendeel, er was juist een advies van het Nederlandse Huisartsen Genootschap dat het gebruik van het geneesmiddel ivermectine voor COVID-19 afraadde. De wet biedt artsen dan geen mogelijkheid voor het off-label voorschrijven van geneesmiddelen. De huisarts heeft de wet dus overtreden en daarvoor mocht de minister een boete opleggen, aldus de Afdeling bestuursrechtspraak, die hiermee de uitspraak van de rechtbank Zeeland-West-Brabant bevestigt die in juli vorig jaar tot hetzelfde oordeel kwam.

Boete wordt niet verlaagd

De Afdeling bestuursrechtspraak overweegt in de uitspraak verder dat de huisarts met het voorschrijven van ivermectine heeft beoogd in deze uitzonderlijke omstandigheden op gewetensvolle wijze invulling te geven aan zijn professionele verantwoordelijkheid als arts. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft in maart van dit jaar ook al uitspraken gedaan over het off-label voorschrijven van geneesmiddelen en toen de boetes die aan de artsen waren opgelegd, om die reden verlaagd. Dat doet de Afdeling bestuursrechtspraak in de uitspraak van vandaag niet. De huisarts heeft de patiënten namelijk het verzoek gedaan om hun dossiers te vernietigen nadat de recepten zijn gemaakt, omdat hij “met het voorschrijven grote boetes riskeert.” De minister heeft zich naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak terecht op het standpunt gesteld dat deze werkwijze haaks staat op het uitoefenen van de professionele verantwoordelijkheid als arts. Goede, toegankelijke en begrijpelijke verslaglegging in het medisch dossier is van groot belang voor de kwaliteit en continuïteit van de zorgverlening en begeleiding. Een arts heeft bovendien de professionele verantwoordelijkheid om zich toetsbaar op te stellen en is wettelijk verplicht om een dossier over een patiënt aan te leggen. Deze verantwoordelijkheid en verplichting staan haaks op een werkwijze waarin een patiënt verzocht wordt het dossier te mogen vernietigen. Dit klemt te meer, omdat dit verzoek niet is ingegeven door het belang van de patiënt, maar door het eigen financiële belang van de arts om geen boete te krijgen.