Het programma Wonen en zorg voor ouderen is gestart in 2022 en heeft inmiddels de bouw van woningen voor ouderen hoog op de agenda gezet. Er worden steeds meer initiatieven genomen op het gebied van bouw en wonen. Daarnaast is de samenwerking met partijen in de woon- en zorgsector op regionaal en lokaal niveau versterkt. Ook worden ouderen steeds meer betrokken bij dit vraagstuk. Toch blijft de bouw van woningen voor ouderen een grote uitdaging, zoals te lezen is in de rapportage.

Samenwerking tussen woon- en zorgsector essentieel

Het maken van afspraken over huisvesting voor ouderen is complex en vraagt om intensieve betrokkenheid van verschillende partijen. Het afgelopen jaar zijn in alle 35 woondealregios overlegstructuren opgezet tussen de woon- en zorgsector en andere partijen, zoals welzijnsorganisaties. In de meeste provincies en regios is de regionale vraag naar huisvesting voor ouderen verder onderzocht. Er is bijvoorbeeld gekeken naar prijsklassen, specifieke gebieden en de bestaande voorraad. Daarnaast is er gewerkt aan draagvlak voor deze opgave.

De meeste regios hebben inmiddels de regionale bouwopgave voor ouderen vastgesteld. De provincie Overijssel is de eerste die afspraken heeft gemaakt over huisvesting voor ouderen en een regionale visie op wonen en zorg heeft ontwikkeld. Verwacht wordt dat andere regios, in of na de zomer, ook afspraken zullen maken over huisvesting voor ouderen.

De gemaakte regionale en lokale afspraken over huisvesting voor ouderen en andere doelgroepen, passende woonvormen, doorstroming en leefomgeving worden opgenomen in de volkshuisvestingsprogrammas. Deze programmas zijn opgenomen in het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting.

Beter inzicht in woonsituaties op latere leeftijd

Afgelopen jaar is door BZK, samen met de bancaire sector, onderzocht op welke manier ouderen geholpen kunnen worden om hun financiële situatie en woonsituatie in kaart te brengen. Dit heeft geleid tot de ondertekening van het convenant ouderen en toekomstbestendig wonen op 5 april 2024, door de financiële sector en het ministerie van BZK. Hiermee verplichten de partijen zich om ouderen beter te informeren over hun mogelijkheden op het gebied van wonen, verhuizen en hypotheken. Het ministerie van VWS heeft op 20 maart 2024 de campagne Praat vandaag over morgen gelanceerd, gericht op het stimuleren van gesprekken bij ouderen over de themas wonen, zorg en fit blijven.

Investeringen in huisvesting voor ouderen

Dankzij diverse stimulerings- en subsidieregelingen zijn er de afgelopen jaren positieve resultaten geboekt:

  • De Stimuleringsregeling ontmoetingsruimten in ouderenhuisvesting (SOO) heeft in 2022 en 2023 bijgedragen aan de realisatie van ongeveer 19.000 woningen met een ontmoetingsruimte. Voor 2024 is een budget van € 23 miljoen beschikbaar. De regeling voor 2024 wordt momenteel uitgewerkt.
  • De Stimuleringsregeling zorggeschikte woningen heeft tot 1 juni al 34 aanvragen opgeleverd met een totale waarde van € 24,5 miljoen. Deze aanvragen zijn goed voor de bouw van 1.700 woningen voor mensen met een zware zorgvraag. Deze regeling loopt tot 31 oktober 2024.
  • De Stimuleringsregeling wonen en zorg ondersteunt onderzoek naar de haalbaarheid van woonvormen, borgstelling voor de bouw van woonvormen en planontwikkeling. In 2023 werd hier € 1,9 miljoen aan besteed. In 2024 is in totaal € 3,8 miljoen aangevraagd: 55 aanvragen voor onderzoek naar haalbaarheid van woonvormen, 9 aanvragen voor een lening voor planontwikkeling en 2 voor borgstelling.
  • De Subsidieregeling intergenerationeel wonen heeft in de eerste ronde in totaal 9 aanvragen opgeleverd met een totale waarde van bijna € 1 miljoen. Van 2 januari 2024 tot 31 mei 2024 konden organisaties opnieuw subsidie aanvragen. In deze ronde zijn 4 aanvragen ingediend met een waarde van ongeveer € 333.000.