"Online leren, ontspannen en contact maken is voor kinderen heel waardevol.” Zegt staatssecretaris Digitalisering Eddie van Marum. “Maar we zien ook de keerzijde: pesten, schokkende beelden, ongewenste contacten en gezondheidsproblemen door te veel schermtijd. Daarom moeten sociale media en andere bedrijven die een online dienst aanbieden hun verantwoordelijkheid nemen. En moeten wij kinderen en ouders helpen om op een verantwoorde manier met deze diensten om te gaan. Juist daarom is het belangrijk dat Nederland deze verklaring ondertekent. Samen met 24 andere EU-lidstaten geven we een krachtig signaal af dat de online veiligheid van kinderen voorop staat."

Verslavende technieken en manipulatieve verdienmodellen aan banden

Een belangrijk onderdeel van de verklaring is dat bedrijven meer verantwoordelijkheid moeten nemen om kinderen te beschermen die gebruikmaken van hun diensten. Dit betekent dat diensten voor kinderen vanaf het begin zo gemaakt moeten worden dat ze veilig zijn en kinderen goed beschermen, ook wat betreft hun privacy. Verslavende technieken zoals oneindig scrollen en automatisch afspelende video’s zorgen voor te veel schermtijd en brengen gezondheidsrisico’s met zich mee. Ook in videospellen lopen kinderen gevaren, zoals cyberpesten, grooming en te veel geld uitgeven aan loot boxes, betalen-om-te-winnen-elementen en in-game valuta. Met de Jutland-verklaring pleiten de ondertekenende landen daarom voor het aanpakken en beperken van deze schadelijke elementen.

Betrouwbare en privacyvriendelijke leeftijdsverificatie

Als er grote risico’s zijn voor kinderen, kan leeftijdsverificatie helpen om hen te beschermen. Dat moet wel op een betrouwbare, veilige en privacy vriendelijke manier gebeuren. Omdat dit een ingrijpende maatregel is, moet deze altijd proportioneel zijn. Bij diensten of producten met wettelijke leeftijdsgrenzen en waarvan de schadelijkheid voor kinderen onomstotelijk vaststaat – zoals alcohol en tabak – is de inzet van leeftijdsverificatie eerder gerechtvaardigd en soms zelfs al wettelijk verplicht – zoals bij online gokken.

Strengere handhaving van bestaande regels

De afgelopen jaren zijn belangrijke stappen gezet in de wetgeving om kinderen online te beschermen, zoals de Digital Services Act (DSA). Het is nu van groot belang dat deze regels ook streng worden nageleefd en gehandhaafd. Nederland blijft zich hiervoor inzetten en werkt daarbij nauw samen met de Europese Commissie en nationale toezichthouders. De Europese richtsnoeren voor de bescherming van kinderen, vastgesteld in juli 2025, zijn een belangrijke stap vooruit: zij verplichten online platforms om passende maatregelen te nemen voor de privacy en veiligheid van kinderen.