In een brief gericht aan Ayin Network schrijft minister van Buitenlandse Zaken Van Weel:

Met deze onderscheiding erkennen we jullie belangrijke werk. Het herinnert ons aan het feit dat voor het opkomen voor mensenrechten vaak een hoge prijs wordt betaald. Maar juist de moed van degenen die volharden – ondanks alle risico’s – maakt echte verandering mogelijk.’

De Mensenrechtentulp

De Mensenrechtentulp wordt jaarlijks uitgereikt door het ministerie van Buitenlandse Zaken om mensenrechtenverdedigers te steunen in het werk dat ze doen: het belichten, beschermen en verbeteren van mensenrechten in de wereld. De winnaar van de Mensenrechtentulp ontvangt een tulpvormig bronzen beeld en een geldbedrag van € 50.000, waarmee de winnaar het mensenrechtenwerk kan voortzetten en eventueel verder kan uitbouwen.

Het werk van Ayin Network in Soedan

Ayin Network is een Soedanees mediaplatform dat de Soedanese bevolking betrouwbare, hoogwaardige informatie biedt en stemmen van gemarginaliseerde groepen laat horen. Met onderzoeksjournalistiek en films roept het netwerk machthebbers ter verantwoording, documenteert het ernstige mensenrechtenschendingen in Soedan en creëert het internationale zichtbaarheid voor het conflict. Dit doet Ayin Network juist in regio’s waaruit nauwelijks nog berichtgeving naar buiten komt.

Eerbetoon

Het winnen van de Mensenrechtentulp betekent veel voor Ayin Network. Directeur Zain: ‘Het is een erkenning van ons werk. Het laat zien dat mensen buiten Soedan begrijpen onder welke druk we werken.’ Ayin wil dat de prijs ook gezien wordt als eerbetoon aan alle Soedanese journalisten die hun werk niet meer kunnen doen.

Sinds 2023 zijn ten minste veertien journalisten in Soedan omgekomen, volgens het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ), dat alleen journalisten telt die tijdens hun werk zijn omgekomen. De Soedanese Journalistenbond meldt dat 32 journalisten zijn omgekomen, waarbij sommigen tijdens hun werk stierven en anderen niet.

Tijdens de uitreiking zei mensenrechtenambassadeur Geerts in zijn toespraak:

'Onze minister van Buitenlandse Zaken was diep onder de indruk van de belangrijke verslaggeving van Ayin Network vanuit de conflictgebieden in Soedan, vaak onder moeilijke omstandigheden. Hun werk informeert het Soedanese volk en vestigt wereldwijd de aandacht op wat 'de ergste humanitaire crisis van de 21e eeuw’ wordt genoemd. Deze beslissing benadrukt hoe belangrijk persvrijheid en de veiligheid van journalisten zijn, vooral in een tijd waarin desinformatie toeneemt.'

Burgerjournalisten opleiden

Door het vertrek van veel professionele journalisten uit Soedan is er een groot gat ontstaan. Met het prijzengeld kunnen nieuwe verslaggevers als ‘burgerjournalisten’ worden getraind. Zij moeten leren hoe ze veilig kunnen werken, hoe ze bronnen beschermen en hoe ze informatie controleren. Veel begeleiding gebeurt via slechte verbindingen en onder hoge tijdsdruk.

Ook apparatuur en opslag zijn een zorg. Camera’s verdwijnen bij invallen of worden afgenomen door strijdende groepen. Telefoons raken beschadigd tijdens het vluchten. De grootste uitdaging blijft veiligheid. Verslaggevers lopen dagelijks gevaar en het regelen van veilige routes, noodopvang of ander soort hulp kost tijd en geld.

Andere genomineerden

Dit jaar waren tien kandidaten genomineerd voor de Mensenrechtentulp. Alle kandidaten zijn na een lokaal selectie- en nominatieproces door Nederlandse ambassades en maatschappelijk middenveld geselecteerd en ontvangen een ambassadetulp ter erkenning van hun betekenisvolle werk. De ambassadetulp winnaars vormden de 10 genomineerden voor de centrale Mensenrechtentulp. Daarna is een top 3 geselecteerd door een onafhankelijke jury van mensenrechtenexperts.