Een goede beschikbaarheid van kritieke grondstoffen zoals lithium en kobalt is essentieel voor diverse toepassingen, waaronder batterijen, windenergie, halfgeleiders, waterstofproductie, zonnepanelen en LED-verlichting. Momenteel zijn we voor sommige van deze grondstoffen afhankelijk van landen buiten de EU, die tot wel 90% van de wereldproductie in handen hebben. Deze afhankelijkheid heeft niet alleen economische implicaties, maar ook geopolitieke gevolgen. Daarom is het van belang om nieuwe ongewenste afhankelijkheden te vermijden en bestaande risicovolle afhankelijkheden te verminderen. Daarnaast kan Nederland de impact van de winning en verwerking van kritieke grondstoffen op mens en milieu verlagen.

Europese Critical Raw Materials Act en Nationale Grondstoffenstrategie

De inspanning van het kabinet is een reactie op de Europese Critical Raw Materials Act (CRMA) en is opgenomen in de Nationale Grondstoffenstrategie. Deze strategie wordt uitgevoerd door minister Micky Adriaansens (EZK), minister Van Leeuwen (BHOS) en staatssecretaris Heijnen (IenW). De CRMA identificeert 34 kritieke grondstoffen die van groot economisch belang zijn en waarvan de toevoer als risicovol wordt beschouwd. Van deze grondstoffen zijn er 17 strategisch, noodzakelijk voor sectoren zoals energie, digitalisering, ruimtevaart en defensie.

Voor het jaar 2030 is het doel om 10% van de jaarlijkse Europese consumptie van deze strategische grondstoffen in de EU te winnen, 40% in de EU te raffineren en 25% in de EU te recyclen. Tevens is het belangrijk dat de EU niet meer dan 65% van een strategische grondstof uit één enkel land betrekt. Binnen de Nationale Grondstoffenstrategie zal het kabinet dit jaar de risicovolle afhankelijkheden van Nederland in kaart brengen.

Minister Micky Adriaansens (EZK): “We zijn begonnen met de noodzakelijke samenwerking op het gebied van kritieke grondstoffen om ongewenste afhankelijkheid van niet-EU-landen aan te pakken en tegelijkertijd innovatie te stimuleren. Met onze sterke logistieke positie onderzoekt Nederland wat onze rol kan zijn, bijvoorbeeld als een verwerkende schakel in de raffinage. Door te investeren in innovatieve producten en circulaire processen creëren we minder schaarse alternatieven en nieuwe economische kansen. Ik ben verheugd dat we een Speciaal Vertegenwoordiger Grondstoffenstrategie hebben die onze ambities kan waarmaken.”