Minister van Weel: “Het afpakken van vermogen is een belangrijk middel om criminele verdienmodellen te doorbreken, maar lang niet het enige. We moeten met een samenhangende en flexibele aanpakcriminelen het zeer moeilijk zo niet onmogelijk maken om geld te verdienen, te verplaatsen en te gebruiken.”
De afgelopen jaren zijn de doelstellingen van het Openbaar Ministerie (OM) om beslag te leggen op vermogen ruimschoots gehaald. De komende jaren wil het OM meer beslag leggen op vermogen. Daar wordt de samenwerking opgezocht met landen die hierbij een rol spelen. Ook FIOD en de Politie zetten in op het achterhalen van crimineel vermogen in het buitenland. Binnenkort kan de minister door nieuwe Europese regels illegaal verdiend vermogen afpakken zonder voorafgaande veroordeling. En dat is hard nodig, gezien ook het recente voorbeeld van de vordering van het OM op Jos Leijdekkers van € 221 miljoen.
De minister heeft de samenwerking met verschillende organisaties geïntensiveerd om nog meer barrières op te werpen tegen het witwassen van illegaal verdiend geld. Zo kan snel worden ingespeeld op nieuwe tactieken van criminelen. Eén van de belangrijkste witwasrisico’s zijn ondergrondse bankiersystemen. Uit ontsleutelde cryptocommunicatie blijkt dat criminelen op grote schaal crimineel vermogen verplaatsen binnen een financieel ondergronds stelsel door bijvoorbeeld cash- en cryptotransacties. Dit fenomeen heeft de aandacht van de opsporingsdiensten en wordt ook structureel internationaal geagendeerd.
Vandaag heeft de Eerste Kamer ingestemd met een cashverbod voor goederen boven de € 3000. Contante betalingen zijn een bekende route waarmee criminelen geld witwassen, bijvoorbeeld door dure horloges of kleding aan te schaffen. Dat maken de minister van Financiën en de minister van Justitie en Veiligheid met deze wet moeilijker. Verder zetten zij in op een meer risicogebaseerd anti-witwasbeleid. De lasten voor het witwasbeleid komen hierdoor te liggen bij de criminelen terwijl goedwillende mensen en bonafide ondernemers minder lasten ervaren.
Nederland weerbaar maken
Met de partners in de ondermijningsaanpak zijn belangrijke stappen gezet om Nederland weerbaarder te maken tegen georganiseerde criminaliteit. Zo is het sinds maart 2025 mogelijk om havenwerknemers bij een VOG-aanvraag te screenen op eerdere betrokkenheid bij georganiseerde (drugs)criminaliteit. Hierdoor kunnen personen met een criminele achtergrond worden geweerd uit een havengebied. Om de weerbaarheid van ondernemers te vergroten zijn in meerdere sectoren, waaronder de agrarische sector en vastgoedbranche, vertrouwenspersonen actief. Ondernemers kunnen zo op een laagdrempelige manier zorgen over verdachte situaties bespreekbaar maken. De campagne 'Houd misdaad uit je buurt' blijkt een positief effect te hebben op het signaleren van verdachte situaties en ondernemen van actie. In het totaal aantal meldingen was er in de campagneperiode sprake van een stijging van 29% ten opzichte van een jaar eerder in dezelfde periode. Na de zomer van 2025 komt een vervolg op de eerste campagne ‘Vreemd of verdacht’.
Minister van Weel: “Nederland heeft als handelsland internationaal een unieke positie als knooppunt in logistiek, transport, financiële dienstverlening en digitale infrastructuur. Die unieke positie maakt ons land ook interessant voor criminelen. Georganiseerde criminaliteit houdt zich niet aan grenzen. Door samen te werken met landen om ons heen maken we zowel lokaal, nationaal als internationaal een vuist tegen ondermijning door georganiseerde criminaliteit.”
Nederland speelt bijvoorbeeld een sturende rol in de coalitie van zeven landen tegen georganiseerde criminaliteit (C7). De inspanningen van de coalitie zijn onder andere richtinggevend geweest voor de Europese veiligheidsstrategie, die de Commissie op 1 april 2025 heeft gepresenteerd.