Nederland en Oeganda gaan samenwerken om vertrekplichtigen via Oeganda te laten terugkeren naar hun land van herkomst in de regio. Minister David van Weel van Asiel en Migratie en Buitenlandse Zaken en zijn Oegandese collega Odongo Jeje Abubakhar van Buitenlandse Zaken hebben daarover vandaag een intentieovereenkomst getekend in New York, waar ze deelnemen aan de Algemene Vergadering van de VN.

De samenwerking is gericht op vreemdelingen die Nederland moeten verlaten en uit landen komen in de regio van Oeganda en die niet zelfstandig of gedwongen binnen redelijke termijn Nederland verlaten. Zij worden tijdelijk in Oeganda opgevangen in een opvanglocatie. Vanuit daar moeten ze vertrekken naar het land van herkomst. Deze samenwerking is onderdeel van de brede en goede relatie tussen Oeganda en Nederland.

Net als in Nederland is het de inzet dat dit vrijwillig gebeurt met de gebruikelijke terugkeerondersteuning. Nederland en Oeganda werken de intentieovereenkomst de komende tijd verder uit. Uiteindelijk moet dit leiden tot een kleinschalige proef met een zogeheten transit hub voor een beperkt aantal afgewezen asielzoekers.

Vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf, bijvoorbeeld omdat hun asielverzoek is afgewezen, moeten Nederland verlaten en terugkeren naar het land van herkomst. Daarbij wordt ingezet op vrijwillig vertrek. Als iemand niet meewerkt, volgt gedwongen vertrek. Als vertrek uiteindelijk toch niet lukt omdat bijvoorbeeld betrokkene en het land van herkomst niet meewerken, dan zijn de opties vaak uitgeput. De transit hub is een uitbreiding van de mogelijkheden van Nederland om vertrek in deze gevallen toch te realiseren.

Daarom zet het kabinet in op deze nauwere migratiesamenwerking met Oeganda. De ministers benadrukken dat de afspraken over een transit hub in lijn moeten zijn met nationaal, Europees en internationaal recht. De juridische en praktische uitwerking moet zorgvuldig gebeuren, waarbij de (mensen)rechten worden beschermd.

Minister Van Weel: “We moeten gaan kijken naar wat wél kan. Daarom zetten we samen met Oeganda deze stap om grip te krijgen op migratie. Vanzelfsprekend staat de bescherming van mensenrechten voorop van mensen die via Oeganda terugkeren naar hun land van herkomst.”

Met de ondertekening van deze afspraken bevestigen Nederland en Oeganda de goede onderlinge relatie. Daarnaast laat Nederland hiermee duidelijk zijn voortrekkersrol zien binnen Europa als het gaat om innovatieve oplossingen om grip op migratie te krijgen. Het kabinet heeft bij de uitwerking van het concept nauw contact met de Europese Commissie en internationale organisaties zoals de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.